سرویس اجتماعی جوان آنلاین: حجتالاسلام غلامحسین محسنیاژهای با حکم رهبر معظم انقلاب بهعنوان پنجمین رئیس قوه قضائیه سکان هدایت دستگاه قضا را برای دورهای پنجساله بهعهده گرفت. رئیسی برآمده از بدنه دستگاه قضائی و آشنا با ساختار و نقاط قوت و ضعف آن است که امیدها برای ادامه مسیر تحولی در این قوه را حفظ خواهد کرد.
برای آشنایی بیشتر با افکار و اندیشههای رئیس جدید قوه قضائیه به برخی از مواضع و اظهارات محسنیاژهای طی سالهای اخیر درباره موضوعات مختلف و مهم قضائی از جمله مقابله با فساد، حفظ حقوق متهمین و محکومین، کاهش جمعیت کیفری، علنی برگزار کردن دادگاهها و... اشاره میکنیم:
- در رابطه با مبارزه با فساد باید بدون ملاحظه و تبعیض بود و اگر چنین نباشد کار رها میشود و جلو نخواهد رفت.
- اولویت اصلی قوه قضائیه گسترش چتر حمایتی از تولید است.
- استفاده از ظرفیت داوری، میانجیگری و صلح و سازش، یک مبنای کاملاً عقلایی دارد و تجربه ثابت کرده آنچه از طریق صلح و سازش، داوری و میانجیگری انجام میشود آثار مثبتتری دارد. خیر و برکتی که ممکن است در این روشها باشد، چهبسا در حکم قاضی نباشد.
- سند تحول سندی نیست که قائم به شخص باشد، بلکه از افکار نیروها و عوامل مختلف سرچشمه گرفته و برای آینده و درازمدت در نظر گرفته شده است.
- هنر قوه قضائیه آن است که حق فرد و جامعه و محکومله و محکومعلیه را جمع کند، اگر یکسویه حرکت کنیم امکان دارد حقی ضایع شود.
- بهدنبال این هستیم که از ورود افراد به زندانها جلوگیری کنیم و لازمه این کار این است که فرد مرتکب جرم نشود و اگر هم شد الزاماً به زندان نرود.
- حتماً باید با مفسدین داخل حکومت، قوه قضائیه، قوه مجریه و دستگاههای دیگر برخورد سختتر و شدیدتری انجام شود.
- در نظام جمهوری اسلامی، باید کمترین میزان زندانی را داشته و بهترین زندانبان باشیم. اصل بر آن است که زندان برای زندانیان دانشگاه باشد.
- باید به خانواده زندانی توجه داشته باشیم؛ مخصوصاً خانوادههایی که بیبضاعت هستند.
- باید از ورود کسانی که ضرورتی ندارد بهصورت موقت وارد زندان شوند، جلوگیری کنیم.
- یکی از تحولاتی که ما دنبال آن هستیم، اعتماد بیشتر به مردم و کمک گرفتن از مردم است.
- کسانی که میخواهند با فساد مبارزه کنند حتماً باید پاک باشند.
- اگر گلوگاهها و بسترها را نشناختیم و با آنها مبارزه نکردیم موفق نخواهیم شد.
- به کسی که گاهی اوقات از روی یک گرفتاری دچار یک جرم و حسادت شده باید کمک کرد.
- من شخصاً از برگزاری دادگاههای علنی و انتشار عمومی تمامی مفاد و جزئیات این دادگاهها (بهاستثنای بخشهایی از دادگاه که حاوی مضامین مغایر با قانون اساسی است) دفاع میکنم.
- برگزاری علنی دادگاهها و انتشار عمومی مفاد آن، مزایای زیادی دارد؛ از جمله آنکه در جامعه ایجاد بازدارندگی میکند و همچنین بر علم و اطلاع مردم نیز میافزاید؛ علاوه بر اینها، موجب اتخاذ مواضع و آرای متقنتر از سوی هیئت قضات در جریان جلسه محاکمه میشود.
- باید زنجیره هوشمندسازی فرآیندها و تحقق کامل دولت الکترونیک در تمام بخشها و دستگاههای کشور تحقق یابد.
- زندانی در داخل زندان نباید مورد ظلم قرار بگیرد و نباید کسی حقوق او را در زندان زیر پا بگذارد.
- کسانی که مسئولیتی در حکومت دارند اگر تخلفی کردند باید آنها را بهاشد وجه مجازات کرد.
- برای کشف و پیگیری مسئله، موضوع نباید توجیه شود و به کار غیرشرعی نباید دست زد. حریمها باید رعایت شود تا از مسیرهایی که صحیح و مشروع است، وارد شد و نه از هر طریقی که ممکن است.
- اگر دستگاه قضائی حرمت وکالت، وکیل، کارشناسی و کارشناس را رعایت نکند به خود دستگاه قضائی لطمه میخورد.
- لازمه عدالت، مردمی بودن، قاطع بودن، سادهزیست بودن، بیتعارف بودن، مبارزه جدی با فساد کردن و از همه مهمتر خودسازی است.
- دادگاههایی که علنی برگزار شود و قابل انتشار باشد، میتواند بازدارندگی داشته باشد.
- بارها گفتهام محاکمات باید علنی برگزار شود و پخش نیز بشود، این موضوع بهنفع مردم، دستگاه قضائی و قاضی و در جاهایی حتماً بهنفع متهم است، چون علاوه بر قضاوتِ قاضی از سوی مردم نیز قضاوت میشود.
- هنگامی که قاضی در یک جلسه علنی قضاوت میکند از آنجایی که دیگران ناظر او هستند، در رسیدگیها و صدور رأی دقت بیشتری میکند؛ از طرفی این دادگاهها فوقالعاده بازدارندگی دارند.
- من از طرفداران برگزاری دادگاهها بهصورت علنی و انتشار موارد مطرحشده در آنها هستم.
- باید آزادیهای مشروط، عفو و مرخصی مورد اهتمام بیشتری قرار گیرد و فرصت به محکومان واجد شرایط داده شود و این امر، دست قاضی و زندانبان را باز میکند.
- ضرورت دارد ترتیبی اتخاذ شود که به هیچ وجه زندانی در داخل زندان مورد ظلم قرار نگیرد و حقوق آنها زایل نشود.
- من با بسیاری از اهالی رسانه دوست و رفیق هستم و بهمناسبتهای مختلف به یکدیگر پیامک میدهیم.
- چهبسا افرادی که همه مجازات نسبت به آنها اعمال شود و شرایط اجتماعیشان در جامعه سخت شود؛ لذا در این خصوص پیشبینی شد تا فرصتی به اینگونه افراد داده شود تا به زندگی معمولی خود بازگردند و بتوانند برای جامعه مفید باشند.
- کار را باید به جوانان سپرد و تجربیات را به آنها انتقال بدهیم. بنده از خلاقیت و ابتکار جوانان استقبال میکنم.
- من اعتقاد دارم که اگر فردی شناختهشده است و همه او را میشناسند، وقتی دستگیر میشود، اگر رسانهها درباره او سؤالی کردند، باید پاسخ دهیم و مسخره است که ما بگوییم الف ب ج ح دستگیر شده یا نشده است، چون کسی که دستگیر شده است را همه میشناسند.
- به قضات توصیه میکنم تا جایی که امکان دارد مجازاتهای جایگزین حبس را در احکام خود جایگزین کنند.
- شناسایی و برخورد با افراد متخلف داخل دستگاه قضا عیب نیست بلکه حسن است، چون موجب میشود بقیه افرادی که پاک هستند از سوءظن تبرئه شوند.
- شکنجه شرعاً، قانوناً و اخلاقاً ممنوع است و اگر هر کسی چنین ادعایی داشته و یا بعد از این داشته باشد، حتماً بهفوریت رسیدگی میشود و با اشدّ وجه هم با آن برخورد خواهد شد.
- گاه اینطور تلقی میشود که اگر فردی میخواهد با مفسد اقتصادی برخورد کند، امنیت اقتصادی از بین میرود، در حالی که این مسئله برعکس است و اگر با مفسد اقتصادی برخورد کنیم، در واقع زمینه را برای رشد افراد صالح و کار صالح به وجود میآوریم.