سرویس بین الملل جوان آنلاین: همه گیری بیماری کرونا، بحرانهای زیادی را در جهان تحت الشعاع قرار داده، اما آنها را حل نکرده است. در سال ۲۰۲۱ ما با آنها همچنان دست به گریبان خواهیم بود.
ایران در برابر عربستان سعودی
در این گزارش با اشاره به تنشهای موجود در منطقه از جمله بحران یمن، به تقابل ایران و عربستان و اتهام زنی سعودیها در زمینه حمله به تاسیسات نفتی آرامکو اشاره شده است. نویسنده معتقد است که سعودیها که انگشت اتهام را به سمت ایران گرفته بودند، با وجود هزینههای میلیاردی برای سرمایه گذاری در بخش نظامی، اما نتوانستند این حمله را دفع کنند و حتی دونالد ترامپ رئیس جمهور امریکا نیز به عنوان متحد ریاض، اقدام متقابلی صورت نداد. تقریبا قبل از این سابقه نداشت که ایران تا این حد به وضوح قدرتمند باشد و سعودیها ضعیف ظاهر شوند.
رئیس جمهور آینده ایالات متحده قصد دارد، توافق هستهای با ایران را احیا کند. این اقدام نارضایتی سعودیها را به دنبال داشته است. ناظران احتمال شروع یک مسابقه تسلیحاتی جدید از جمله هستهای را منتفی نمیدانند. به تازگی عادل الجبیر وزیر مشاور در امور خارجه عربستان سعودی اعلام کرد که سلاح هستهای برای کشورش یک گزینه است.
افغانستان، آرامش تاریک
طالبان چندین سال بمباران و کشتار کرده است تا بار دیگر قدرت را در افغانستان به دست بیاورد و حالا به نظر میرسد که این گروه شبه نظامی به هدف خود نزدیک شده است. این مسیر را دونالد ترامپ رئیس جمهور امریکا کم و بیش هموار کرده است. دولت او در ماه فوریه یک توافق با طالبان امضا کرد که مفاد آن مربوط به خروج نیروهای آمریکایی است. امروزه حدود ۵ هزار نظامی امریکایی در هندوکش مستقر هستند و باید این عدد به ۲ هزار و ۵۰۰ نفر برسد. مشخص نیست که جو بایدن این روند را تغییر خواهد داد یا خیر.
خروج امریکا از افغانستان میتواند امنیت ناتو و حدود هزار و ۸۰۰ نظامی آلمانی را تحت تاثیر قرار دهد. مدتهاست که خشونت بار دیگر در همه جا به چشم میخورد. تقریباً هر روز طالبان حمله میکند، گفتگوهای صلح پیشرفت چندانی ندارد و آتش بس بسیار دور از دسترس است. ناظران معتقدند که طالبان مصمم هستند که بر کل کشور حکومت کنند و کابل هیچ چیزی برای مقابله با این موضوع ندارد.
تروریسم در مالی
نظامیان ضد ترور آلمانی و فرانسوی در قالب ماموریت ضد ترور در مالی که یکی از کشورهای ناحیه ساحل است، مستقر هستند. در سال ۲۰۲۰، مردم این کشور در وحشت به سر میبردند. بر اساس گزارش اندیشکده آمریکایی مرکز مطالعات استراتژیک آفریقا (ACSS)، تکفیریها پارسال، مسئول مرگ حدود ۴ هزار و ۲۵۰ نفر در کشورهای منطقه ساحل بودند. طبق اطلاعات، این رقم حاکی از افزایش ۶۰ درصدی در مقایسه با سال ۲۰۱۹ است.
چشم اندازی از پایان استقرار نظامیان فرانسوی به چشم نمیخورد. پس از مرگ پنج سرباز فرانسوی در منطقه هومبوری در شمال مالی و در منطقه مناکای شرقی در اواخر دسامبر و اوایل ژانویه، تعداد کسانی که از سال ۲۰۱۳ در منطقه ساحل کشته شده اند به ۴۹ نفر رسیده است. کشورهای موسوم به G-۵ به مبارزه با تروریسم روی آورند. مالی، نیجر، چاد، بورکینافاسو و موریتانی – هم در نشست سران در پائو واقع در جنوب غربی فرانسه در ژانویه ۲۰۲۰ نماینده داشتند. در آن زمان، فرانسه و کشورهای G-۵ در مورد «ائتلاف برای منطقه ساحل» توافق کردند. هدف این اتحاد در درجه اول علیه گروه تروریستی «دولت اسلامی صحرای بزرگ»، است که شاخهای از شبه نظامیان داعش محسوب میشود.
شرق اوکراین
سال ۲۰۲۰ با امید درباره کاهش تنش در شرق اوکراین آغاز شد. آنهم پس از اینکه در چارچوب توافق نورماندی با حضور اوکراین، روسیه و آلمان و فرانسه، در دسامبر ۲۰۱۹، تبادل زندانیان صورت گرفت، اما پس از آن اتفاق دیگری نیافتاد و همچنان صلح در شرق اوکراین دور از دسترس است.
به نظر میرسد روسیه علاقه خود را به اوکراین از دست داده است این موضوع در کنفرانس مطبوعاتی ولادیمیر پوتین رئیس جمهور روسیه که در پایان سال برگزار میشود، مشهود است. البته تعجبی هم ندارد، زیرا سایر کشورها و سایر درگیریها در سال ۲۰۲۰ برای مسکو جالبتر بودند: بلاروس، ارمنستان و آذربایجان و همچنین مولداوی که تاکنون مورد غفلت واقع شده است.
ولودیمیر زلنسکی رئیس جمهور اوکراین در انتخابات ۲۰۱۹ از صلح در شرق اوکراین به عنوان یکی از برنامههای خود اشاره کرد. اما در این مورد اقدامی نشد چرا که آلمان و فرانسه به عنوان کشورهای میانجی، درگیر همه گیری بحران کرونا و موضوع برگزیت (خروج انگلیس از اتحادیه اروپه) بودند. در کی یف این امیدواری وجود دارد که واشنگتن بار دیگر به عنوان شریک، مسکو را تحت فشار بگذارد.
دریای چین شرقی
منطقه دریای چین شرقی مهمترین منطقه برای اقتصاد جهانی است. تقریبا یک سوم از مبادلات بازرگانی از این مسیر صورت میگیرد. این منطقه از پایان جنگ جهانی دوم تحت تسلط کشتیهای آمریکایی قرار داشت، اما از سال ۲۰۱۴ به بعد، چین در جزایر خالی السکنه پایگاههای نظامی احداث میکند.
جزایر مصنوعی در نقاط مهم استراتژیک توسعه یافته و مجهز به باند و سیستمهای تسلیحاتی است. شبکه پایگاههای چینی اکنون مساحتی بیش از سه میلیون کیلومتر مربع دارد و پکن ادعای حاکمیت سرزمینی را دارد و دست کم تایوان، ویتنام، مالزی، اندونزی، برونئی و فیلیپین درباره حاکمیت چین بر این جزایر ابراز نگرانی کرده اند.
بر خلاف سال ۱۹۴۹ یعنی زمانی که تایوان از جمهوری خلق جدا شد، حالا پکن نیروی دریایی دارد که میتواند با آن مداخله کند البته اگر آمریکاییها از ضمانتهای امنیتی خود دست بکشند که به نظر نمیرسد ایالات متحده مایل به عقب نشینی باشد.