دولت‌های مختلف تلاش می‌کنند حکمرانی خود در فضای مجازی را اعمال کنند. در هفته اخیر، سه خبر که نشان از چنین موضوعی داشت، منتشر شد؛ یکی از فرانسه، یکی از هند و دیگری از امریکا. سه خبری که نشان می‌دهد فضای شبکه‌های اجتماعی و حتی ابزار فناوری اطلاعات در کشور‌های دیگر رها نیست و دولت‌ها قوانین و برنامه‌ریزی و در کل حکمرانی خودشان را بر آن‌ها تحمیل می‌کنند.
فرانسه علیه گوگل
در فرانسه، سازمان تنظیم کننده مقررات رقابتی این کشور، شرکت «آلفابت» را که گوگل زیرمجموعه‌ای از آن به شمار می‌رود، ملزم به پرداخت ۵۰۰ میلیون یورو (۵۹۳ میلیون دلار) جریمه کرده است. دلیل این جریمه نادیده گرفتن دستور فرانسه مبنی بر توافق گوگل با ناشران اخبار بر سر قرار دادن محتوا‌های آن‌ها در پلتفرم‌های خود است. ایزابل دو سیلوا، رئیس این نهاد فرانسوی به خبرنگاران گفته است: «این بزرگ‌ترین جریمه‌ای است که از سوی مقام رقابت برای عدم پایبندی یک شرکت به یکی از احکام خود اعمال شده است.» تنظیم‌کننده مقررات رقابتی فرانسه همچنین در حکمی که در وب سایت خود منتشر کرده، به غول اینترنتی امریکا دستور داده است پیشنهاد برای استفاده فعلی از محتوای دارای حق چاپ را به ناشران رسانه‌ای ارائه دهد یا خسارت اضافی تا ۹۰۰ هزار یورو در روز را بپردازد.
هند توئیتر را تسلیم کرد
از هند هم خبر رسید که سرانجام توئیتر پذیرفت مقامی را در هند برای هماهنگی میان توئیتر و دولت هند برای اجرای قوانین اینترنتی این کشور درنظر بگیرد. از قوانین یاد شده در فوریه سال جاری میلادی رونمایی شد و عملیاتی شدن آن در اواخر ماه می‌صورت گرفت. هند با وضع قوانین‌ای تی جدید به دنبال قانونمند کردن محتوای ارسالی کاربران هندی در شبکه‌های اجتماعی و مجبور کردن شبکه‌های اجتماعی به پاسخگویی سریع در قبال درخواست‌های دولت این کشور برای حذف مطالبی است که غیرقانونی یا مضر تشخیص داده شوند. با این حال، توئیتر از انتصاب فردی که بتواند هماهنگی میان دولت هند و این شرکت را برای اجرای قوانین جدید انجام دهد، تعلل کرد. اوایل هفته گذشته، دولت هند خطاب به دادگاهی محلی در این کشور اعلام کرد: «توئیتر نتوانسته است به مسئولیت خود در مورد حفاظت از محتوای تولید شده توسط کاربران هندی و بررسی آن‌ها عمل کند. زیرا مقامی را برای برقراری تماس‌های دوجانبه و رسیدگی به نگرانی‌های دولت هند معین نکرده است.»
با این اقدام دولت هند، سرانجام توئیتر برای جلوگیری از وقوع مشکل قضایی وارد عمل شد و «وینای پراکاش» را به عنوان اولین مسئول اداری مقیم در هند منصوب کرد تا تمامی تماس‌های دولتی برای اجرای قوانین اینترنتی در این کشور از طریق این فرد هماهنگ شود.
توئیتر اولین شرکت بزرگ فناوری نیست که با فشار دولت هند مجبور شده است افرادی را برای هماهنگی میان خود و دولت هند، در این کشور منصوب کند. پیش از این فیس بوک، گوگل، تلگرام و... افرادی را با مسئولیت مشابه در هند منصوب کرده بودند. توئیتر در هند بیش از صد میلیون کاربر دارد و در صورتی که برای انتصاب مسئول یادشده اقدام نمی‌کرد خود باید به طور مستقیم در برابر محتوای توهین‌آمیز ضد دولتی و ... در این کشور پاسخگو بود. پلیس هند قبلاً پنج پرونده شکایت علیه توئیتر را به همین علت به جریان انداخته بود، اما حالا توئیتر خود به طور مستقیم مورد پیگرد قضایی قرار نمی‌گیرد و تنها باید پست‌ها و مطالب جنجالی و مورد اعتراض دولت هند را حذف کند.
امریکا و ترس از تسلط فناوری چین
دولت امریکا هم با همه ادعا‌ها درباره وجود آزادی در این کشور، شرکت‌های مخابراتی را از حق استفاده از تجهیزات ساخت چین محروم کرد. هفته گذشته کمیسیون فدرال ارتباطات امریکا برنامه خود برای جایگزینی تجهیزات مخابراتی شرکت هواوی را قطعی کرد تا این شرکت چینی از شبکه مخابراتی ایالات متحده اخراج شود. دولت امریکا سال گذشته اعلام کرده بود شرکت‌های امریکایی حق ندارند بودجه ۳/۸ میلیارد دلاری دولت برای خرید تجهیزات ارتباطی و مخابراتی را به خرید از هواوی و زد تی‌ای اختصاص دهند.
کمیسیون فدرال ارتباطات امریکا به اتفاق آرا تصویب کرده که برنامه‌ای ۹/۱ میلیارد دلاری را برای جایگزینی تجهیزات تولید شده شرکت هواوی در مناطق روستایی امریکا اجرا کند و به‌جای تولیدات هواوی و نیز شرکت چینی زد تی‌ای از تولیدات شرکت‌های امریکایی و اروپایی استفاده کند.
امریکا مدت‌هاست به بهانه‌های امنیتی قصد دارد مانع از استفاده از سخت افزار‌های چینی در شبکه‌های تلفن همراه، اینترنت و ... در ایالات متحده شود. در عین حال کارشناسان مستقل می‌گویند ادعا‌های امریکا بی‌اساس است و علت این فشار‌ها نگرانی از تسلط چین بر بازار ارتباطات و مخابرات جهانی و به خصوص شبکه نسل پنجم تلفن همراه است.
