مدت زمان مدیدی مناقشه بر سر این بود که چه نکاتی را برای تربیت بهتر کودکان و فرزندان باید دانسته و به کار ببندیم. گاهی اوقات همه ما تعجب میکنیم که آیا همیشه همه تصمیمات خوب در مورد تربیت کودکان و فرزندان مان را میگیریم؟ آیا ما به عنوان پدر و مادر آنها، از برخی مسائل ناآگاه هستیم یا فقط تمایل داریم از فردیت فرزندمان پیروی کنیم؟ بدون تردید پدر و مادر بودن به خصوص والدینی کامل و مسلط به تمام نکات تربیتی بودن کار آسانی نیست، اما راهی است که ما را به عنوان یک فرد به بلوغ میرساند. آیا گاهی اوقات خواستههای ما ذهن ما را گیج و ما را سردرگم میکند و ناخودآگاه و بدون فکر تصمیم میگیریم؟ بهتر است قبل از هر چیز بدانیم که برخی از اولویتها در ابتدا تعیین میشوند و صد البته سازگاری والدین مهم است، اما فردیت هر کودک انعطاف پذیری در تربیت را نیز به همراه دارد. در ادامه نوشتار مروری بر برخی نکات مهم تربیتی از منظر روانشناختی داریم.
فرزند احترام و اقتدار بیاموزد
طبق دیدگاه روانشناسان و از منظر علم روانشناسی یکی از نکات بسیار مهم تربیتی این است که به فرزند خود یاد دهیم به خودش احترام بگذارد و توأمان با این احترام، اقتدار نیز داشته باشد و مقتدر بار بیاید. از ما به عنوان والدین خوب، رفتار خوب با دیگران را آموخته و این رفتار خوب را هم در داخل خانه و هم در خارج از خانه اجرایی کند. والدین میتوانند نمونهای عالی برای شناخت ارزشهای واقعی باشند و باید از سنین پایین برای پذیرش آن تلاش کنند. بر کسی پوشیده نیست که جامعه و رسانههایی که هر کودکی هر روز در معرض و محاصره آنهاست، تفاوتها و جنبههایی خوب و بد دارد. وقتی کودک بزرگ میشود، باید آن تفاوتها را بشناسد و بهترینها را برای خود انتخاب کند.
گفت و گوی خانوادگی فراموش نشود
از طریق موقعیتهای مختلف زندگی به کودک بیاموزید که تسلیم نشود و همچنین اولین دعوای فیزیکی را شروع نکند. او را به سطحی بالاتر هدایت کنید تا مشکلات را به صورت شفاهی و با گفتگو حل کند. گفتو گوی خانوادگی را فراموش نکنید. به ویژه دوستی و تاثیر آن در تربیت فرزند را. دوستی همیشه نمادی از وفاداری بوده است. یعنی کمک کردن در همه شرایط. همچنین به معنای کمک به افراد نیازمند است. لیست اولویتها در تربیت فرزند بسیار طولانی است، اما ما به عنوان والدین او تصمیم میگیریم که کدام یک را در اولویت قرار دهیم. دستورالعمل وجود ندارد، ما تمام تلاش خود را میکنیم. مسئولیت بزرگ است و همه ما والدین به بهترین نحو با آن برخورد میکنیم.
فرزندانی که به خود روی میآورند
در عصر دیجیتال امروز با وجود پیشرفت تکنولوژی و علم، رشد کودک امروزی نیز تا حدودی متفاوت است و کاملا با آنچه ما میدانیم تفاوت دارد. کودکان در چارچوبی پرورش مییابند که در آن تفاوتهای اجتماعی، فرهنگی، جنسیتی، اقتصادی و... بسیار زیاد است و این نیز با هر آنچه ما پدر و مادرها میدانیم، متفاوت است. بچهها در محیطی بزرگ میشوند که بیشتر انتظار میرود به خود روی آورند تا جامعه و این با تجربه شخصی ما متفاوت است. باید هم همین طور باشد و آنان یاد بگیرند به خود روی آورده و روی پای خود بایستند نه اینکه وابسته به دیگران بار بیایند. چون آنها نسلهایی هستند که با چالش ها، فشارهای غیر قابل تصور و با عدم قطعیتهایی روبه رو هستند که ما در دوران رشد از آنها عبور نکردهایم. همه ما میدانیم که گاهی اوقات ثابت بودن چقدر میتواند دشوار و طاقت فرسا باشد، اما شما پدر و مادرها الگوهای کلیدی رفتار مطلوب برای او هستید. شما به عنوان والدین نشان میدهید که کدام آداب و کدام فعالیت است که کودک را به هدف (و به چه هدفی) میرساند. هر پدر و مادر، مربی و معلمی در ارتباط با فرزند ارزشهایی را میسازند و آنها را مهم میدانند.
توجه به آغوش خانوادگی
نکته قابل تأمل دیگر توجه به عامل بسیار مهم آغوش خانوادگی یا همان محبت بی دریغ است. برای کودک بسیار مهم است که خود را دوست داشته باشد. کودکی که خود را دوست دارد و قدردان خودش است، تهاجمی نیست، ناامن نیست و...، چون در پی این عمل این شما والدین هستید که با او مشترکا اعتماد به نفس را در او ایجاد کرده اید. این کودک قطعا به دیگران کمک میکند و از این روحیه برخوردار خواهد بود. چون او پایدار است و میتواند پشتیبان همسالان و همچنین بزرگسالان باشد. اندیشه، طرز فکر، نظرات و دیدگاه دیگران را درک میکند، چون بیش از هر چیز خود را درک میکند و میداند که چه کسی است و چه کسی نیست. او میداند چگونه برای خودش بجنگد، چون هویت ساخته شدهای دارد، او فقط یک کودک نابینای مطیع نیست، بلکه مستقل فکر میکند و فعال میشود. کودکی که به خود احترام میگذارد و به خود عشق میورزد، میتواند به اندازه کافی با قدرت مخالفت کند، اما اگر در یک لحظه به نفع او باشد، آن را نیز خواهد پذیرفت. اگر اقتدار مبتنی بر ترس باشد، نه امنیت و عشق ایجاد میکند و نه کودک آن را ارزشی میشناسد که باید به آن احترام گذاشت.
توجه به ارتباط خانوادگی
ارتباط خانوادگی و توجه به این مهم در تربیت کودک نقش حائز اهمیتی دارد. ارتباط بخش بسیار مهمی در تربیت کودک است. رابطهای که در سالهای اول کودکی برقرار میشود، بعدها از طریق ارتباطی که باید مبتنی بر اعتماد و احترام باشد، حفظ میشود. برقراری ارتباط برای کودکان در سنین پایینتر از نوجوانی آسانتر است. اما اساس اعتماد در ارتباطات در اولین روزهای کودکی ساخته میشود. احترام در تربیت فرزند نیز نقش سازندهای دارد. اولین ارزش، عزت نفس کودک و توانایی گوش دادن به نیازها و نقاط قوت اوست.
القای محبت با حمایت
القای عشق و محبت به کودکان از طریق حمایت، تمجید و در آغوش گرفتن مستمر حاصل میشود. پدر و مادرهای عزیز! یادتان باشد همیشه به احساسات فرزندتان احترام بگذارید و او را تشویق کنید تا با شما ارتباط برقرار کند. بگذارید کودک به اندازه گریه کند، این هم خوب است و ارزش او را کم نمیکند. زمانی که فرزندتان به چیزی دست یافت، سخاوتمندانه او را تحسین کنید. هیچ پاداش مادی نمیتواند جایگزین آن شود. گاهی به فضیلتهای کودک اشاره کنید. به تغییرات و تلاش او توجه کنید. آنچه را که در مورد او دوست دارید بگویید. در لحظاتش حضور داشته باشید و تا جایی که میتوانید از خشم و خشونت نسبت به او پرهیز کنید. تربیت کودک یک فرآیند طبیعی است، فقط باید از فردیت او آگاه باشید. همه ما انسان هستیم و این دقیقا همان چیزی است که باید به کودکان بیاموزیم. چون مهم است که خودشان را دوست داشته باشند و خودشان را همان طور که هستند، بپذیرند.
منبع: funchildhood. com