سرویس اقتصاد جوان آنلاین: در سال جاری با شدت گرفتن تحریمهای امریکا و کاهش فروش نفت، مشکلاتی برای تأمین ارز و واردات مواد اولیه و برخی کالاهای اساسی و مورد نیاز مردم بهوجود آمد به طوری که گردش کالا و پول در حوزه داخلی دچار مشکل شده است.
گرانی و نابسامانی بازار برخی از کالاهای اساسی طی ماههای گذشته نه فقط صدای مردم را درآورده بلکه تشکلهای تولیدی و توزیعی و حتی واردکنندگان را هم به ستوه آوردهاست. انبوه کالاهای اساسی و مواد اولیه تولید یا ماهها در گمرکات و بنادر کشور برای تخصیص ارز و ترخیص معطل میمانند یا اگر به موقع تخصیص ارز شده و ترخیص شوند، هنگام توزیع، بدست تولیدکننده صنعتی و کشاورزی یا مردم نمیرسند و از انبار دلالان و محتکران سر در میآورند. این اتفاقات موجب بروز اختلافاتی در میان وزارتخانههای صمت، کشاورزی، گمرک و بانک مرکزی شد، به طوری که رفع مشکلات مردم و گرانیها مانند توپ در زمین یکدیگر پاسکاری میشود و در این میان دلالان و فرصتطلبان با افزایش روزانه قیمتها سود میبرند.
همچنین صدور بخشنامههای متعدد و برخی برخوردهای قهری با صادرکنندگان و فعالان بازرگانی نیز موجب نارضایتی بخش خصوصی و در برخی از موارد واردکنندگان شده بود که همگی دست به دست هم داده بودند تا بیشترین فشار بر مردم و اقشار ضعیف و متوسط جامعه وارد شود.
به طوری که در یکهفته اخیر به یکباره قیمت مرغ، گوشت، روغن، برنج، گوجه، شیر و لبنیات و انواع محصولات بهداشتی گران و نایاب شد. دولت همچنان از فراوانی کالا سخن میگفت، اما به دلیل ناهماهنگی دستگاهها، قیمت روزانه روبه افزایش بود. گویی افزار بازار و قیمتها از دست متولیان بازار خارج شدهبود تا اینکه رهبری طی سخنانی به مناسبت میلاد حضرت محمد (ص) نسبت به افزایش قیمت کالاها و گرانیقیمتها به دستگاههای اجرایی تذکر داده و تأکید کردند: «در زمینه اقتصاد باید یک تلاش برنامهریزی شده و سازمانیافته انجام گیرد. بسیاری از مشکلات کنونی اقتصادی ارتباطی به تحریم ندارند و ناشی از ناهماهنگیها هستند، بسیاری از گرانیهای اخیر توجیه ندارد و باید با هماهنگی بین دستگاههای مربوطه هرچه زودتر علاج شوند.» ایشان، گرانی گوشت، مرغ، گوجه تا پوشک بچه را بهرغم موجود بودن جنس و کالا، گرانیهای بیمبنا و بیدلیل خواندند و افزودند: «همه اینگرانیها و مشکلات، با هماهنگی دستگاهها قابل حل هستند و باید مشکلات از جلوی پای مردم برداشته شود.»
صحه گذاشتن رئیسجمهور بر قصور دستگاههای اجرایی
رئیسجمهور نیز روز گذشته در جلسه هیئت دولت بر ناهماهنگی بین دستگاههای اجرایی که منجر به گرانی کالاهای اساسی شده صحه گذاشت و گفت: همانطور که ایشان (رهبر انقلاب) این نکته به حق را تأکید کردند، گرانی و قیمت برخی از کالاها ناموجه، نادرست و ناصحیح است و باید راه حل برای آن پیدا شود.
وی با اشاره به اینکه دولت برای حل مشکلات اقتصادی طی هفتههای گذشته تصمیمات مهمی اتخاذ کرده است، گفت: تصمیمات مهمی را برای ۹ماهه پایانی دولت دوازدهم گرفتیم، البته برخی از برنامهها بلندمدت است و مربوط به سال بعد میشود و برخی از اقدامات نیز محدودتر است. وی تأکید کرد: هماهنگیهای لازم بین بانک مرکزی، وزارت صمت، وزارت کشاورزی و وزارت اقتصاد در این جلسات به وجود آمد و مصوبه آن ابلاغ شد، برای ترخیص کالا از گمرک تصمیماتی اتخاذ شد.
به این ترتیب پس از تذکر رهبری، سپاه و بسیج برای همکاری با دولت برای مهار گرانیهای اخیر اعلام آمادگی کردند و نشست هماهنگی همافزایی ظرفیتهای سپاه، بسیج و دستگاههای نظارتی و اجرایی در بحث کنترل قیمتها و مبارزه با گرانفروشیها برگزار شد. در این جلسه وظایف دستگاههای اجرایی و این دو نهاد تعیین تکلیف شد. به طوری که وزیر صمت و سخنگوی دولت به پشتوانه این حمایتها، ارزانی قیمتها را وعده دادند و دستاورد مهم این نشست جداسازی بخش تولید و توزیع از واردات شد و وظایف وزارت صمت و کشاورزی مشخص شد.
همکاری نزدیک با سپاه برای نظارت بر بازار
فرمانده کل سپاه در حاشیه این نشست از تشکیل قرارگاه ۱۷ربیع با حضور وزرای جهادکشاورزی، صمت، دادگستری و دادستان کل کشور و همه دستگاههای نظارتی و امنیتی که در این مسئله درگیر هستند، خبر داد و افزود: در این جلسه نحوه و سازوکار مشارکت همه نهادها برای کنترل زودهنگام و مؤثر قیمتهایی را که بیرویه بالا رفته است، مورد بررسی قرار دادیم تا اقدامات آغاز شود. مباحث بسیار خوبی در این جلسه رد و بدل شد و تصمیماتی از جمله تشکیل قرارگاههای عملیاتی مورد نیاز در وزارتخانههای سمت و جهاد کشاورزی هم گرفتهشد.
سردار سلامی گفت: از همین امروز به فضلالهی و یاری امام زمان (عج) تمام تصمیمات عملیاتی میشود، در این جلسه مقرر شد بین وزارت صمت و وزارت جهادکشاورزی و بسیج تعامل و هماهنگی نزدیکی برقرار شود، در واقع بسیج نقش خودش را در نظارت و بازرسی و در خصوص عرضه مستقیم کالا به مردم تعریف میکند و بر عهده خواهد گرفت. سپاه ظرفیتهای متنوعی در اختیار دارد که در این موضوع برای کمک به این دو وزارتخانه بسیج یاری خواهد کرد تا کار به خوبی پیش برود.
تشکر وزیر صمت از سپاه
همچنین علیرضا رزمحسینی، وزیر صمت نیز در حاشیه این نشست گفت: باید از سپاه که همواره نگهبان انقلاب اسلامی و همیشه در صحنهها حضور داشتهاست، تشکر ویژه داشتهباشیم. سپاه اعلام آمادگی کرد که در موضوع نظارتها کمک کند، البته با دقتی خاص که آسیبی به بازاریان نرسد.
وی افزود: همکاری بسیار خوب و نزدیکی را با سپاه پاسداران شروع کردیم و فکر میکنیم با تقسیم کار مشخصی که رئیسجمهور هم ابلاغ کرد، بین دو وزارتخانه جهاد کشاورزی و صمت، روند تأمین کالا و ارزان رسیدن کالا به دست مصرف کننده بهتر خواهد شد. در جلسه ستاد تنظیم بازار با حضور رئیس گمرک مصوب شد تمام کالاهایی که در انبار گمرکات کشور رسوب شدهاست، ترخیص شود.
وی تأکید کرد: پیرو مصوبه ترخیص کالا از گمرکات روز گذشته ۲۵هزار تن از ۲۰۰هزار تن برنجهایی که در گمرک ماندهبود، ترخیص شد و بقیه به تدریج ترخیص میشود. یکی از مأموریتهای وزارت صمت تأمین کالاهای اساسی، ضروری و مواد اولیه کارخانجات است که البته صادرات هم یکی از اولویتهای این وزارتخانه است که باید افزایش پیدا کند.
رزمحسینی گفت: کارخانجاتی که تعهد ارزی و برگشت ارز دارند، مجاز هستند امسال واردات کالاهای ضروری را انجام دهند و فهرست کالاهایی که وزارت صنعت اعلام میکند نیز جزو کالاهای ضروری است که میتوانند وارد کنند.
بسیج در کنار مردم و دولت برای کنترل قیمتها
رئیس سازمان بسیج نیز اعلام کرد: بسیج با تمام توان برای کنترل قیمتها در کنار دو وزارتخانه کشاورزی و صمت خواهد بود. سردار غلامرضا سلیمانی در مصاحبه با خبرگزاری صدا وسیما، در حاشیه نشست جلسه هماهنگی ظرفیتهای سپاه، بسیج و دستگاههای نظارتی و اجرایی در بحث کنترل قیمتها و مبارزه با گرانفروشیها افزود: بسیج به عنوان تشکیلات گسترده مردمی از همه ظرفیتهای خود استفاده خواهد کرد و در کنار دو وزارتخانه جهاد کشاورزی و صمت خواهد بود. بسیج در زمینه نظارت بر زنجیره تأمین، تولید و توزیع در کنار وزارتخانهها است و هماهنگیهای لازم با تمام استانها انجام شده و شهرستانها نیز آماده هستند.
وی اضافه کرد: این همکاری از چهارشنبه ۱۴آبان شروع شد و سامانههای بسیار خوبی در کشور وجود دارد که با بهروزرسانی آنها بیشتر کمک خواهد شد تا کالاهای مورد نیاز مردم به دستشان برسد. از طریق استارتآپها و فروشگاههایی که در سطح کشور داریم تمام توان خود را بهکار خواهیم گرفت.
تلاش برای کاهش رنجش مردم در پی افزایش قیمتها
وزیر جهاد کشاورزی که در ماههای گذشته در مقابل مشکلات تولیدکنندگان بخش کشاورزی و افزایش قیمت کود و سم سکوت اختیار کردهبود، نیز در حاشیه این نشست گفت: متأسفانه قیمتها در بازار عمده فروشی و خردهفروشی اختلاف بسیاری دارد و این موضوع باعث رنجش مردم شده است.
کاظم خاوازی افزود: با کمک بسیج میتوان کالاها را با قیمتهای مناسب و به صورت منظم و آبرومند مستقیم از تولیدکنندگان به دست مصرف کنندگان رساند. در زمینه کالاهای اساسی وضع بسیار خوبی داریم و در بحث مرغ، تخممرغ و گوشت قرمز هیچ جای نگرانی وجود ندارد و فقط باید شبکه توزیع را با کمک دستگاهها اصلاح کنیم. خاوازی یادآور شد: براساس ابلاغیه ستاد اقتصادی دولت، تهیه و توزیع چند کالای اساسی و پرمصرف که یکی از آنها مرغ و تخم مرغ است به وزارت جهاد واگذار شد. همچنین انجام همه مراحل مرتبط با تولید مرغ و تخم مرغ به این وزارتخانه واگذار شده است.