احمد کارآمد در رشته توئیتی به برخی شبهات درخصوص طرح «حمایت از حقوق کاربران و خدمات پایه کاربردی» که اخیراً پرحاشیه شده است، پرداخت. او نوشته است: سعی میکنم در این راستا به شبهاتی پیرامون طرح حمایت (فارغ از تصویب یا رد آن در مجلس) پاسخ دهم. هر فرد غیر مغرضی پس از بررسی متن طرح متوجه میشود بسیاری از شبهاتی که پیرامون آن مطرح میشود، کذب محض یا سوءبرداشت مغرضانه افرادی خاص است! پنج شبهه اصلی پیرامون طرح حمایت مطرح است:
۱) آیا با این طرح سرویسهایی همچون گوگل، اینستاگرام و واتساپ درصورت عدم تأسیس نمایندگی در ایران، فیلتر میشوند؟
جواب: خیر، طبق تبصره ۲ ماده ۲۸ طرح صیانت هیچ پلتفرمی (حتی غیرمجاز) بدون وجود جایگزین مناسب قابل مسدودسازی یا فیلترینگ نیست. این طرح به دنبال فیلترینگ نیست بلکه به دنبال پاسخگو کردن پلتفرمهای خارجی (به کاربران ایرانی) مانند گوگل و فیسبوک که برخی سرویسهای خود را برای ایران تحریم میکنند یا اپل که ایرانیان را از خدمات خود محروم میکند، است.
۲) آیا در طرح مجلس استفاده از فیلترشکنها جرمانگاری شده یا طبق این طرح فیلترشکنها مسدود میشوند؟
پاسخ: خیر ماده ۳۳ طرح صیانت بهصراحت استفاده از فیلترشکن و خرید آن توسط کاربران را مجاز دانسته و درباره فیلترشکنها تنها موضوع ممنوعیت تولید و فروش انبوه (بدون مجوز) آنهاست. اما دلیل ممنوعیت تولید و فروش انبوه فیلترشکن نیز امنیت خود کاربران است، چراکه در سالهای اخیر مشخص شده بسیاری از افرادی که فروشنده انبوه فیلترشکن هستند در واقع کلاهبردار و در حال سوءاستفاده از اطلاعات کاربرانند و بهراحتی به خصوصیترین اطلاعات هرکاربر دسترسی پیدا میکنند.
۳) آیا طرح اخیر مجلس همه فضای مجازی و اینترنت را قانونگذاری میکند؟
جواب: خیر، طرح صیانت فقط برای یک لایه از شش لایه فضای مجازی یعنی لایه خدمات را قانونگذاری میکند.
۴) آیا پلتفرمهای خارجی مثل گوگل، اینستاگرام و واتساپ قطعاً به ایران نمیآیند و شرایط ایران را نمیپذیرند؟
جواب: همین الان که هنوز این قانون تصویب نشده است سرویسهایی همچون اینستاگرام با ایران همکاری دارند (سرورهای فیسبوک در ارمنستان که تحت مدیریت ایران است) همچنین شرکتهایی مثل توئیتر و یوتیوب شرایط ایران را پذیرفتهاند. در این مورد باید به این نکته توجه شود که برخی پلتفرمها به دلیل ترس از تحریمهای ظالمانه بینالمللی ممکن است در ظاهر با ایران موافقت و همکاری علنی خود را اعلام نکنند، اما در عمل با ایران همکاری دارند؛ در همین زمینه میتوان به تلگرام اشاره کرد که بخشی از سرورهای (CDN) خود را به داخل کشور منتقل نموده و در حال همکاری با ایران بوده، اما مدیران آن در توئیتر و در رسانهها همکاریهای خود با ایران را انکار میکردند یا آن را ناچیز جلوه میدادند، درحالی که واقعیت چیز دیگری بود. یا در مثال دیگر جالب است بدانید در سالهای اخیر پلتفرمهای یوتیوب و توئیتر بارها برای پذیرش شرایط ایران و مذاکره اعلام آمادگی نمودهاند که متأسفانه به دلیل بیکفایتی مدیران وزارت ارتباطات از این فرصتها استفاده نشده است.
۵) آیا با طرح صیانت شغلها در فضای مجازی تعطیل میشوند؟
جواب: برای پاسخ به این سؤال باید ابتدا مشخص کنیم که یک شغل بر بستر یک پلتفرم چگونه از بین میرود. پاسخ ساده است، در یکی از حالتهایی که در ادامه ذکر میشوند یک کسبوکار اینترنتی ممکن است از بین برود: الف) فیلتر شدن پلتفرمی که کسبوکار روی آن قرار گرفته (مانند اینستاگرام)؛ ب) حذف شدن کسبوکار توسط خود پلتفرم (مانند دهها صفحهای که توسط شبکههای اجتماعی به دلایل درست یا غلط مسدود میشوند) و ج) دزدیده شدن حساب کاربری کسبوکار (اصطلاحاً هک شدن)
طرح حمایت از حقوق کاربران همانطور که پیشتر ذکر شد به دنبال فیلترینگ نیست، بنابراین حالت «الف» منتفی است. مورد «ب» نیز با توجه به متن طرح صیانت این طرح به دنبال حفظ حقوق کاربران است و به دنبال آن است تا مانع از اقدامات سلیقهای پلتفرمها علیه کاربران نظیر حذف حساب کاربری و... شود. همچنین در مورد حالت «ج» پلتفرمها در مواردی مانند کلاهبرداری، هک شدن و هر نوع جرم علیه کاربران با دستگاهها و نهادهای قانونی برای احقاق حق کاربران خسارت دیده همکاری میکند.
باید گفت این طرح نهتنها باعث کاهش اشتغال و کسبوکارهای مجازی نمیشود بلکه یکی از نقاط قوت طرح حمایت، حمایت آن از حقوق تولیدکنندگان محتوا و سرویسهای داخلی در فضای مجازی است، بنابراین بر اساس ماده ۱۵ نهتنها شغلهای امروز در فضای مجازی حفظ خواهد شد بلکه بسیاری از افرادی که امروز تولید محتوا میکنند، اما متأسفانه پلتفرمهای حقوقی به آنها نمیپردازند یا مبالغی ناچیز و غیرعادلانه به آنها پرداخت میشود تحت حمایت طرح حمایت میتوانند به درآمدهای سرشار و مناسبی دست پیدا کنند و فرصتهای شغلی بسیاری از این طریق ایجاد خواهد شد.