سرویس تاریخ جوان آنلاین: محمد رضا کائینی، دبیر صفحه تاریخ روزنامه جوان، در تازه‌ترین یادداشت خود در صفحه ایسنتاگرامش نوشت: رویدادهای اخیرِ عرصه ای که از آن به "روشنفکری دینی" یا "نوگرایی دینی" تعبیر می شود (اساسا مهم نیست که این نحله، چه خوانده شوند، هر چند ترکیب عناوینی که سر دست گرفته اند نیز، متناقض می نماید!) بس عبرت آموز گشته و حتی از جنبه ای، مضحک به نظر می آید! چهره های شاخص این جریان، به رغم داعیه داری بازسازی اندیشه دینی در دوره ای متمادی، در شکستن ساختارهای کلان آن و گام نهادن به وادی ارتداد، از یکدیگر سبقت می جویند و در هویت زدایی از پیشوایان آئین، روی مستشرقان معاند یا مزدورِ یهودی و مسیحی را سفید کرده اند! معطّل تان نکنم، در یک کلام، امروز روشنفکری دینی، به "کشف عورت" رسیده است!
یکی به شیوه ای ابتدایی، جنبه های جمالی شخصیت پیامبر اسلام را فرو می نهد و ابعاد جلالی آن را (آن هم در تمسک به روایات و تفاسیر مخدوش) بر می کشد و نهایتا وی را اقتدارگرا و سلطه جو لقب می دهد! جالب اینجاست هم او که پیشتر نیز، وحی را به رویا و خیال فروکاسته بود، همچنان "عارف مسلح" را می ستاید! پرسش مهم اینکه: اساسا وی، از پیامبر چه باقی نهاده که در خورِ درود و اعتقاد باشد؟
حکایت دومی نیز در خوشمزگی، کمتر از اولی نیست. وی در اینکه میراث هزار و چهارصد ساله کلامی، فقهی، عرفانی و... اسلام و تشیع، نهایتا به جیب اقتدارگرایی و خشونت می رود، با اولی همدل است، منتها در اینکه پیامبر و کتابش نیز اینگونه است، با وی به اختلاف برخورده! معنای دقیق داعیهِ دومی آن است که وی در پی جست و جوی رسولی برآمده که هویتا با سازه های کلان معارف اسلامی در چهارده دهه اخیر، متفاوت خواهد بود! با تجربیات پیشینی که از بافته های دُن کیشوت وارِ این شیخ در دست است، احتمالا پیامبر و قرآنش نیز، چیزی خواهد شد در حدود گزینش " علمای ابرار!" در برابر "ائمه معصومین!".
خسته تان نکنم. می دانم که بدنه عالمان دین و ایضا دینداران، برای این تُرّهات تَره هم خرد نمی کنند، همانگونه که تجربه تاریخی نشان می دهد برای کسروی، حکمی زاده، شریعت سنگلجی و حتی بازرگان و شریعتی نیز نکردند! فقط می ماند تذکاری به این مهم، که از آغازِ سر برآوردن اینان در عرصه اندیشه دینی، برخی به توجیه و رُفوی آورده هایشان پرداختند، در برابر بسیاری که از همان دوره، ارتداد یا چیزی شبیه به آن را، در ناصیه این جماعت خوانده بودند! هیچکس نمی تواند دو پای خویش را در دو نقطه در حال گریز از یکدیگر نهد و همچنان نیز، سر پا بماند! تقلای آشتی اومانیسمِ پس از قرون وسطی و حقوق بشرِ برآمده از آن، با دینداری اسلامی و شیعی، سرابی است که همچنان از جریان موسوم به روشنفکری یا نوگرایی دینی، تلفات خواهد گرفت!
