کد خبر: 1056734
تاریخ انتشار: ۰۳ مرداد ۱۴۰۰ - ۲۳:۱۶
سرپرست دفتر نظارت شهرستان دورود:
سالاروند شورای نگهبان را از مهم ترين نهادهاي حكومتي دانست و گفت: این نهاد حافظ جمهوریت و اسلامیت نظام است.

به گزارش جوان از لرستان، در راستای 26 تیرماه، سالروز تشکیل شورای نگهبان بر آن شدیم تا با حاج غلامحسین سالاروند سرپرست دفتر نظارت شهرستان دورود که خود ازیادگاران دوران دفاع مقدس و در این راه به درجه رفیع جانبازی نائل آمده مصاحبه ای پیرامون وظایف شورای محترم نگهبان و جایگاه آن داشته باشیم .

 اهمیت وجایگاه شورای نگهبان را از لحاظ شرعی و قانونی برای مخاطبین ما در سرتاسر کشور عزیزمان ایران تشریح بفرمائید؟

با سلام و دورود بر روح ملكوتي حضرت امام رضوان الله تعالي عليه و سلام وصلوات بر ارواح پاك شهداي گرانقدر انقلاب اسلامي ،عرض سلام وادب دارم به پيشگاه آقا و مولا حضرت وليعصر عجل الله تعالي فرجه الشريف و نائب برحقش مقام عظماي ولايت، امام خامنه اي مدظله العالي، گرامي ميداريم 26 تير ماه سالروز تاسيس شوراي نگهبان و لازم است در اينجا اشاره اي داشته باشم به جايگاه شوراي محترم نگهبان كه حضرت امام فرمودند: شوراي محترم نگهبان، كه حافظ احكام مقدس اسلام و قانون اساسي هستند مورد تاييد اينجانب مي باشند و وظيفه آنان بسيار مقدس است.

و همچنين مقام معظم رهبري امام خامنه اي مدظله العالي در وصف شوراي محترم نگهبان مي فرمايند: شوراي نگهبان عماد ملت و دين و مايه اطمينان و سكينه قلب مومنين است و در حقيقت نبض نظام اسلامي بشمار مي رود و مي فرمايند ما براي اينكه به طور كلي از سلامت نظام مطمئن باشيم ، مهم ترين و رساترين و فعالترين و موثرترين مجموعه ما همين شوراي نگهبان است.

اگر بخواهيم به اهميت و جايگاه شوراي نگهبان در نظام جمهوري اسلامي بيشتر واقف گرديم بايد مروري به تاريخ جهان تشيع بنماييم كه از صدر اسلام بعد از غيبت كبري حضرت وليعصرعجل الله تعالي فرجه الشريف تلاش و مجاهدت علما و مراجع طراز اول جهان تشيع بر اين بود كه بتوانند احكام و ارزش هاي اسلام ناب محمدي براساس دستورات الهي مزين شده در آيات نوراني قرآن و فقه شيعه در جامعه حاكم و مستقر نمايند.

در اين راه مجاهدت ها و مبارزات و شكنجه ها و شهادت هاي زيادي به وقوع پيوست ولي دست از مبارزه در اين راه نكشيدند و بلاخره مشيعت الهي بر اين قرار گرفت كه پس از قرن ها اين آرزوي ديرينه جهان تشيع به دست عالمي مجاهد و خستگي ناپذير به نام روح الله در عصر ما رقم بخورد و جهان تشيع با دادن خونهاي زيادي توانست اين امر را محقق نمايد.

لذا جهان استكبار و اعيادي ليبرال داخلي از ابتداي پيروزي اين نهضت الهي تلاش نمود كه مسير و ايدولوژي نظام را منحرف نمايند لذا با تدبير پيامبر گونه حضرت امام (ره) اين جريان انحرافي شكست خورد و حضرت امام اعلام فرمودند جمهوري اسلامي نه يك كلمه كمتر و نه يك كلمه بيشتر و امت امام نيز در همه پرسي يازده ارديبهشت 58 به نداي رهبر خود لبيك گفتند و با آراء بيش از 2/98 به جمهوري اسلامي آري گفتند و دشمن از اين نقطعه آغازين كه شكست خورد تلاشهايي نمود كه با تفرقه و قوميت گرايي و كودتا و ترور و تحميل جنگ نابرابر اين نظام الهي را ساقط نمايد ولي تدابير حضرت امام تمام نقشه هاي آنان را نقش بر آب نمود و در ابتداي آغازين راه حضرت امام دستور تشكيل نهاد هاي انقلابي را براي حفاظت و حراست از نظام مقدس اسلامي بنا نهاد از جمله اين نهاد ها نهاد مقدس شوراي نگهبان و سپاه پاسداران كه نقش برجسته و تعيين كننده دارند ميتوان نام برد و جاي دارد از شهيد مظلوم آيت الله بهشتي كه درراس خبرگان قانون اساسي جهت تدوين اين قانون براساس احكام اسلام تلاش مجاهدانه اي نمود ياد و نام برد.

در قانون اساسي شوراي نگهبان در نظام جمهوري اسلامي يكي از مهم ترين نهادهاي حكومتي به شمار مي آيد و به تعبيري مركز ثقل قانون اساسي مي باشد و حضرت اقا در اين مورد فرمودند  شوراي نگهبان از منظر حفظ اسلاميت نظام مهم ترين نهاد جمهوري اسلامي ايران است. اين نهاد شباهت هاي زيادي با  بعضي از نهادهاي حافظ قانون اساسي در تعدادي از كشورها دارد . در قانون اساسي برخي كشورها نيز نهادهايي به نام " دادگاه قانون اساسي " شوراي قانون اساسي" ديوان قانون اساسي" و نظاير آن پيشبيني شده است و با وجود برخي تفاوت ها از حيث ساختار و نوع مسئوليت ها با يكديگر شباهت هاي فراوان دارد.

 

شوراي نگهبان در قانون اساسي جمهوري اسلامي ايران داراي جايگاه ويژه اي است به گونه هايي كه نبود آن در كنار مجلس قانون گذاري موجب عدم اعتبار مجلس مي شود. شوراي نگهبان وظيفه دارد تمام مصوبات مجلس را از حيث عدم مغايرت با موازين اسلامي و قانون اساسي بررسي كرده  تا در صورت عدم مغايرت مصوبه مجلس صورت قانوني به خود بگيرد. علاوه بر اين نقش برجسته شوراي نگهبان ماموريت نظارت بر انتخابات را داشته و مرجع رسمي تفسير قانون اساسي نيز به شمار مي آيد. براساس مفاد قانون اساسي علت اصلي پيشبيني نهاد شوراي نگهبان در مسئله حراست و نگهباني از احكام اسلام و صيانت از قانون اساسي بوده است. به همين دليل از اين نهاد به شوراي نگهبان تعبير شده است.

در اصل نود قانون اساسي آمده كه " به منظور پاسداري از احكام اسلام و قانون اساسي از نظر عدم مغايرت مصوبات مجلس شوراي اسلامي با آنها ، شورايي بنام شوراي نگهبان تشكيل مي شود. در يك كلام شوراي نگهبان از مجاهدت ها و قيام علما طراز اول جهان تشيع در طول اين قرن ها براي جاري و ساري نمودن احكام اسلام بر اساس شريعت و آيات نوراني قرآن و اسلام ناب محمدي حفاظت و صيانت مي نمايد و حافظ جمهوريت و اسلاميت نظام است.

جناب آقای سالاروند جنابعالی عنایت بفرمائید اهم وظایف این شور را برای مخاطبین ما تشریح کنید چون ممکن است خیلی از هموطنان از نحوه فعالیت این شورا و ریز مسئولیت آن بی اطلاع باشند؟

عرض شود قانون اساسي جمهوري اسلامي ايران براي شوراي نگهبان وظايف متعددي را برشمرده است. از ميان اين مجموعه وظايف شوراي نگهبان 3 مورد " نظارت بر قانون گذاري" تفسير قانون اساسي" و "نظارت بر انتخابات "داراي اهميت بسيار مهمي هستند و مباحث زيادي نيز در خصوص هركدام وجود دارد.نظارت بر قانون گذاري: قانون اساسي جمهوري اسلامي ايران نظارت بر قوانين و مصوبات را بر عهده شوراي نگهبان قرار داده است.

ضرورت بر قانون گذاري و فلسفه نظارت بر قوانين و مصوبات در دو مسئله پاسداري از "شريعت" و "قانون اساسي" نهفته است.ودر مسئله نخست بايد گفت اصولا نظام هاي سياسي از يك جهت بر دو قسم هستند در بعضي از نظام ها مشروعيت فقط از آراء عمومي نشات ميگيرد، كه قانون گذار در اين گونه از حكومت ها براساس خواسته مردم صورت ميپذيرد و هيچ چيز ديگر به غير از آراء عمومي مبناي قانون گذاري نخواهد بود.بعضي ديگر از نظام ها مكتبي و عقيدتي هستند كه در اين جوامع، مردم با پذيرش آزادانه مكتب ،در حقيقت اعلام ميكنند كه ميخواهند همه چيز خود را براساس مكتب پايه ريزي نمايند.

جمهوري اسلامي ايران يك نظام مكتبي است و مردم ايران درهمه پرسي فروردين 1358 شكل حكومت خودر را جمهوري اسلامي اعلام كردند و اين بدان معنا هست كه شكل حكومت به صورت جمهوري و ماهيت آن اسلام باشد و به همين دليل در قانون اساسي تشريع شده است كه در نظام جمهوري اسلامي كليه قوانين و مقررات براساس موازين شريعت باشد ودر اصل چهارقانون اساسي اين امرتصريع شده است كه نهاد قانون گذار نميتواند قوانيني مغاير اصول و احكام مذهب رسمي كشور وضع نمايد و براي حصول اطمينان از اينكه در جمهوري اسلامي قانون مغاير با شرع وضع نشود، ضروريست كه يك مرجع ذي صلاح بر كار نظارت داشته باشد، مرجعي كه مصوبات نهاد قانون گذار را كنترل نمايد و از تصويب قوانين و مقررات مغاير با شرع پيشگيري نمايد در مورد مسئله دوم نيز بايد گفت آمال و آرزوهاي يك ملت در قانون اساسي كشورشان منعكس شده است.

قانون اساسي در حقيقت به عنوان يك وفاق و قانون برتر ، محور همه روابط و مبناي تمام اقدامات است. تمام اركان و نهادهاي نظام از قانون اساسي سرچشمه ميگيرد و اصول آن مبناي حقوق و تكاليف دولت و ملت است. لذا بايستي اقدامات حقوقي از جمله قانون گذاري با توجه به  اصول قانون اساسي صورت بگيرد و مصوبات مغاير با آن ، ملقا و بي اعتبار است، در قانون اساسي دو نوع نظارت را براي شوراي نگهبان برشمرده است  يك نوع نظارت بر قوانين و مصوبات از لحاظ عدم مغايرت آن با قانون اساسي است ، نوع ديگر، نظارت بر قوانين و مقررات از لحاظ عدم مغايرت آن با احكام شرعي است.

تفسير قانون اساسي : در اصل 98 قانون اساسي جمهوري اسلامي ايران تفسير اصول قانون اساسي را در صورت لزوم از وظايف و اختيارات شوراي نگهبان دانسته است و اين تفسير آيين خاص دارد كه به چهار مرحله تقسيم ميشود، نياز به تفسيرو استسفار يعني پس از اينكه شخص اعم از حقيقي و حقوقي احساس كرد كه فلان اصل نياز به تفسير دارد ،بايد اين نياز را به شوراي نگهبان منتقل نمايد اين عمل را استسفار ميگويند.بخاطر آسيب ها و ديگر مسائل سبب گرديد تا شوراي نگهبان در ماده هجدهم آيين نامه خود با محدود كردن دايره افراد واجد صلاحيت براي استسفار مقرر كند " تفسير اصول قانون اساسي با ارجاع مقام معظم رهبري و يا با درخواست رئيس جمهور ، رئيس مجلس شوراي اسلامي و رئيس قوه قضائيه و يا يكي از اعضاي شوراي نگهبان صورت مي گيرد.

انجام تفسير كه براساس آيين نامه داخلي شوراي نگهيان تشخيص ضرورت تفسير را براساس ماده 22 آيين نامه بر عهده شوراي نگهبان گذاشته است.4- انتشار تفسير3- نظارت بر انتخابات :سومين وظيفه مهم شوراي نگهبان نظارت بر انتخابات است و از نظر حقوقي مقصود از نظارت برانتخابات مجموع عملياتي است كه نهاد ناظر انجام ميدهد تا از اجراي دقيق و صحيح قانون و از سلامت انتخابات اطمينان حاصل نمايد. براي نظارت ،اركان يا عناصري قابل تصوراست. اين اركان كه همواره وجود دارد عبارت است از، " نظارت كننده " نظارت شونده" و " موضوع نظارت" مثلا  در جمله "شوراي نگهبان بر برگزاري انتخابات نظارت ميكند" شوراي نگهبان ركن ناظر است ، نظارت شونده در اين مورد مجري انتخابات " يعني وزارت كشور " است و موضوع نظارت برگزاري انتخابات مي باشد. فلسفه نظارت بر انتخابات ، پيشگيري از رقابت ناسالم بين داوطلبين و نيز جلوگيري از تخلفات و خطاهاي برگزار كننده انتخابات و صيانت از آراي مردم است. هرجا كه تخلف، تغلب و خطاي مجري قانون،متحمل باشد،نظارت بر اجرا نيز موضوعيت پيدا ميكند. در اصل قانون اساسي نظام جمهوري اسلامي ايران بر مبناي آراي عمومي و انتخابات اداره ميشود. و اصل 99 قانون اساسي اعلام مي دارد كه شوراي نگهبان نظارت بر انتخابات مجلس خبرگان رهبري ، رياست جمهوري ، مجلس شوراي اسلامي و مراجعه به آراء عمومي و همه پرسي را بر عهده دارد  ، با توجه به اين اصل نظارت بر انتخابات به طور كلي در صلاحيت شوراي نگهبان است بجز در مورد انتخابات شورا هاي اسلامي شهر و روستا كه قانون اساسي نظارت بر آن را به عهده شوراي نگهبان محول نكرده است ، اصل 100 قانون اساسي در رابطه با انتخابات شوراها شرايط انتخاب كننده گان و انتخاب شونده گان و حدود وظايف و اختيارات و نحوه انتخاب و نظارت شوراهاي مذكور و سلسه مراتب آنها را قانون معين ميكند.مقصود از قانون در اين اصل قانون عادي مصوب مجلس شوراي اسلامي است كه وظيفه نظارت شوراها را به عهده نمايندگان مجلس گذاشته است.

جناب آقای سالاروند حال توضیح دهید نحوه نظارت شوراي نگهبان به چه شکلی اجرایی می شود؟

شوراي نگهبان نظارت خود بر انتخابات را از طريق هيات هاي نظارت اعمال مي كند. ترديدي نيست كه يك نظارت عام گسترده و جاري در كليه امور مربوط به انتخابات مستلزم ابزارها و نيروهايي است و نهاد شوراي نگهبان مركب از دوازده عضو است و روشن است كه آنان قادر نخواهند بود بر تمامي حوزه هاي انتخابيه از جمله مجلس شوراي اسلامي نظارت داشته باشند . از اين رو قانون به اين نهاد اجازه داده است كه هيات هايي را براي نظارت راه اندازي نمايد.

الف – هيات مركزي نظارت كه پيش از شروع انتخابات 5 نفر از  افراد مسلمان و مطلع و مورد اعتماد به عنوان هيات مركزي نظارت بر انتخابات با اكثر آراء انتخاب به وزارت كشور معرفي ميگردند.

ب- هيات هاي نظارت استان كه هيات مركزي بر انتخابات براي هر استان هياتي مركب از 55 نفر با شرايط مذكور كه بيان شد، جهت نظارت بر انتخابات استان تعيين كند.

ج- هيات هاي نظارت حوزه هاي انتخاباتي كه هيات نظارت  استان با موافقت هيات نظارت مركزي بايد براي حوزه انتخابيه هياتي مركب از سه نفر با شرايط ذكر شده جهت نظارت بر انتخابات حوزه مربوطه (شهرستان) تعيين كند و هيات 3 نفره ميتوانند افرادي را براي حوزه فرعي مثل بخشها انتخاب كنند ، بنابراين نظارت شوراي نگهبان بر انتخابات نظارت استسوابي و عام بوده و در تمام مراحل برگزاري انتخابات از صفر تا صد قابل اجرا بوده و بايد نظارت استسوابي خودرا يعني نظارت موثر و تاثير گذار و بازدارنده را انجام دهد.زيرا نظارت شوراي نگهبان يك نظارت تاثير گذار و استسوابي هست نه نظارت استدلايي و غيرموثر ، به عنوان مثال نظارت يك داور فوتبال استسوابي و تاثير گذار است در حين انجام بازي اعلام شروع و پايان بازي و همچنين اخطار و كارت زرد و قرمز به بازيكنان متخلف در مسئوليت داور است ولي ناظر فدراسيون فوتبال در همين بازي ميتواند در قسمتي بيرون از زمين مستقر شود و روند برگزاري و حاشيه هاي بازي را به مافوق خود گزارش دهد كه اين نظارت غير موثر و بازدارنده را نظارت استدلايي ميگويند. كه دشمنان نظام و جريان هاي منفعت طلب هميشه بر سر اين نظارت قانوني و موثر شوراي محترم نگهبان به دنبال فرافكني و استفاده ابزاري و تفسير به راي از اين قانون مي باشند.

جناب آقای سالاروند عنایت بفرمائید در خصوص ساختار شوراي نگهبان نیز برای مخاطبین  توضیحاتی داشته باشید که اعضای آنها چه کسانی هستند و توسط کدام مرجع انتخاب یا انتصاب می شوند؟

اين نهاد مجموعاً دوازده عضو دارد كه براي يك دوره شش ساله انتخاب مي شوند ونيمي از اعضاء آن فقيه و نيمي ديگر حقوقدان هستند شرايط و نحوه تعين فقها براساس اصل نوديك شش نفر از فقهاي عادل و آگاه به مقتضيات زمان و مسائل روز كه انتخاب اين اعضاء با مقام رهبري مي باشد و شش نفر حقوق دان در رشته هاي مختلف حقوقي از ميان حقوق دانان مسلمان كه به وسيله رئيس قوه قضائيه به مجلس شوراي اسلامي معرفي ميشوند و با راي مجلس انتخاب ميگردند.

جناب آقای سالاروند عنایت بفرمائید در خصوص تشكيلات شوراي نگهبان و اداره آن نیز برای مخاطبین توضیحاتی را عنایت بفرمائید؟

براساس ماده 23 آيين نامه داخلي شوراي نگهبان آمده است "شوراي نگهبان داراي يك دبير و يك قائم مقام از اعضاء شوراي نگهبان و يك سخنگو از اعضاء يا خارج از اعضاء شوراي نگهبان خواهد بود و براي يك سال انتخاب مي گردند. طبق ماده 9 آيين نامه داخلي اين نهاد ، براي بررسي و تاييد مصوبات مجلس و ساير امور اجرايي از نهادها همچون ديوان عدالت اداري جلسات عادي و فوق العاده دارند ، ما اعضاء شبكه نظارت اين افتخار را داريم كه به عنوان يك نيروي بسيجي و ناظر امين به نيابت از شوراي محترم نگهبان در دفاتر نظارت و بازرسي بر انتخابات اين نهاد انجام وظيفه مي نماييم ، همچنان كه شهيد والامقام سردار دلها حاج قاسم سليماني فرمودند كه نظام جمهوري اسلامي حرم است و حفظ اين حرم بر همگان واجب است و مقدم بر حرم اهل بيت مي باشد زيرا اگر اين حرم حفظ نشود حرمي وجود نخواهد داشت، همانطور كه حضرت امام رحمت الله عليه فرمودند حفظ نظام از اوجب واجبات است و سردار سليماني با خون پاكش ثابت كرد حفظ نظام جمهوري اسلامي و اقتدار و امنيت آن حفظ حرم و حفظ اسلام ناب محمدي (ص) است، بر همه ما واجب است كه در پشتيباني و حفظ اين حرم در هركجا كه لازم باشد براساس تكليف شرعي به عنوان مدافع حرم حضور پيدا كنيم ، اميدواريم كه در فرداي قيامت در انجام تكليف شرمنده شهدا و امام شهدا نگرديم.

پربازدید ها
پیشنهاد سردبیر
آخرین اخبار