سرویس تاریخ جوان آنلاین: اثری که هم اینک در معرفی آن سخن می‌رود، در زمره مجموعه خاطراتی است که از سوی مؤسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران تهیه و به بازار نشر عرضه شده است. مرتضی رسولی‌فر، محقق تاریخ معاصر ایران، تهیه این مجلد از مجموعه فوق آمده را بر عهده داشته و آن را برای انتشار آماده ساخته است. وی در دیباچه این کتاب، در باب زندگی پرتکاپوی دکتر نوایی، چنین آورده است: «شادروان استاد دکتر عبدالحسین نوایی، بی‌گمان یکی از محققان و مورخان شاخص بود که نزدیک به ۶۰ سال از عمرش را به تفحص در آثار و متون تاریخی و ادبی گذراند و آثار متنوعی در این زمینه، از شرح رجال حبیب‌السیر (۱۳۲۴) گرفته تا کتاب سه جلدی تاریخ ایران و جهان (۱۳۷۵)، نابینایان کاشان (۱۳۷۹) و مهد علیا (۱۳۸۳) و... را در کارنامه خدمات علمی و پژوهشی خود به جای گذارد. داوری در مورد هر یک از آثار تاریخی و ادبی و همچنین شیوه تاریخ‌نگاری او، مستلزم بحثی مفصل است، اما آن‌طور که خودش می‌گفت، در دوران جوانی تحت تأثیر اوضاع آشفته و هرج و مرج مطبوعاتی و بی‌ثباتی سیاسی دهه ۱۳۲۰ خورشیدی، در مورد بعضی وقایع و شخصیت‌های تاریخی معاصر، دستخوش احساسات نسبتاً تند شده بود که البته بعد‌ها با مطالعه بیشتر و مراجعه به اسناد نو‌یافته، به تعدیل گراییده بود. نگرش او به تاریخ ایران، نگرشی جامع و فراگیر بود و بیشتر آثار قدما و منابع تاریخی را دیده و خوانده بود و همیشه تأکید می‌کرد: کسی که به این رشته وارد می‌شود، باید از کلیات تاریخ ایران آگاهی کافی داشته باشد و تنها در این صورت می‌تواند میان تحولات و حوادث مختلف، ارتباط منطقی برقرار کند. با این همه و به رغم آنکه تألیفات متعدد و با ارزشی در تاریخ دوره صفویه به بعد، از خود به جا گذاشته بود، علاقه ویژه‌ای نسبت به شناخت و معرفی دوره قاجاریه از خود نشان می‌داد. این توجه بیشتر از آن جهت بود که دوره قاجاریه از نظر او، در نحوه زندگی و تفکر کنونی مردم ایران، چنان اثراتی به جای گذاشت که هنوز باقیست. از میان استادان و مورخان معاصر، به عباس اقبال آشتیانی بیش از دیگران علاقه داشت و ارادت می‌ورزید و او را به سبب احاطه‌اش به موضوعات تاریخی و نوع و روش تحقیقی‌ای که به ویژه در نوشتن کتاب ارزشمند خاندان نوبختی ارائه کرده بود، می‌ستود.»
رسولی‌پور در بخش دیگری از این مقدمه، در باب محتوای گفت‌وشنود مطول خویش یا دکتر نوایی، چنین آورده است: «گفت‌وگوی حاضر در فاصله دی ماه ۱۳۷۶ تا پایان فروردین ۱۳۷۷، در ۱۱ جلسه جمعاً به مدت نزدیک به ۱۵ ساعت، در موضوعات خانوادگی، تحصیلات، مشاغل، تعلیمات متوسطه و عالی، وزارت فرهنگ، استادان دانشسرای عالی، مجله یادگار و عباس اقبال آشتیانی، تقی‌زاده، تدوین کتاب‌های درسی، دیدگاه‌های تاریخی او و... بوده و در دو بخش تنظیم شده است. بخش نخست با عنوان «از مرارت روزگار تا مجله یادگار» در شماره ۳۱ فصلنامه تاریخ معاصر ایران (سال ۸، پاییز ۱۳۸۳) و بخش دوم با عنوان «از مجله یادگار تا چهره‌های ماندگار» در شماره ۳۲ فصلنامه یاد شده (سال ۸. زمستان ۱۳۸۴) چاپ شده است. دکتر نوایی در ۱۸ مهرماه ۱۳۸۳ و از سوی سیمای جمهوری اسلامی، به عنوان یکی از چهره‌های ماندگار برگزیده شد. آن روز مصادف با تشییع پیکرش از مقابل بیمارستان توس به بهشت زهرا شد. او دو روز قبل از آن، در پی یک دوره طولانی بیماری در ۱۶ مهر ۱۳۸۳ دارفانی را وداع گفته بود.»
