کرونا 2میلیون نفر را بیکار کرد؛ 2 میلیون نفری که عطای دریافت کمک مالی دولت را به لقایش بخشیدند و این روز‌ها در حال احیای وضعیت خود هستند.
به دنبال شیوع ویروس کرونا در کشور و آسیب دیدن بسیاری از کسب و کارها به ویژه صنوف خدماتی، دولت با پرداخت تسهیلات ویژه و وام‌های کم‌بهره در جهت حمایت از صاحبان مشاغل و کسب و کارهای آسیب‌دیده گام برداشت و به منظور حفظ اشتغال موجود در بنگاه‌ها و حمایت از نیروهای کار، پرداخت وام کرونا با نرخ سود ترجیحی ۱۲ درصد را مصوب کرد تا در اختیار بنگاه‌های خدماتی و تولیدی آسیب‌دیده از کرونا قرار گیرد.
بر این اساس وزارت کار با هدف حفظ اشتغال بنگاه‌ها و صیانت از نیروهای کار، ۱۴ رسته شغلی منتخب که بیشترین آسیب از شیوع کرونا را متحمل شده و دارای لیست بیمه در قالب کارفرمایی یا خویش‌فرمایی بودند برای استفاده از تسهیلات مذکور به سامانه کارا معرفی کرد تا مراحل ثبت نام خود را از این طریق دنبال کنند.
با وجود آنکه حدود نیمی از اعتبار و تسهیلات مصوب به مرحله پرداخت رسیده و بخشی از متقاضیان و صاحبان کسب‌وکارهای آسیب‌دیده آن را دریافت کردند اما بخش اعظمی از متقاضیان هم بودند که از گرفتن این تسهیلات منصرف شدند یا موفق به دریافت وام کرونا نشدند که می‌توان دلایل متعددی را در این خصوص مؤثر دانست.
علل عدم پیگیری دریافت وام یا انصراف متقاضیان در سه دسته موانع بانکی، موانع نرم‌افزاری در سایت کارا و مبلغ وام دسته‌بندی شده است. مطابق نتایج یک نظرسنجی ۴۱ مورد از دلایل در بخش موانع بانکی، ۲۵ مورد در بخش موانع نرم‌افزاری و ساختاری و ۶ مورد نیز در بخش مبلغ وام بوده است. در بخش موانع بانکی، شرایط سخت تضامین بانکی، چند مرحله‌ای بودن پرداخت وام، داشتن چک برگشتی ضامن و شرایط سخت بازپرداخت، از مهم‌‌ترین دلایل مطرح شده بوده است.
2 میلیون بیکار
صرف‌نظر از سیاست حمایت از بنگاه‌ها و حفظ اشتغال نیروهای کار، تداوم شیوع کرونا در کشور آسیب‌های جدی به حوزه اشتغال وارد کرد و موجب رکود در بخش‌های اقتصادی شد به نحوی که بخش قابل توجهی از کسب و کارها از بازار کار خارج شدند آن‌طور که عیسی منصوری، معاون توسعه کارآفرینی و اشتغال وزارت کار می‌گوید در دوران کرونا حدود 2 میلیون شغل ریزش کرد که با پرداخت تسهیلات کمک شد نزدیک به یک میلیون و ۱۰۰ هزار شغل بازگشت مجدد به کار داشته باشند.
وی درباره پرداخت مقرری بیمه بیکاری در ایام کرونا می‌گوید: حدود ۷۳۰ هزار نفر به طور اختصاصی مشمول دریافت بیمه بیکاری شدند که ۲۵۰ هزار نفر از آنها همچنان بیمه بیکاری دریافت می‌کنند لذا از این جهت نیازمند منابع جدید هستیم و امیدواریم برای سال ۱۴۰۰ حمایت‌ها از حوزه بازار کار و کسب و کارهای آسیب‌دیده تداوم داشته باشد.
وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی در مواجهه با کرونا و به منظور حفظ اشتغال و تداوم فعالیت کسب و کارهای آسیب‌دیده از کرونا، در ۱۴ رسته اصلی و ۸۵۸ زیررسته اعتباری در حدود ۲۰ هزار میلیارد تومان در اختیار کسب و کارهای آسیب‌دیده قرار داده است.
در مرحله نخست ۱۴ هزار میلیارد تومان با رویکرد اشتغال‌محوری و در مرحله دوم 8 هزار میلیارد تومان با رویکرد بنگاه‌محوری و با تمرکز بر آسیب‌دیدگی بخش‌های خدماتی در حال پرداخت است که 2هزار میلیارد تومان آن در اختیار بخش‌های گردشگری و صنایع دستی، ۱۷۰۰ میلیارد تومان در حوزه فرهنگ و هنر و ۸۰۰ میلیارد تومان در حوزه ورزش به صورت تخصصی و از طریق دستگاه‌های مربوطه به واحدهای کسب و کار اختصاص یافته است.
برابر آمار‌ها در شوک نخست کرونا دست‌کم یک میلیون و ۶۰۰ هزار شغل دچار آسیب شدند و یک میلیون و ۳۰۰ هزار شغل در معرض تهدید قرار گرفتند که در پی آن و بر اساس اعلام وزارت کار به تدریج با ریزش حدود 2 میلیون نفر در حوزه اشتغال مواجه شدیم.
احیای شغل‌ها
از زمان شیوع ویروس کرونا در کشور، دولت با اختصاص تسهیلات و وام‌های کم‌بهره، پرداخت مقرری بیمه بیکاری، توزیع بسته‌های معیشتی، بخشودگی بدهی بانکی و تمدید مهلت پرداخت مالیات‌ها در جهت حمایت از خانوارها، صاحبان مشاغل، اصناف و کسب وکارهای آسیب‌دیده از کرونا گام برداشته که در مجموع اعتباری بیش از ۷۷ هزار میلیارد تومان برای دولت خرج برداشت.
در راستای حمایت از کسب و کارها، 8 هزار و 900 میلیارد تومان تسهیلات ارزان‌قیمت با نرخ سود ۱۲ درصد پیش‌بینی شد که 2 هزار و 300 میلیارد تومان به شرکت‌های بزرگ حمل و نقل ریلی و هوایی و 6 هزار و 600 میلیارد تومان تسهیلات ارزان‌قیمت به ۱۴ رسته کسب و کار آسیب‌دیده از کرونا با رویکرد اشتغال‌محوری و بنگاه‌محوری اختصاص پیدا کرد.
در حوزه خانوارها، دولت جمعاً ۴۴ هزار و ۹۰۰ میلیارد تومان تسهیلات شامل ۲۲ هزار میلیارد تومان وام یک میلیون تومانی یارانه در مرحله اول و 5/7 هزار میلیارد تومان وام یک میلیون تومانی در مرحله دوم و ۱۵ هزار و ۴۰۰ میلیارد تومان تسهیلات در قالب توزیع بسته‌های معیشتی به خانوارهای آسیب‌پذیر و حمایت ماهانه از خانوارها تا پایان سال ۱۳۹۹ در نظر گرفت.
در سال گذشته دولت در حوزه مسکن 4هزار و 600 میلیارد تومان تسهیلات در قالب وام ودیعه مسکن اختصاص داد که این مبلغ در کلانشهر‌ها ۵۰ میلیون تومان، در شهرهای بزرگ ۳۰ میلیون تومان و در شهرهای کوچک ۱۵ میلیون تومان به ۱۲۰ هزار مستأجر با نرخ ۱۲ درصد بود.
حمایت ۱۷ هزار میلیارد تومانی از بخش درمان از دیگر اقدامات اثرگذار دولت در دوران کرونا بود که در این راستا علاوه بر منابع بودجه‌ای، از محل منابع صندوق توسعه ملی اعتبار ویژه به بخش بهداشت و درمان اختصاص یافت.
