امسال دومین سالی است که پایان شهریور و پیچیدن بوی ماه مهر در کوچه و خیابان با بازگشایی مدارس همراه نیست! آنطور که وزیر بهداشت گفته بازگشایی مدارس مستلزم واکسینه‌شدن تمامی دانش‌آموزان است که مقدمات واکسینه شدن این گروه سنی نیز در حال فراهم شدن است. رئیس سازمان غذا و دارو هم از صدور مجوز مصرف دو واکسن پاستور و سینوفارم چینی برای سنین زیر ۱۸ سال خبر داده‌است. این دو واکسن که در سبد واکسیناسیون کشور وجود دارد، طبق برنامه و اولویت‌بندی اعلام شده از سوی معاونت بهداشتی وزارت بهداشت برای نوجوانان استفاده خواهد شد. نوبت واکسیناسیون بزرگسالان هم با کاهش پنج سال سن اعلام شده به متولدین سال ۶۸ و قبل از آن رسید و چیزی به واکسینه‌شدن دهه هفتادی‌ها باقی نمانده‌است.
سر به زیری پیک پنجم ادامه دارد، اما فوتی‌ها به‌رغم کاهش نسبت به روز‌های بحرانی، همچنان سه رقمی و بالاست. طبق آمار ۲۴ ساعته تا روز ۲۷ شهریور ۱۴۰۰ و بر اساس معیار‌های قطعی تشخیصی، ۱۲ هزار و ۸۴۷ بیمار جدید مبتلا به کووید۱۹ در کشور شناسایی شد که ۲ هزار و ۱۲۴ نفر از آنها بستری شدند. مجموع بیماران کووید۱۹ در کشور به ۵ میلیون و ۴۰۸ هزار و ۸۶۰ نفر رسید.
در همین زمان، ۳۵۵ بیمار کووید۱۹ جان خود را از دست دادند و مجموع جانباختگان این بیماری به ۱۱۶ هزار و ۷۹۱ نفر رسید. تا کنون ۴ میلیون ۷۳۶ هزار و ۸۹۶ نفر از بیماران، بهبود‌یافته یا از بیمارستان‌ها ترخیص شده‌اند. ۶ هزار و ۸۳۶ نفر از بیماران مبتلا به کووید۱۹ در بخش‌های مراقبت‌های ویژه بیمارستان‌ها تحت مراقبت قرار دارند. در حال حاضر ۵۷ شهر کشور در وضعیت قرمز، ۲۳۸ شهر در وضعیت نارنجی، ۱۳۶ شهر در وضعیت زرد و ۱۷ شهر در وضعیت آبی قرار دارند. خلاصه اینکه همه آمار‌ها از عبور از موج پنجم کرونا حکایت دارند، اما همچنان نمی‌توان شرایط را عادی انگاشت و به زندگی عادی بازگشت. مدارس و دانشگاه‌ها هم فعلاً بنا نیست بازگشایی شوند و امسال هم مثل سال گذشته بازگشایی مدارس مجازی خواهد بود.
واکسینه‌شدن تمامی دانش‌آموزان شرط بازگشایی مدارس
به گفته بهرام عین‌اللهی، وزیر بهداشت بازگشایی مدارس مستلزم واکسینه‌شدن تمامی دانش‌آموزان است که مقدمات واکسینه شدن این گروه سنی نیز در حال فراهم شدن است.
وی درباره بازگشایی دانشگاه‌ها نیز گفته‌است: «همه اساتید دانشگاه‌ها واکسینه شدند و تزریق واکسن به دانشجویان هم از هفته گذشته آغاز شده‌است. دانشگاه علوم پزشکی از ۱۵ مهر بازگشایی می‌شود، اما درباره وزارت علوم باید مسئولان وزارتخانه متبوع تصمیم‌گیری کنند با این وجود تلاش برای بازگشایی تمامی دانشگاه‌ها تا دو، سه هفته آینده است.»
مسعود یونسیان اپیدمیولوژیست هم درباره زمان و نحوه بازگشایی‌ها با تأکید بر اینکه باید بازگشایی‌ها را به شکل مرحله‌بندی شده انجام دهیم، اینگونه توضیح می‌دهد: «باید دوز دوم واکسن‌ها هم تزریق شود و از هفته دوم بعد از تزریق دوز دوم واکسن، عمدتاً افراد را مصون تلقی می‌کنیم و اگر بپذیریم که بین تزریق دوز اول و دوز دوم سه هفته فاصله وجود دارد، بنابراین از روزی که دوز اول واکسن را به اکثریت افراد جامعه تزریق کنیم، پنج هفته بعد می‌توانیم بگوییم که این اکثریت مصون شده‌اند. ما هنوز تا رسیدن به این نقطه فاصله زیادی داریم و شاید هنوز قضاوت درباره بازگشت به شرایط عادی زود باشد.»
وی با تأکید بر اینکه هیچ کجای دنیا هنوز به شرایط عادی بازنگشته است، ادامه می‌دهد: «در هر کشوری هم که سعی کردند به شرایط عادی بازگردند، با مشکلاتی مواجه شدند. بنابراین فعلاً باید شرایط نزدیک به شرایط عادی را مدنظرمان داشته باشیم و همواره باید احتیاط‌های بهداشتی را مانند رعایت در تماس‌ها، رعایت بهداشت تنفسی، تهویه و حداقل حضور در فضای بسته داشته باشیم، اما می‌توانیم بازگشایی‌ها را به شکل مرحله‌بندی شده انجام دهیم، مشروط بر اینکه بخش اعظم کشور واکسن تزریق کرده‌باشند.»
شروط بازگشایی مدارس و دانشگاه‌ها
وی درباره بازگشایی مدارس و دانشگاه‌ها توصیه می‌کند: «برای بازگشایی مدارس و دانشگاه‌ها نیز باید به صورت مرحله‌بندی شده عمل کرد و نمی‌توان با یک قانون کلی بگوییم همه سر کلاس روند یا همه آموزش مجازی داشته باشند. به نظر می‌رسد که کلاس‌های کم جمعیت‌تر مانند تحصیلات تکمیلی را می‌توان زودتر بازگشایی کرد. در عین حال از آنجایی که عمدتاً کلاس‌ها در فضای بسته تشکیل می‌شوند، می‌توان کلاس‌های پر جمعیت‌تر را به شکل مجازی یا به صورت توأمان مجازی و برگزاری حضوری بخش‌های عملی داشته باشیم که میزان تماس از نظر زمانی کوتاه‌تر شود. درباره مدارس هم به نظر می‌رسد تا زمانی که والدین و معلمان واکسینه نشده‌اند، مضراتش ممکن است قابل‌ملاحظه باشد.»
از نگاه این اپیدمیولوژیست به طور کلی بازگشایی‌ها جنبه‌های بسیار زیادی دارد و به صرف یک ابلاغ و قانون نمی‌توان بازگشایی را انجام داد. یکی از جنبه‌های بازگشایی این است که درصد ایمنی جامعه چقدر است، جنبه دوم این است که آموزش و پرورش برای مقابله با این شرایط چه تمهیداتی از نظر افزایش فضا‌های فیزیکی، افزایش تهویه، کاهش تراکم در کلاس‌ها، افزایش شرایط شست‌وشوی دست و رعایت بهداشت تنفسی و فراهم کردن ماسک برای دانش‌آموزان به اندازه کافی اندیشیده‌است. عامل بعدی بحث تعامل است. به این معنا که چقدر با مسئولان آموزش و پرورش، مسئولان مدارس، اولیای دانش‌آموزان و خود دانش‌آموزان، با شهرداری‌ها که باید تمهیداتی را برای اولیا فراهم کنند که بتوانند با وسیله شخصی‌شان دانش‌آموزان را به مدرسه برسانند تعامل داشتیم. در عین حال جنبه دیگر بازگشایی مدارس این است که مطالعات عمیقی باید انجام شود و فواید و مضرات بازگشایی و تعطیلی مدارس در برابر هم قرار داده شده و تصمیمی که کمترین ضرر و زیان را دارد، اتخاذ شود. وی تصریح می‌کند: «باید توجه کرد که هم بستن مدارس و هم بازگشایی آنها، منافع و مضراتی دارد. اینطور نیست که با تصمیم ساده‌ای مواجه باشیم که یک سمت آن زیان باشد و سمت دیگرش منفعت و انتظار داشته باشیم که به سادگی تصمیم‌گیری کنیم.»
تا کنون ۲۸ میلیون و ۳۸۲ هزار و ۹۹۵ نفر دوز اول واکسن کرونا و ۱۳ میلیون و ۶۲۰ هزار و ۸۶۸ نفر نیز دوز دوم را تزریق کرده‌اند و مجموع واکسن‌های تزریق شده در کشور به ۴۲ میلیون و ۳ هزار و ۸۶۳ دوز رسید.
حالا محمد‌رضا شانه‌ساز، رئیس سازمان غذا و دارو مجوز مصرف دو واکسن کرونا برای افراد زیر ۱۸ سال خبر داده‌است. وی با بیان اینکه واکسن سینوفارم و پاستور می‌توانند در سنین نوجوانی نیز استفاده شوند، گفت: «واکسیناسیون افراد زیر ۱۸ سال طبق اولویت‌بندی وزارت بهداشت انجام می‌شود.».
اما به نظر می‌رسد هنوز تا واکسینه شدن تمام جمعیت دانش‌آموزی فاصله زیادی داریم و امسال هم مهرمان همچون سال گذشته مجازی خواهد بود.
