امریکا از دستیابی به پیشرفتهای معنیدار در مذاکرات وین برای بازگشت به برجام خبر میدهد و پیشبینی روسها هم این است که در روزهای آغازین ژوئن 2020 (اواسط خرداد) مذاکرات به نتیجه خواهد رسید ولی همه طرفها از باقی ماندن «برخی اختلافات» صحبت میکنند. اینکه این اختلافات چیست، هیچ هیئتی در وین به درستی توضیح نداده ولی میتوان حدس زد، گره اصلی مذاکرات که از شش هفته قبل وجود داشت، همچنان مورد اختلاف است:«اول ایران تعهدات را از سر خواهد گرفت یا امریکا.»
به گزارش «جوان»، در حالی که هیئتهای مذاکرهکننده بعد از دو هفته مذاکره متمادی به پایتختها برگشتهاند تا نظر مقامهای تصمیمگیر را درباره مسائل اختلافی باقیمانده جویا شوند، این حس فزاینده در تهران، مسکو و تا حدی هم واشنگتن در حال فراگیر شدن است که هیئتهای مذاکره کننده با وجود برخی اختلافات، نتیجه نهایی را در دسترس میدانند. یکی از اعضای تیم وزیر خارجه امریکا به واشنگتناگزماینر گفته بدون شک مسائل مهمی در مذاکرات باقی مانده که باید رسیدگی شود اما به طور کلی «پیشرفت معنیداری صورت گرفته است.» این مقام امریکایی که نامش فاش نشده، میگوید:« ما همواره اعلام کردهایم که حاضریم تحریمهای مرتبط با برجام و منافع حاصل از آن برای ایران را رفع کنیم اما این کار را تنها در صورت بازگشت متقابل ایران به تعهداتش در برجام انجام خواهیم داد.» این مقام وزارت خارجه امریکا هرچند تأیید کرده که دولت ترامپ سلسله تحریمهایی را وضع کرده که کار بازگشت به برجام را سخت و سختتر کند، موضوعی که به گفته او باید به عنوان «یک فاکتور» مد نظر قرار گیرد ولی این را هم گفته که امریکا هیچ قدم یکجانبهای را برنخواهد داشت و هر دو طرف باید همزمان گامهایی را برای احیای برجام بردارند.
این موضوع که ابتدا کدام یک از طرفین (ایران یا امریکا) گامها را برخواهند داشت، از روز اول مذاکرات در نیمه فروردین ماه 1400 مورد اختلاف بوده، ولی به نظر میرسد این اختلاف نظر همچنان لاینحل باقی مانده است. برخی ناظران حدس میزنند که دو طرف، یعنی امریکا و ایران برای متوقف نشدن مذاکرات غیرمستقیم و حفظ زمان، از موضوع «گام اول» عبور و آن را به مرحله پایانی محول کردهاند، ولی این اختلاف نظر همچنان باقی مانده و دو طرف همچنان بر موضع خود پافشاری میکنند. تهران میگوید که امریکا از برجام خارج شده و به همین دلیل باید به برجام برگردد، تحریمها را لغو کند و تنها بعد از راستیآزمایی لغو تحریمهاست که ایران تعهدات تعدیل شده خود را از سر خواهد گرفت، ولی طرف امریکایی ابتدا از لزوم از سرگیری تعهدات ایران صحبت کرد و بعد از چند هفته، بحث بازگشت همزمان را پیش کشید. مقام امریکایی دیروز در حالی بر «گامهای همزمان» اصرار کرده که چهارشنبه قبل هم سرگئی ریابکوف، معاون وزیر خارجه روسیه از پیشرفت مذاکرات خبر داد ولی همچنین در موضعی که تقریباً جدید به حساب میآمد گفت که اقدامات ایران و امریکا برای احیای برجام باید «همزمان» باشد. یک مقام امریکایی دیگر که باز هم نام او بیان نشده، دیروز به لورا روزن، خبرنگار امریکایی سایت پولیتیکو گفت: «ما قطعاً پیشرفت کردیم. این بهترین نتیجه در چند دور مذاکرات ما بود. اما هنوز تفاوتهای قابلتوجهی وجود دارد و کارهای مهمی باید انجام شود؛ و برخی از مسائل سختتر برای مرحله پایانی مانده است.»
تحت چنین شرایطی، میخائیل اولیانوف، نماینده روسیه در سازمانهای بینالمللی در وین در گفتوگو با شبکه رادیویی اکو درباره تاریخی که ممکن است مذاکرات احیای توافق هستهای که در وین جریان دارد، به نتیجه برسد، گفت: «در واقع، حدس زدن کار بیحاصلی است. »با این حال او گفت:«اگر نظر شخصیام را بخواهید، میگویم اوایل ماه ژوئن میتواند ضربالاجل واقعبینانهای باشد. حداقل الان برایم این طور به نظر میرسد.»اولیانوف ادامه داد:« اما وقتی کاری به این پیچیدگی انجام میشود و اموری به این پیچیدگی در جریان هستند، پیشبینی با قطعیت غیرممکن است. حرف من درباره احساسی است که خود من و شرکایمان در حال حاضر داریم. »این دیپلمات روسی همچنین اظهار کرد که مذاکرات احیای برجام (توافق هستهای) در مسیر درستی پیش میرود. او افزود: فکر میکنم مرحله آخر ممکن است هفته آینده شروع شود. امیدوارم این طور باشد.