سرویس تاریخ جوان آنلاین: اثری که هم‌اینک در معرفی آن سخن می‌رود، در زمره مجموعه آثاری است که مورخ خبیر، زنده‌یاد استاد علی ابوالحسنی (منذر)، در باب ایمان و آرمان شهید آیت‌الله شیخ فضل‌الله نوری، به نگارش درآورده است. مؤلف در دیباچه خویش بر این اثر، نخست این نکته را باز می‌کند که از چه رو، خوانش ماجرای شیخ در فرآیند جنبش عدالتخانه ایران، دارای اهمیت است:
«مشروطیت از حیث تأثیر عمیق و ماندگار آن در سیاست و فرهنگ این سرزمین، نقطه عطفی در تاریخ کشورمان به شمار می‌رود و کاوش پیرامون ریشه‌ها و پیامد‌های آن، در جهت شناخت و بهبود وضعیت کنونی، ضروری به‌نظر می‌رسد. بررسی مشروطیت، بدون پرداختن به مواضع فکری و سیاسی حاج شیخ فضل‌الله نوری، ممکن نیست. شیخ در مراحل گوناگون تاریخ مشروطیت، دخیل و مؤثر بوده و اگر مشروطیت را در تاریخ کشورمان بستر بروز نخستین نزاع جدی و بنیادین میان دین و مدرنیزم به شمار آوریم، شیخ در آن هنگامه، پرچمدار دفاع از دین محسوب می‌شده و هزینه سنگینی، چون اعدام در ملأ عام را، در این راستا به جان خریده است. در بررسی حوادث مشروطه، باید حتی‌الامکان به اسناد دست اول تاریخی و مستندات قابل اعتنا رجوع کرد، اما متأسفانه باید گفت تاریخ مشروطیت غالباً نه از منظری بی‌طرفانه و واقع‌بینانه، بلکه جهت‌دار و یکسویه نوشته شده و تحریفات فراوان در آن‌ها به روندی معمول تبدیل شده است. آنچه در باب کتمان و تحریف حقایق گفتیم، بیش از همه درباره شیخ فضل‌الله نوری صادق است...».
مؤلف در بخشی دیگر از مقدمه خویش، به معرفی محتوای «خانه بر دامنه آتشفشان» پرداخته و فصول و فراز‌های آن را، به شرح ذیل معرفی کرده است: «اثر حاضر به‌طور مشخص پافشاری خلل‌ناپذیر شیخ فضل‌الله نوری بر اندیشه‌های حق‌طلبانه، شیعی و ظلم‌ستیزانه‌اش را به تصویر می‌کشد و اسناد و مشاهدات متواتر تاریخی، بر این مسئله صحه می‌گذارد که هنگامی که شیخ فضل‌الله، منافع اسلام و مسلمین را در تضاد با مشروطه سکولار و جریانات دین‌ستیزانه غالب بر آن حس می‌کند، دیگر با هیچ گروه و مسلکی اعم از جریانات رادیکال، سکولار یا علمای مشروطه‌خواه نظیر بهبهانی و طباطبایی تعارف نمی‌کند و تا پای جان بر سر آرمان‌های خود می‌ایستد. در واقع این رساله، روایتگر مظلومیت و حقانیت شیخ است و «شرافت تک افتادن» وی در جهت تحقق اهداف متعالی و اسلامی- انسانی‌اش را، به روایت اسناد تاریخی به تصویر خواهد کشید. برای درک بهتر مضامین این اثر، به اهم مباحث ارائه شده در این رساله نگاهی می‌اندازیم:
اشاره به نبوغ سیاسی شیخ در درست درآمدن پیش‌بینی‌های سیاسی-اجتماعی اش/ اشاره به کمالات و کرامات شیخ فضل‌الله/ ارائه وصیتنامه شیخ در تحصن حضرت عبدالعظیم/ اشاره به تهدیدات و نقشه گروه‌های تندرو مشروطیت برای ترور شیخ/ اشاره به روحیه شهادت‌طلبی شیخ در پیروی از مرام سالار شهیدان امام حسین (ع) (مقاله‌ای از شیخ: داعیه ما به عین، داعیه کربلاست) / ارائه گفت‌وگوی شیخ با طباطبایی و بهبهانی بر سر مخالفت وی با مشروطه/ اشاره به دشمنی سفارت روسیه با شیخ و اصرار سفارت انگلیس بر تبعید شیخ از تهران/ داوری تاریخ و علمای بزرگ درباره شیخ و درباره شهادت شیخ/ اشاره به پرده‌هایی از محاکمه شیخ / و...».
