سرویس سیاست جوان آنلاین: دولت جوان انقلابی از مفاهیمی است که بارها رهبر انقلاب اسلامی بر ضرورت اجرایی شدن آن به منظور حل مشکلات کشور تأکید کرده و آن را جزو معیارهایی بر شمردهاند که باید هر چه زودتر در کشور اجرا شود.
شاید یکی از مقاطع حساس زمانی که میتواند این دولت جوان حزباللهی وارد عرصه اجرایی کشور شود، انتخابات ریاستجمهوری سال ۱۴۰۰ باشد.
البته ماجرای دولت جوان حزباللهی جزو مواردی است که میتواند برداشت غلط از آن صدماتی برای کشور به همراه داشته باشد و از میزان کارایی آن بکاهد؛ امری که بارها رهبر معظم انقلاب اسلامی نیز به آن اشاره کردهاند.
حالا سؤال این است که این دولت جوان حزباللهی چگونه میتواند اجرایی شود. آیا صرفاً کم بودن سن عددی میتواند معیاری برای تشکیل یک دولت جوان باشد؟
دولت جوان فقط مربوط به سن نیست
اولین نکته در خصوص این معیار این است که آیا منظور از دولت جوان حزباللهی تأکید بر حضور صرف جوانان در مناصب بالای حاکمیتی است یا مسئلهای دیگر در این بین مطرح است.
در این باره نگاهی به برخی سخنان مقام معظم رهبری نشان میدهد که ویژگیهای عمیقتری در این باره نهفته است؛ یکی از مهمترین آنها حفظ روحیه جوانی است.
ایشان در اردیبهشت ماه امسال و در دیدار که با دانشجویان داشتند به این نکته اشاره و تصریح کردند: دولت جوان صرفاً به معنای این نیست که باید یک رئیس دولت جوان، آن هم مثلاً جوان به معنای ۳۲ ساله داشته باشد؛ نه، دولت جوان، [یعنی]یک دولت سرپا و بانشاط و آمادهای که در سنینی باشد که بتواند تلاش کند و کار بکند و خسته و از کارافتاده نباشد؛ منظور این است. بعضیها تا سنین بالا هم به یک معنا جوانند؛ حالا همین شهید عزیزی که شما از او اسم بردید -شهید سلیمانی و بنده شب و روز به یاد او هستم- شصت و چند سال سنّش بود، ایشان که خیلی جوان نبود؛ اگر ۱۰ سال دیگر هم زنده میماند و بنده زنده میماندم و بنا بود که من مشخّص بکنم، او را در همین جا نگه میداشتم، یعنی کنار نمیگذاشتم او را که جوان هم نبود؛ بنابراین بعضی اوقات افرادی که در سنین جوانی هم نیستند، کارهای جوانانه خوبی را میتوانند انجام بدهند.
با این نکته میتوان دریافت که با بحثهای مرتبط جوان بودن صرفاً نمیتوان بر این نکته تأکید کرد که شخصی که در یک منصب قرار میگیرد باید سن پایینی داشته باشد بلکه سن پایین باید در رفتار و رویه آن شخص هم نمود داشته باشد.
تکرار تجربه دفاع مقدس در اداره کشور
یکی از مهمترین ویژگیهای افراد با تفکرات جوان تلاش برای خطشکنی و ایجاد خلاقیتهای جدید و مهم است. نمونه موفقیت این راهبرد در جریان دفاع مقدس نیز قابل مشاهده است. در حالی که جبهههای نبرد بعد از حدود شش ماه از آغاز نبرد قفل شده بود، نیروهای ایرانی با فرماندهی ژنرالهای جوان زیر ۳۰ سال توانستند نبرد را به نفع خود تغییر بدهند و ظرف کمتر از چند ماه شهر خرمشهر را به عنوان مهمترین نقطه تصرف شده توسط دولت بعث، آزاد کنند.
حالا در مورد شرایط فعلی کشور هم شاید شرایط مشابهی حاکم باشد. واقعیت این است که فشار گسترده امریکا و کشورهای غربی بر مهمترین منبع کشور یعنی خرید نفت توانسته درآمدهای ارزی را در کنار تحریمهای گسترده به کاهش دهد. این تحریمها هم اکنون به مهمترین ابزار باجگیری از ایران تبدیل شده است. به نظر میرسد که در طول ۱۰ سال گذشته نظام بروکراتیک کشور نیز نتوانسته واکنش درستی در مقابل این تحریمها داشته باشد.
نمونه آن نیز تصویب ارز ۴۲۰۰ تومانی در جریان بحران ارزی بهار سال ۹۷ بود که تأثیر آن تا به امروز نیز ادامه یافته و سبب شده بخش مهمی از ذخایر ارزی به صورت نامتناسب بین بخشهای مختلف اقتصادی توزیع شود و تأثیرات منفی آن نیز همچنان ادامه دارد.
تاکنون مهمترین ابزاری که برای حل این مشکل پیاده شده است، آغاز مذاکرات فراگیر با طرف مقابل و ارائه امتیازات هستهای در مقابل کاهش تحریمها بوده است. این راهبرد در قالب توافقنامه برجام اجرایی شده، اما خروج امریکا از برجام نشان داده است که این راهبرد دیگر عملی نیست.
سخنان متعدد مقامات امریکایی بعد از روی کار آمدن بایدن نیز نشان داده است که عملاَ بحث بازگشت بی قید و شرط به برجام منتفی است و وندی شرمن، قائممقام وزیر خارجه امریکا بر این نکته تأکید کرده است که تفاوت شرایط منطقهای این نیاز را ایجاد کرده که برجام باید با تغییرات جدیدی اجر ا شود. از سوی دیگر امریکاییها به صراحت اعلام کردهاند که حتی مانع آزاد کردن منابع ارزی ایران در کشورهایی همانند کره و چین نیز تا زمانی که ایران محدودیتهای برجامی را اجرا نکند، میشوند.
با توجه به مجموعه این شرایط میتوان گفت که برای بهبود شرایط فعلی کشور باید نحوه اداره کشور عوض شود.
داشتن برنامه شرط اول دولت جوان انقلابی
به نظر میرسد رسیدن به این هدف با سیستم اجرایی فعلی امکانپذیر نیست. از این رو میتوان با قاطعیت گفت که هدف از مطرح کردن دولت جوان حزباللهی عوض کردن مسیر اداره کشور است. عوض کردن اداره مسیر کشور نیز جز از طریق یک انقلاب اجرایی توسط اندیشههای جوان امکانپذیر نیست. این انقلاب اجرایی نیز باید از طریق یک برنامه جدی برای متحول کردن کشور اجرا شود. از این رو با قاطعیت میتوان گفت اولین شرط تشکیل یک دولت جوان حزباللهی وجود یک برنامه مشخص و دقیق برای حل جدیترین بحران داخلی کشور است. طبق نظر کارشناسان راهحلهای جدی برای حل این بحرانها نیز وجود دارد، اما نکته مهم اراده برای اجرایی کردن آن است.
حتی اگر یک دولت با سن کم شکل بگیرد، اما ارادهای برای اجرای یک برنامه جدی و تحولساز نداشته باشد، میتوان گفت این دولت از درون تهی است؛ چراکه شرط اصلی برای یک دولت جوان تحولخواهی است.
آسیبهای احتمالی برای تشکیل دولت جوان و حزباللهی چیست
از این رو صرفاً نمیتوان گفت سن معیاری برای تشکیل یک دولت جوان حزباللهی خواهد بود همانطور که شهید قاسم سلیمانی فرمانده سپاه قدس به زعم رهبری با وجود سن بالا هم جرئت و هم تدبیر بالایی برای حل مشکلات داشتند.
در این میان بحث اصلی این است که عدم فهم نادرست نیز میتواند ضربات شدیدی بر اصل و پایه آن وارد کند. یکی از مهمترین خطراتی که میتواند متوجه بحث دولت جوان انقلابی باشد، ورود وابستگان حزبی به بهانه جوانسازی کادرهای اداری است.
این مسئله یکی از نگرانیهایی است که با توجه به ساختار غلط نخبهگزینی و انتخاب نیرو در داخل کشور باید به آن توجه کرد؛ چراکه در برخی دورهها این مشکلات گریبان کشور را فراگرفته است.
راهحل این موضوع نیز فراهم کردن زمینه ارتقا برای نیروهای جوانی است که هم اکنون در بدنه دستگاهها مشغول به کار هستند. هم اکنون دهها هزار نیروی جوان و انقلابی در دستگاههای اجرایی کشور به دلیل حضور کادرهای اجرایی مسنتر توان ارتقا و اجرای ایدههای خود را ندارند که اجرای درست دولت جوان حزباللهی میتواند فرصتی باشد تا بتوانند ایدههای درست را برای اداره کشور اجرا کنند.
این ایده گاه چنان ناب و قابل اجراست که حتی در مخیله نیروهای اجرایی قدیمی کشور نیز نمیگنجد. در مقابل اگر صرفاً به ورود برخی افراد با وابستگیهای خانوادگی و حزبی اکتفا شود، دوباره چرخه معیوب گذشته از ابتدا تکرار میشود. نکته دیگر درباره بحث دولت جوان حزباللهی تأکید بر عدم تنگ نظری برای جذب نیروهای جوان است. همان گونه که مقام معظم رهبری بارها تأکید کردهاند که هدف جبهه انقلابی باید جذب حداکثری باشد و در این میان بنا باید گنجاندن تمام مردم در این جبهه بزرگ باشد.
هدف یک دولت جوان حزباللهی نیز باید استفاده از تمام استعدادها در چارچوب انقلاب اسلامی و قانون برای خدمت به کشور باشد. اوضاع کشور هم اکنون به گونهای است که باید از توان و ظرفیت حداکثری استفاده کرد و یک دولت جوان حزباللهی نیز میتواند در این مسیر حرکت کند.
با جمعبندی موارد فوق میتوان گفت که تغییر شرایط فعلی کشور راهی جز انتخابات دولت جوان و انقلابی نخواهد داشت.