سفر سیدابراهیم رئیسی رئیسجمهور به دعوت رسمی پویتن به روسیه، با حواشی زیادی درباره رعایت پروتکلهای دیپلماتیک همراه شد. این حاشیهها از مراسم استقبال در فرودگاه شروع شد و تا شیوه نشستن همتای روس و قرار نداشتن پرچم در اتاق محل دیدار رئیسی با پوتین گسترش یافت. در فضای مجازی هم انواع فیلمها منتشر شد که نقطه مشترک بیشتر آنها، یک مضمون بود: «روسیه تشریفات را در این سفر رعایت نکرده است.» امیر طاهری یک فعال سیاسی در شبکه اجتماعی توئیتر نوشت: «رئیسی در بدو ورود به مسکو مورد استقبال مقامات ردهپایین قرار گرفت. بدون گارد احترام و بدون پخش سرود ملی. ضیافتی از سوی میزبان به افتخار رئیسی برگزار نشد. ضیافت متقابلی توسط او برای ولادیمیر پوتین وجود ندارد. بدون بیانیه مشترک، بدون کنفرانس مطبوعاتی مشترک رئیسی و پوتین.»
«جوان» در گفتگو با دکتر سیدوحید کریمی ابعاد مختلف این بحث را بررسی میکند. این کارشناس روابط بینالملل معتقد است به هر پدیده اینچنینی در ابعاد جهانی، نباید نگاه تکبعدی صرفاً مثبت یا منفی داشت. به گفته او، رعایت پروتکلها اساساً امروزه دیگر مانند گذشته اهمیت ندارد و در جهان کنونی، افراد را میتوان به عنوان نماد یک کشور در نظر گرفت. کریمی میگوید: «شواهد و عکسها نشان میدهند که این ملاقات کاملاً خصوصی بوده و غیر از مترجمان، شخص دیگری حضور نداشته است. احتمال دارد که مباحث جدی از جمله پیام مقام معظم رهبری در این نشست مطرح شده که باعث شده تا حضور افراد دیگر منتفی شود. علاوه بر این، پوتین احتمالاً با چنین برخوردی میخواست این پیام را بدهد که در اوج تنش بر سر اوکراین با غرب، با رئیسجمهور ایران دیدار میکند که از جنبهای دیگر، حاوی پیامی برای تلآویو و واشنگتن است.»
کریمی تأکید دارد که مسائلی مانند طرز راه رفتن و یا حرکات بدن و جملات و آراستگی، نباید اهمیت ملاقاتی دوجانبه در این سطح را به حاشیه براند: «کسانی که از پروتکل صحبت میکنند، یا مخالف سفر هستند یا از متن آگاهی ندارند». او معتقد است: «دیدار رئیسی و پوتین در مجموع پنج ساعت طول کشیده و آنچه که اهمیت دارد (هم) این است. ضمن اینکه در پی سفر رئیسی، لحن خیلی از کشورها از جمله امریکا و رژیم صهیونیستی آرام شد. این نشان میدهد که یا از متن ملاقات اطلاع داشتند یا اینکه پوتین به آنها پیام داده است.»
شاید مهمترین چالش ذهنی مخاطبان، مقایسه سفر رئیسی با دیگر مقامات است. کریمی میگوید: «پوتین فرد بسیار هوشیار و به عبارتی شطرنجباز خوبی است و چه بسا با این نحوه ملاقات با رئیسی، خواسته پیامی به دیگران بدهد. مثلاً همان عرفی را که برای مقامات صهیونیست اجرا میکند را با وی تکرار نکند.» کریمی، سخنرانی رئیسی در دومای روسیه را یک نکته پروتکلی کلیدی میداند و میگوید: «قانونگذاران تصمیمگیرنده هستند و حضور رئیسی در دوما در کنار دیدار با رئیسجمهور، این پیام را مخابره میکند که در واقع وی با دو قوه ملاقات و تبادل نظر داشته است.» او یادآوری میکند: «در امریکا اگر رئیسجمهور، مهمان را به کمپ دیوید دعوت کند، یا در انگلیس اگر مهمان به استراحتگاه شخصی دعوت شود، چنین اقدامی نشان از احترام فوقالعاده است، که در مقایسه با آن، اگر هزاران پرچم هم به اهتزاز درآیند، نمیتوانند تا این حد مهم تلقی شوند.» در مجموع برای اظهارنظر درباره هرکدام از جنبههای مثبت و منفی رفتار روسیه باید آینده رفتار این کشور را در نظر گرفت و هنوز نمیتوان درباره آن با قطع و یقین صحبت کرد.
محمد لسانی پژوهشگر رسانه با استناد به سایت کاخ کرملین به تصاویر دیدارهای قبلی پوتین اشاره کرده است و میگوید ملاقات آنگلا مرکل صدراعظم پیشین آلمان و نیکلاس مادورو رئیسجمهور ونزوئلا هم در همان اتاقی بوده که رئیسی و پوتین با هم دیدار کردند. لسانی تأکید دارد که پوتین دیدارهای رسمی خود را حول میزی انجام میدهد که در دیدار با رئیسی هم در اتاق قرار داشت و از این رو از دید پوتین، چنین دیداری تشریفاتی نبود. وی همچنین به دیدار الهام علیاف و نیکل پاشینیان با پوتین اشاره میکند که پوتین بالا نشسته، اما بر خلاف آنها، پوتین در دیدار با رئیسی در جایگاهی برابر نشسته؛ وضعیتی که لسانی برای توصیف آن از دو کفه ترازو استفاده کرده است.