کمبود آب و خشکسالی گریبانگیر کشور شده‌است، حالا با ورود به فصل بارش، سیل و سیلاب در چهار استان و شهر‌های جنوبی کشور خسارت‌های جانی و مالی فروانی بر جا گذاشته‌است. بارش باران ۱۰ کشته و مفقود و ۲۳ مجروح تا زمان تنظیم این گزارش برجای گذاشته‌است. تخریب منازل و مسدود شدن ۱۸ محور اصلی، بخشی دیگر از خسارت‌های نبود متولی در حوزه مدیرت منابع آبی کشور است. خسارت‌ها با جریان سیال سیلاب در حال افزایش است. رئیس‌جمهور وزیر نیرو را به عنوان نماینده ویژه مأمور کرده تا ضمن بازدید از مناطق سیل‌زده استان‌های سیستان و بلوچستان و هرمزگان، گزارشی از آخرین اقدامات صورت گرفته برای کمک و امدادرسانی به مردم در این استان‌ها ارائه کند. همچنین با دستور فرمانده سپاه، بسیج امکانات برای امدادرسانی به سیل‌زدگان به کار گرفته شده‌است. بالگرد‌های نیروی زمینی و نیروی هوافضای سپاه نیز پای کار امدادرسانی سیل آمده‌اند.
خشکسالی به سیل و سیلاب ختم شد! پس از کمبود آب در کشور، حالا بارش سیل‌آسا خسارت‌های سنگین جانی و مالی برجا گذاشته است. باز هم هشدار های وقوع سیل برای کاهش خسارت‌های جانی و مالی کارساز نشد و سیل استان‌های جنوبی را با خسارت‌های جانی و مالی فراوان در برگرفت.
۱۰ فوتی و ۲۳ مصدوم
سخنگوی سازمان اورژانس کشور از افزایش تعداد مصدومین و فوتی‌های ناشی از سیل و بارش اخیر خبر داد و گفت: تعداد مصدومان به ۲۳ نفر و فوتی‌ها نیز به ۱۰ نفر رسیده‌است. مجتبی خالدی افزود: در استان فارس ۱۸ نفر مصدوم شده‌اند و چهار نفر جان خود را بر اثر بارش شدید باران از دست داده‌اند. در داراب یک نفر، پیرم یک نفر، لامرد یک نفر و لار هم یک نفر جان خود را از دست دادند. وی بیان کرد: در استان کرمان، شهر جیرفت، چهار نفر مصدوم و در شهر سیرجان دو نفر جان خود را بر اثر بارش شدید برف و باران از دست داده‌اند. همچنین در استان سیستان و بلوچستان، شهر ایرانشهر یک نفر بر اثر بارش باران مصدوم شده‌است و چهار نفر جان خود را از دست دادند.
بارش ۲۰۰ میلی متر باران در ۳ ساعت
بنابر اعلام هواشناسی هرمزگان در شهرستان میناب و تنها در مدت زمان سه ساعت بیش از ۲۰۰ میلی متر باران باریده‌است. دلیل اصلی وقوع سیل نیز همین بارش سیلابی بوده‌است. در میناب طی دو روز اخیر در مجموع ۲۷۰ میلی متر باران بارید. این میزان بارش کم‌سابقه، از قبل هشدار داده شده‌بود.
طی سه روز گذشته بارش سیلابی باران در سایر نقاط هرمزگان هم خسارات فراوانی به جای گذاشته‌است. تنها در میناب بیش از یک هزار خانه دچار آبگرفتگی شده و به دلیل گشودن دریچه‌های سد‌های مختلف در استان از جمله سد استقلال میناب، سد شمیل و نیان و سد بردول پارسیان، برخی از راه‌های استان نیز برای ساعاتی مسدود شد. سلحشور، مدیر عامل جمعیت هلال احمر هرمزگان گفت: در پی بارندگی‌های چند روز اخیر بیش از ۲۰۰ خانوار در هرمزگان اسکان اضطراری داده‌شده‌اند. به گفته وی، روستای تنبک شهرستان میناب با ۱۲۰ خانوار به طور کامل تخلیه و در روستای حَکمی اسکان اضطراری داده شده‌اند. مدیر کل آب منطقه‌ای هرمزگان نیز اعلام کرد: سد استقلال میناب با ۲۷۰ میلیون مترمکعب ظرفیت به طور کامل پر شده‌است. همچنین سد‌های شمیل و نیان و سد بردول در پارسیان نیز به طور کامل آبگیری شده‌اند. راهداری هرمزگان هم اعلام کرد: ۲۹ راه اصلی و فرعی در هرمزگان دچار انسداد شده‌بود که با فروکش‌کردن سیلاب و تلاش اکیپ‌های راهداری، به تدریج این محور‌ها در حال بازگشایی است. در حوزه شمال هرمزگان محور مسدودی وجود ندارد و در غرب هرمزگان نیز محور عسلویه - پارسیان باز شده‌است. در محور‌های روستایی بستک نیز راه‌ها باز شده‌است. در شرق هرمزگان با کاهش ورودی رودخانه‌ها، تلاش برای بازگشایی معابر در جریان است.
رئیس‌جمهور پیگیر وضع سیل‌زدگان
به‌دنبال خسارات فراوان سیل اخیر، رئیس‌جمهور علی‌اصغر محرابیان، وزیر نیرو را به عنوان نماینده ویژه مأمور کرد تا ضمن بازدید از مناطق سیل‌زده استان‌های سیستان و بلوچستان و هرمزگان، گزارشی را از آخرین اقدامات صورت گرفته برای کمک و امدادرسانی به مردم در این استان‌ها ارائه کند. غلامحسین اسماعیلی، رئیس دفتر رئیس‌جمهور نیز به نمایندگی از آیت‌الله رئیسی در تماس‌های تلفنی جداگانه با استانداران استان‌های فارس، سیستان و بلوچستان، هرمزگان و کرمان، آخرین اقدامات و تدابیر صورت گرفته برای رسیدگی به وضع سیل‌زدگان را جویا شد و بر امدادرسانی سریع به سیل‌زدگان و انجام اقدامات جهادی با همکاری گروه‌های مختلف برای رفع آبگرفتگی و لایروبی معابر و منازل مسکونی و تأمین اقلام مورد نیاز سیل‌زدگان تأکید کرد.
در این تماس‌ها مقرر شده‌است استانداران خسارات وارده به مناطق مسکونی و باغات را برآورد کنند تا در جلسه آینده هیئت دولت در خصوص نحوه جبران خسارت تصمیم‌گیری شود. همچنین ستاد اجرایی فرمان امام اعلام کرده با همکاری گروه‌های جهادی همکار این ستاد، آشپزخانه امدادی سیار در شهرستان‌های رودان و بستک راه‌اندازی می‌شود و موادغذایی ۷۲ساعته هم برای خدمت‌رسانی به مردم سیل‌زده ارسال می‌شود.
دستور فرمانده سپاه برای امدادرسانی
سخنگوی سپاه هم از دستور سرلشکر سلامی مبنی بر بسیج نیرو‌ها، امکانات و تجهیزات سپاه و بسیج برای امدادرسانی و رفع مشکلات و تأمین نیاز‌های مردم شهر‌ها و روستا‌های سیل‌زده استان‌های فارس، کرمان، سیستان و بلوچستان و هرمزگان خبر داد.
سردار سرتیپ دوم پاسدار رمضان شریف، سخنگو و مسئول روابط عمومی کل سپاه با تقدیر و تشکر از یگان‌ها و نیرو‌های سپاه و بسیج که از ساعات اولیه مشغول امدادرسانی به سیل‌زدگان هستند، گفت: امکانات و ماشین‌آلات مهندسی قرارگاه سازندگی خاتم‌الانبیا (ص) و رده‌های مستقر در منطقه، در هماهنگی و هم‌افزایی با سایر دستگاه‌ها و نهاد‌های امدادی برای رفع مشکلات و موانع و بازکردن مسیر‌های مواصلاتی و راه‌ها و جاده‌های روستایی فعال هستند.
سردار شریف همچنین اعلام کرد: بالگرد‌های نیروی زمینی و نیروی هوافضای سپاه نیز آمادگی دارند در صورت نیاز به منطقه اعزام شوند و امدادرسانی را انجام دهند.
مسئولان با سیلی سیلاب هم به خود نمی‌آیند!
باز هم هشدار‌های زرد و قرمز بارش در کشور کار ساز نشد و تلفات سیل و سیلاب در حال افزایش است. آنچه مسلم می‌نماید، این است که عوامل متعدد در وقوع و تشدید سیل و سیلاب در کشور دخیل است؛ عواملی که در طول سالیان گذشته به دلیل غفلت‌ها و نبود نظارت‌های سیستمی روی هم انباشته شده‌است.
از تخریب محیط‌زیست و تجاوز به حریم و بستر رودخانه گرفته تا بی‌دقتی به هشدار‌ها سبب شده‌است علاوه بر تلفات جانی و مالی، خسارت‌های سنگینی بر اقلیم ما هم وارد شود. بر اثر تدوام سیل و سیلاب بستر اصلی رودخانه‌ها تخریب شده و با دخالت‌های انسانی در نزدیک مناطق مسکونی خسارت مالی وجانی افزایش یافته‌است. متأسفانه مدیریت بحران در کشور ما مدیریت لوکس به حساب می‌آید که برای پیشگیری و حین و بعد از زمان سیل کاری از پیش نبرده و نخواهد برد.
گویا دستگاه‌های متولی و مسئول همچنان نظاره‌گر اینگونه حوادث هستند و از سوی دستگاه‌های نظارتی بازخواست نمی‌شوند. سیل شیراز که با کشته و مصدوم شدن عده‌ای از هموطنان همراه بود، پیگیری شد، ولی دردی را درمان نکرد. انگار فقط به هشدار اکتفا می‌کنیم و همین تعداد زیاد هشدار‌ها هم باعث شده‌است مردم و مسئولان بیشتر بی‌تفاوت باشند. دستگاه‌ها و مجامع علمی زیادی این گونه پدیده‌ها را دنبال می‌کنند، ولی نتایج حاصله گویا در پوشه‌ها بایگانی می‌شود. پژوهش‌ها و تحقیق‌ها بعضاً به دلیل سطحی‌نگری و موازی‌کاری از لحاظ علمی هیچ ثمری در پی نداشته‌است. تنوع آب و هوایی می‌طلبد تا اقدامات در این بخش به صورت منطقه‌ای و بومی پیگیری شود، نه اینکه نسخه واحدی برای همه این حوادث پیچیده شود.
در کشور ما حوادث از این دست همچنان تکرار می‌شود. گویا با تغییر فصل باید منتظر حوادث ناگوار مختص همان فصل بود. اینکه بتوانیم با اقدامات علمی و عملیات اجرایی میزان خسارت‌ها را در گذر زمان کاهش دهیم به نوعی صرفه‌جویی برای پیشگیری و سرمایه‌گذاری بلند‌مدت برای کاستن از خسارت مخاطرات طبیعی است. گویا بخش‌های متولی در دستگاه‌های دولتی و اجرایی با وقوع سیلاب فقط به سیلی خوردن عادت کرده‌اند و توان انجام کاری را ندارند.
بعد از جان و مال، با ارزش‌ترین منابع طبیعی یعنی خاک و آب در سیلاب‌ها به هدر می‌رود که قابل ارزش‌گذاری نیست. تبعات این خسارت‌ها فقط به همان منطقه محدود نمی‌شود، بلکه در حوزه کشاورزی و دامی و محیط‌زیستی در سراسر کشور، پنهان و آشکار تحمیل می‌شود.
باید قبول کرد سیل و سیلاب به نوعی تنبیه و پاسخ طبیعت برای کم‌کاری‌ها و ناکارآمدی و خودخواهی‌ها در استفاده از طبیعت و منابع خدادادی است. این رشته سر درازی دارد و سرابی است که ما را به سوی نابودی به دست خودمان می‌کشاند.
