سرویس جامعه جوان آنلاین: ناصر خسرو در فضای مجازی چند سالی می‌شود که پا گرفته و حالا گسترده‌تر هم شده‌است. در برخی سایت‌ها و داروخانه‌های مجازی همه چیز پیدا می‌شود از دارو‌های مجاز و انواع و اقسام مکمل‌ها گرفته تا دارو‌های غیر مجازی که برای تدارکش باید تا بازار سیاه دارویی در ناصرخسرو و مکان‌های مشابه بروید، اما اینبار با یک کلیک یا یک تماس دارو‌های غیر‌مجازی مانند داروی سقط جنین را می‌توانید در خانه تحویل بگیرید و آب از آب تکان نخورد! تخلفات شکل گرفته در زیر پوست فروش اینترنتی کالا‌های سلامت‌محور حالا دیگر صدای رئیس سازمان غذا و دارو را هم در آورده‌است به گونه‌ای که وی با تأکید بر اینکه در حوزه فروش اینترنتی کالا‌های سلامت‌محور با افراط و با تفریط موافق نیست، منتقد فعالیت اسنپ دکتر و عرضه اقلام غیرمجاز در بستر مجازی است و معتقد است: «قرار نیست ناصرخسرویی را که سال‌ها با آن مبارزه کردیم، در بستر مجازی پخش کنیم و غیرقابل کنترل باشد.»
تا همین چند سال پیش متقاضیان خرید دارو‌های غیر‌مجازی همچون دارو‌های سقط جنین باید راهی ناصر خسرو می‌شدند و به سراغ دلال‌های دارویی می‌رفتند که در این بازار همیشه پر رونق پرسه می‌زنند و مترصد شکار طعمه‌اند. حالا هم کار دلال‌های دارو راحت‌تر شده و هم کار متقاضیان خرید دارو‌های غیرمجاز! دلال‌ها و فروشنده‌های غیر مجاز دارو و کالا‌های سلامت‌محور بند و بساط‌شان را از کف خیابان جمع کرده‌اند و به جایش در فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی صفحات فروش و عرضه دارو راه انداخته‌اند. در این بین درست شبیه داروخانه‌هایی که گاهی وقت‌ها در پستوی خود اقلام غیر مجاز و دارو‌های قاچاق هم می‌فروشند، آنطور که رئیس سازمان غذا و دارو می‌گوید، فروشگاه‌های اینترنتی مجاز عرضه دارو هم گاهی در بساط‌شان دارو‌های غیرمجاز ارائه می‌شود. از این بدتر عرضه مکمل‌های دارویی و تغذیه‌ای در این پلتفرمها حتی از داروخانه‌ها هم بی‌حساب و کتاب‌تر است و این مسئله می‌تواند بر سلامت مردم تأثیر نامطلوبی داشته‌باشد.
اقلامی که فقط باید درداروخانه عرضه شود
مطابق تبصره ۳ ماده ۳ قانون مربوط به مقررات پزشکی و دارو و مواد خوراکی و آشامیدنی، تمامی فرآورده‌های تقویتی، تحریک‌کننده و ویتامین‌ها که فهرست آن توسط وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی اعلام و منتشر می‌شود، جزو اقلام دارویی است و محل عرضه آن‌ها صرفاً باید داروخانه باشد. از سوی دیگر طبق مقررات باید در خصوص ارائه مکمل تحت نظارت مستقیم دکتر داروساز باید شرایط و ضوابط دقیقی رعایت شود، اما در عمل اینگونه نیست و تخلفاتی در این عرصه اتفاق افتاده‌است. بگذریم از اینکه خیلی وقت‌ها با مراجعه به داروخانه هم داروساز محترم در دسترس نیست تا بخواهد بر نسخه‌پیچی یا خرید مکمل‌ها نظارت داشته و به خریدار توضیحی بدهد! اما بدیهی است در خرید اینترنتی آن هم از اپلیکیشن‌هایی همچون اسنپ دارو یا دیجی کالا این مسئله پررنگ‌تر می‌شود.
حالا آن طور که محمدرضا شانه‌ساز، رئیس سازمان غذا و دارو می‌گوید همانطور که بسیاری از اقلام در فضای مجازی عرضه می‌شود و فروش می‌رود، این موضوع در حوزه اقلام سلامت‌محور هم باید ساماندهی شود که دارو در آن‌ها جزو آخرین قلم‌ها خواهد بود. به گفته وی برخی نظرشان نقض کلی فروش اینترنتی کالا‌های سلامت‌محور است و گویا اصلاً چنین پدیده‌ای وجود ندارد و عده‌ای هم می‌گویند بی‌محابا و عنان‌گسیخته باید در فضای مجازی فروخته شود که هر دو این‌ها اشتباه است و فروش اینترنتی کالا‌های سلامت‌محور، باید حتماً بر اساس یک منطق عقلایی ساماندهی شود، به طوری که مردم سود برند و کسب و کار اینترنتی هم در چارچوب منطق خودش و در چارچوب قانون و مقرراتی که تعیین می‌شود، بتواند استفاده کند. شانه‌ساز تأکید می‌کند: «ما نه با افراط و نه با تفریط در این زمینه موافق نیستیم.»
عملکرد افتضاح برخی پلتفرمها در عرضه اقلام غیرمجاز
رئیس سازمان غذا و دارو با افتضاح خواندن عملکرد برخی پلتفرم‌های فروش اینترنتی دارو تصریح می‌کند: «اسنپ دکتر و برخی اپلیکیشن‌های دیگر بسیار افتضاح در این زمینه کار کردند. به طوری که یکسری اقلام غیرمجاز را می‌فروشند و گویی کار ناصرخسرو وارد فضای مجازی شده‌است. به عنوان مثال ما داروی سقط جنین را با زحمت فراوان ساماندهی کردیم، حالا فرد با یک تلفن داروی سقط را در خانه‌اش تحویل می‌گیرد، این درست نیست. این همان کسانی هستند که می‌خواهند اقلام سلامت را بی‌بندوبار به صورت اینترنتی بفروشند.»
طبق توصیه رئیس سازمان غذا و دارو حتماً دارو، مکمل و اقلام اینچنینی را باید از داروخانه تأمین کنیم و حتماً باید از شبکه رسمی توزیع تأمین شده و شناسنامه‌دار باشد.
عرضه مخدر شیشه تحت عنوان داروی لاغری در پلتفرم‌های مجازی
شانه‌ساز تأکید کرد: «قرار ما این نیست که ناصرخسرویی را که سال‌ها با آن مبارزه کردیم، در بستر مجازی پخش کنیم و غیرقابل کنترل باشد. کسانی نظرات خاصی نسبت به این موضوع دارند و می‌خواهند دارو‌های زنجیره‌ای و بی‌حساب و کتاب عمل کنند و بخش مهمی از پول و اقتصاد کشور را وارد حوزه بیزینس و تجارت کنند که البته اسمشان هم رویشان است و کارشان بازرگانی است. ما با این قضیه با شدت مخالفیم و اجازه نمی‌دهیم این کار انجام شود.» به گفته رئیس سازمان غذا و دارو تعداد زیادی از کانال‌ها و افرادی را که به صورت غیرمجاز در زمینه فروش دارو کار می‌کنند، با همکاری دستگاه‌های انتظامی و به دستگاه قضا معرفی شده‌اند.
وی می‌افزاید: «وقتی شاهدید که فضای مجازی اینقدر افسارگسیخته عمل می‌کند که یک فرآورده‌ای تحت عنوان مکمل لاغری، ماده مخدر شیشه را دارد عرضه می‌کند، این نشان می‌دهد که باید نظارت و حساسیت کشوری ایجاد شود. این در حالی است که متأسفانه در برخی دستگاه‌ها متوجه می‌شویم که در سطوح بالا دارد از چنین چیزی پشتیبانی می‌شود که اجازه دهید هر کار ناصواب و نادرستی که می‌خواهند، انجام دهند. ما با این قضیه به این صورت مخالفیم. در عین حال هم نمی‌خواهیم بحث استفاده و امکان خرید اینترنتی را از مردم سلب کنیم و قانونمند شدن این موضوع مدنظرمان است.»
شانه‌ساز درباره وضعیت تأمین واکسن آنفلوآنزا هم اینگونه توضیح می‌دهد: «امسال بخش اعظمی از تأمین واکسن آنفلوآنزا از محل تولید داخلی است. فکر می‌کنم با این روند سال آینده هم جزو صادرکنندگان می‌شویم. از آنجایی که امسال اولین سال بود و هنوز تولیدکننده ما وارد بازار نشده‌بود، ۳۰ تا ۴۰ درصد بازار را با واردات تخصیص دادیم.»
