سرویس ایران جوان آنلاین: فارس هم مثل بسیاری از استانهای دیگر نمیداند کجای بازی روزگار قرار دارد. نه به بارشهای دو سال پیش که موجب شد سیل بخشی از روستاهای آن را ویران کند و نه به یک سال اخیر که به خاطر کاهش شدید نزولات آسمانی خسارات جبران ناپذیری به کشاورزی آن وارد شده است. بعد از سیل ویرانگر بهار ۹۸ حالا و در بهار ۱۴۰۰ معاون برنامهریزی و امور اقتصادی سازمان جهاد کشاورزی این استان اعلام کرده که در سال گذشته و اوایل سالجاری خشکسالی بالغ بر ۴۱ هزار میلیارد ریال به بخش کشاورزی خسارت زده است.
بارشهای اوایل سال ۹۹ که در فارس و جنوب کشور وجود داشت ادامه نزولات سال قبلتر یعنی ۹۸ بود. بارانهایی که تجربه بدی را برای استانهای غربی، جنوب غرب و جنوب ایران مثل فارس و لرستان و خوزستان و سیستان و بلوچستان برجای گذاشت و با سیلهای ویرانگرش بسیاری از هموطنان را بیخانمان کرد. همین اتفاقات موجب شد تا برخی تصور کنند این محدوده سرزمینی در حال عبور از دوران خشکسالی و ورود به دوره ترسالی است. در حالی که نظر کارشناسان و مدلهای علمی هواشناسی خلاف این موضوع را تأیید میکند.
بارشهای دو سال اخیر توهم فراوانی آب و پایان مشکل کمآبی را در ذهن بعضی ایجاد کرد بدون آنکه خشکسالی بیش از یک دهه گذشته را به یاد بیاورند و صد البته که افزایش مصرف آب در روزهای کرونایی کنونی نیز میتواند متأثر از این شائبه و مزید بر علت هدر رفت بیشتر آب باشد.
از سیل تا خشکسالی
از بهار ۹۹ که باران خوبی در استانهای مختلف ایران بارید، کمکم ابرها با آسمان استانها قهر کرده و بارشها هم به شدت کاهش یافت. سیر نزولی بارشها طوری بود که دوباره بحث خشکسالی شدت گرفت و خساراتی که به مزارع و باغات وارد شد گواه این اتفاق بود. در استان فارس هم بسیاری از مزارع از بیآبی محصولاتشان را از دست دادند و به گفته معاون برنامهریزی و امور اقتصادی سازمان جهاد کشاورزی این استان، در سال گذشته و اوایل سالجاری خشکسالی بالغ بر۴۱ هزار میلیارد ریال به بخش کشاورزی خسارت زد. جعفر صبوریپور با بیان اینکه خسارت خشکسالی در زیر بخش باغبانی ۱۹ هزار و ۴۰۰، زراعت ۱۲ هزار و ۲۰۰، زیر بخش دامی ۸۵۰۰، و زیرساختها ۹۰۰ میلیارد ریال برآورد شده است، ادامه داد: «جبران این خسارت علاوه بر اعتبارات استانی نیازمند اعتبارات ملی است.» وی تصریح کرد: «در سطح استان برای مقابله و کاهش اثرات خشکسالی از محل اعتبارات استانی، ظرفیت صندوق حمایت از توسعه سرمایهگذاری و تشکلهای بخش در تأمین بذر گندم، تأمین کودهای آلی و پتاسه برای تقویت مزارع، تأمین سوپر جاذبها، پوششها، سفید کردن ساقه و هرس شدید درختان، تأمین علوفه و نهادههای دامی برای مقابله با کم آبی برنامهریزی و اقدام شده است.»
صبوری با اشاره به اینکه به منظور بازسازی و بازتوانی بهرهبرداران خسارت دیده و برگشت به چرخه تولید طرحهای اجرایی کوتاه مدت، میان مدت و بلند مدت تهیه شده است، بیان کرد: «به منظور تخصیص اعتبار خسارت وارده با تأیید استاندار به وزارت جهاد کشاورزی و کشور برای طرح در هیئت دولت ارسال و در حال پیگیری است.»
معاون برنامهریزی و امور اقتصادی سازمان جهاد کشاورزی استان فارس ابراز کرد: «کاهش ۴۵ درصدی نزولات جوی نسبت به بلند مدت، علاوه بر کاهش منابع آب سطحی، باعث افت شدید منابع آب زیرزمینی و عدم تأمین نیاز رطوبتی محصولات باغی، زراعی و علوفهای منجر به بروز خسارت و کاهش تولید شد.»
تغییر اقلیم و صدمات آن به محیطزیست
تغییر اقلیم موضوعی است که برای کل جهان در حال رخ دادن است، آب شدن یخهای قطبی و افزایش دما یکی از دلایل اثبات این تغییر اقلیم است.
به گفته کارشناسان هواشناسی، تعداد پدیدههای مخرب جوی مانند سیل در سالیان گذشته افزایش یافته که این روند نشان از این مسئله دارد که بارشها تغییر شکل داده و از بارندگی پیوسته در منطقه وسیع به بارشهای تند و سیل آسا در منطقهای کوچکتر تبدیل شده است.
البته گروهی معتقدند شیوع ویروس کرونا نیز ممکن است بر تغییر اقلیم جهان تأثیر بگذارد. تعطیلی کارخانهها و صنایع که در پی انتشار این ویروس رخ داده باعث شده که تولید آلودگی در جهان کاهش یابد و در پی آن زمین و جو برای مدتی نفس بکشد و این روند میتواند حتی بصورت مقطعی جلوی گرم شدن زمین را بگیرد. اما همه اینها در کنار هم باعث نمیشود که فکر کنیم عبور از خشکسالی و ورود به ترسالی اتفاق میافتند و این مسئولان و مدیران کشور هستند که باید برنامهای برای حفظ آبهای روان و جلوگیری از هدر رفت آب بارانها ارائه و عملیاتی کنند تا به چنین روزهای سختی دچار نشویم.