سرویس بین الملل جوان آنلاین: مایک پمپئو، وزیر خارجه امریکا روز یک شنبه با فاصله کمتر از یک روز از پایان تحریمهای تسلیحاتی ایران، با صدور بیانیهای درباره فروش سلاح به ایران هشدار داد و اعلام کرد: «صادرات برخی سلاحهای متعارف به ایران نقض قطعنامه ۱۹۲۹ شورای امنیت به شمار میرود، ضمن آنکه خریداری هرگونه سلاح یا اقلام مرتبط از ایران، نقض قطعنامه ۱۷۴۷ شورای امنیت خواهد بود.»
بیانیه پمپئو درباره فعال شدن قطعنامه ۱۹۲۹ و ۱۷۴۷ در حالی صادر شده که ایران و ۱۴ عضو شورای امنیت اساساً معتقد به فعال شدن مکانیسم ماشه تعبیه شده در قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت و بازگشت شش قطعنامه قبلی نیستند. یک روز بعد از تهدید پمپئو، «ریچارد گلدبرگ»، عضو وابسته به بنیاد دفاع از دموکراسیها و دستیار مشاور سابق امنیت ملی امریکا هم در توئیتی تهدیدآمیز نوشت: «در صورتی که یک شرکت روسی یا چینی تلاش کند به ایران سلاح بفروشد، آن شرکت و همه مؤسسات مشارکتکننده در معامله با تحریمهای ثانویه روبهرو خواهند شد.»
میخاییل اولیانوف، نماینده روسیه در سازمانهای بینالمللی دیروز به تهدید شرکتهای روسی طرف احتمالی معامله با ایران واکنش نشان داده و گفته تهدیدهای واشنگتن نقشی در تعیین سیاست مسکو ندارد. او گفته است: «گمان میکنم ما همه تحریمهای قابل تصور امریکا علیه بخش دفاعی خود را داشته باشیم. واقعاً فکر میکنید که تصمیمهای امریکا برای ما اهمیت دارد؟ سیاست ما را عوامل کلی دیگر تعیین میکند، نه تهدیدهای شما.» پیش از اولیانوف، «سرگئی ریابکوف» معاون وزیر خارجه روسیه هم گفت: «روسیه از تحریمهای امریکا نمیترسد، زیرا به آنها عادت کرده است». وی افزود: «روسیه در حال توسعه همکاری چندجانبه با ایران است و همکاری در زمینه نظامی- فنی بسته به نیازهای طرفین و آمادگی متقابل برای چنین همکاریهایی به روشی آرام ادامه خواهد یافت.»هرچند روسها زمان خاصی را برای انعقاد توافق احتمالی با ایران تعیین نکردهاند، ولی ایواشوف که در گذشته رئیس بخش اصلی همکاری نظامی بینالمللی وزارت دفاع روسیه بوده، معتقد است ایران یکی از اصلیترین متقاضیان تسلیحات روسی خواهد بود: «ایران قابلیتهای مشخصی برای خرید اسلحه مدرن حتی در شرایط تحریمهای شدید دارد. ایران برای بخش دفاعی پول پیدا میکند.» ایواشوف افزود: «تهران به تانکهای مدرن و هواپیما نیاز دارد. ایران به تسلیحات ضد ضربه یعنی سامانه موشکی تاکتیکی علاقهمند است. ایران به ناوچههای مسلح به موشک ما توجه نشان میدهد. ایران شبکه راداری ضعیفی دارد، ما میتوانیم ایستگاههای راداری مدرن آنها را تأمین کنیم.»
ایواشوف میگوید: «اکنون مسئله مربوط به آمادگی روسیه برای توسعه همکاری نظامی فناوری گسترده با ایران است. کسانی در روسیه مخالف و کسانی هم موافق خواهند بود. حدس میزنم که روسیه محتاطانه با این قضیه روبهرو میشود.»وی یکی از فاکتورهای خارجی مهم را فشار امریکا نامید که سعی دارد مزاحم خرید تسلیحات مدرن توسط ایران شود. ایواشوف تأکید کرد: «یک نکته مهم دیگر این است که چین نیز سعی میکند روسیه را از بازار اسلحه ایران بیرون کند. چین بستهای کامل در زمینههای مختلف از جمله نظامی به ایران پیشنهاد کرده است. اما من حدس میزنم که برای ایران مهم متنوع کردن خرید تسلیحات است. اینجا روسیه چشماندازهایی دارد و مسئله فقط آمادگی ماست.»
واکنش پکن
«ژائو لیجیان» سخنگوی وزارت خارجه چین هم دیروز به تهدیدهای «مایک پمپئو» وزیر خارجه امریکا واکنش نشان داد و با متهم کردن ایالات متحده به مداخله در امور کشورهای دیگر گفت که تهدیدات پمپئو «کاملاً غیرقابل توجیه» است. لیجیان با تأکید بر اینکه ایالات متحده خود یکی از فروشندگان سلاح است و در امور داخلی کشورهای دیگر مداخله میکند، ادامه داد: «این امریکا است که به هرجایی سلاح و مهمات میفروشد و در راستای منافع ژئوپلتیکی خود، تجارت نظامی میکند و حتی آشکارا در امور داخلی کشورهای دیگر مداخله میکند». این دیپلمات چینی در پاسخ به سؤالی درباره فروش سلاحهای چین به ایران گفت که پکن «مطابق با سیاست تسلیحات نظامی و تعهدات بینالمللی خود، تجارت نظامی خود را مدیریت میکند.»
۹۰ درصد نیازهای تسلیحات ما داخلی است
روز گذشته سعید خطیبزاده، سخنگوی وزارت امور خارجه بار دیگر درباره پایان تحریمهای تسلیحاتی ایران اظهار نظر کرد و با اشاره به تهدید امریکا گفت که آنچه آنها از آن میترسند بازگشت ایران به بازار گسترده فناوری و صادرات اقلام تسلیحاتی است. ۹۰ درصد نیازهای دفاعی ایران در داخل تولید میشود. او گفت: «ایران بیش از اینکه بازار خرید باشد پتانسیل صادرات دارد. ایران مثل امریکا نیست که رئیسجمهورش به دنبال فروش سلاحهای کشنده برای کشتن مردم یمن باشد.» خطیبزاده لغو محدودیتهای تسلیحاتی ایران را «پیروزی بزرگ برای مقاومت و ملت ایران» خواند و گفت: «آنچه دیروز از بین رفت ۱۳ سال تحریم ایران بود و لغو قطعنامههایی که متأسفانه حتی دوستان ما روسیه و چین هم در تحریم تسلیحاتی ایران به آن رأی مثبت داده بودند.»