چه بخواهیم چه نخواهیم دربی تهران نقطه عطف و بزرگترین رویداد ورزشی سال در کشور محسوب میشود، یک بازی خاص که اگر بگوییم فقط سه امتیاز دارد و مانند بقیه بازیهاست یا درک درستی از فوتبال نداریم یا اینکه خودمان را به بیتوجهی به این بازی مهم زدهایم.
دربی تهران شاخص فوتبال ایران است. شاخص همین فوتبالی که میبینیم با همین سطح و همین تراز. حالا میخواهد بالا باشد یا پایین، دربی نقطه اوج فوتبال باشگاهی ماست. دو تیم بزرگ، پرهوادار و با بازیکنان بزرگ و تأثیرگذار که هر تیمی در فوتبال ایران آرزوی داشتنشان را دارد.
بدیهی است چنین دیدار بزرگی اسباب، لوازم و تدابیر خاص خود را میطلبد که اگر در سطح این بازی نباشند آن وقت اتفاقاتی رخ میدهد نمونه آنچه جمعه شب در دربی ۹۵ رخ داد. اتفاقاتی که بیشتر مایه شرمساری است. بدون هیچ شکی نقش داوری و قضاوت دربی یکی از نقشهای پررنگ بروز و ظهور اتفاقات این بازی مهم است. حالا این سؤال در ذهن ایجاد میشود که سطح داور دربی ۹۵ چه و کجا بود.
همانطور که گفتیم دربی بازی بزرگ فوتبال ایران است و این بازی بزرگ طبیعتاً داوری بزرگ هم میطلبد. داوری که بازیکنان، نیمکت و کادر فنی دو تیم حتی نتوانند لحظهای خود را بزرگتر از او فرض کنند.
اعتراض اتفاق بدیهی فوتبال است و نمیتوان جلوی بازیکنانی که تصمیمی علیه آنها و تیمشان اتخاذ شده را گرفت، اما میتوان با یک انتخاب درست و صحیح دامنه این اعتراضها را محدود کرد. طبیعی است که وقتی بازیکنان حاضر در یک مسابقه مانند دربی سطح خود را بالاتر از داور مسابقه میبینند از همان ابتدا سعی میکنند با پرخاشگری و اعتراضهای پررنگ و پرسروصدا شرایطی را فراهم کنند که داور را تحت تأثیر قرار دهند و در نهایت نیز کار به جایی میرسد که بیمحابا به جان یکدیگر میافتند.
بگذریم که چنین داوری حتماً با سوتها و تصمیمات اشتباه نقش مستقیمی در نتیجه مسابقه خواهد داشت، اما مهمتر از نتیجه اینکه چنین اشتباهی در چینش داوران به بازیکنان این اجازه را میدهد تا هر کاری که دلشان خواست را در زمین مسابقه پیاده کنند و مطمئن باشند داور، داوری نیست که توانایی برخورد درست با آنها را داشته باشد.
سالهاست که عنوان میشود سطح داوری فوتبال همراه و همدوش فوتبال پیشرفت نکرده است و این حقیقت تلخ با اتفاقاتی که در طول این فصل از رقابتهای لیگ برتر شاهد آن بودیم، بیشتر نمود پیدا کرد، بهخصوص وقتی که فدراسیون قبلی برای جلب رأی هیئتهای استانی، قضاوت بازیهای لیگ برتر را به داورانی سپرد که تا فصل قبل نهایتاً در لیگهای دسته دوم و سوم سوت زده بودند یا کمکداور بودند. این همه اعتراض و این همه اشتباه حداقل باید باعث میشد قدری سطح داوریها بالا بیاید، نه اینکه کار به جایی برسد که در دربی شاهد قضاوتی باشیم که صرفنظر از اشتباهات تأثیرگذار بسیار پایینتر از سطح دربی بود.
این اتفاق تلخی است که نتوانستهایم در طول تمام این سالها حداقل چند داور خوب تربیت کنیم. هرچند که کلاً در بحث آموزش و پرورش استعدادها در فوتبال از قافله عقبیم و اگر هم چهره شاخصی داشتهایم صرفاً با تلاش و کوشش خود به جایگاههای بالا دست پیدا کرده است و فدراسیون و وزارت ورزش هیچ نقشی در بزرگی آنها نداشتهاند.
در یک کلمه آنچه جمعه شب دیدیم، حاصل سلسه اشتباهاتی بود در امر تصمیمگیری و انتخاب برای بازی بزرگ فوتبال کشور که میشد اتفاق نیفتد، اگر فدراسیون اینقدر بیبرنامه نبود و اگر در تمام این سالها قدری فکر میشد که لازم است همزمان با بالا رفتن سطح فوتبال، سطح داوریها هم بالا برود آن وقت میشد امیدوار بود که شاهد این همه اعتراض و اتفاق بد حتی در دربی حساس هم نباشیم.