انتشار ویدئویی در فضای مجازی بار دیگر بیانگر تخریب بخشی از کالا‌های اساسی وارداتی در گمرک و بنادر بود و آن هم کالایی که با ارز پرحاشیه ۴هزارو۲۰۰ تومانی وارد شده‌است، تصاویری که نشان داد محموله‌ای از کنجاله‌های سویا در بندر امام خمینی (ره) فاسد شده‌است.
مسئولان گمرک در واکنش به ماجرای فاسد شدن کنجاله‌های سویایی که با ارز ۴ هزارو ۲۰۰ تومانی وارد بندر امام خمینی (ره) شده اند، با بی‌تفاوتی اعلام کردند که «این طبیعت این کالا است که در شرایطی دچار خودسوزی می‌شود و واردات آن نیز از این جریان مستثنی نیست»، اما در این بین، تأخیر در ترخیص کالا و ماندگاری آن در وضعیت آب‌و هوایی بنادر و نحوه نگهداری این کالای اساسی و سایر اقلام مربوطه می‌تواند تا حد زیادی در تخریب و فاسد شدن‌شان مؤثر باشد. در این رابطه بلوطی میرزا، ناظر گمرک‌های خوزستان و مدیرکل گمرک اهواز گفت که در این ویدئو مشخص نیست محموله کنجاله سویا مربوط به چه شرکتی بوده یا زمان آن معلوم نشده و نمی‌توان به طور قطع اعلام کرد که وارد‌کننده کالا و صاحب آن کیست، ولی به هر حال شرکت امور پشتیبانی دام یا بازرگانی دولتی به همراه شرکت‌های خصوصی محموله‌های وارداتی سویا در گمرک دارند.
طبیعت سویا خودسوزی است و فاجعه نیست
وی توضیحاتی در مورد وضعیت فاسد شدن سویا ارائه کرد و گفت: «سویا یا کنجاله آن دارای طبیعت خودسوزی است؛ به طوری که وقتی در جایگاه سربسته یا حتی سرباز قرار می‌گیرد، زمانی که بین یک یا دو ماه از انباشت محموله می‌گذرد، به دلیل فشار وزنی که روی آن وجود دارد، تولید گاز و شروع به خودسوزی می‌کند، حتی وقتی محموله در کشتی وجود دارد، بعد از طولانی شدن زمان تخلیه نیز معمولاً کف آن این اتفاق می‌افتد. در عین حال در شرایط گرما، از خود روغنی تراوش می‌کند که بعد از کاهش دما موجب چسبندگی کنجاله می‌شود. بلوطی میرزا ادامه داد: «اما به هر صورت در فرایند ترخیص، کالا از سمت سازمان استاندارد و دامپزشکی مورد بررسی قرار گرفته و تا زمانی که تأییدیه آن صادر نشود، ترخیص نخواهد شد، اگر تشخیص داده‌شود که بخشی از آن تخریب شده، معدوم خواهد شد.»
از هر ۵۰ هزار تن ممکن است ۱۰۰ تا ۲۰۰ تن خودسوزی شود
مدیر گمرک، خودسوزی محموله‌های سویا موضوع عجیب و فاجعه‌باری ندانست و یادآور شد: «معمولاً از هر ۵۰ هزار تن ممکن است ۱۰۰ تا ۲۰۰ تن به طور طبیعی دچار خودسوزی شود و وقتی که در بندر امام خمینی (ره) میلیون‌ها تن از این کالا در حال ورود و تخلیه است، تخریب درصدی از آن عجیب نخواهد بود.» وی در رابطه با شرایط نگهداری و اهمیت کاهش این اتلاف سرمایه به دلیل شرایط انبار‌ها نیز گفت: به هر صورت در چند سال اخیر سازمان بنادر اقدام به ایجاد تغییر در شرایط انبارداری خود کرده و از حالت سوله‌ای به سیلو در حال حرکت است؛ به طوری که در چند انبار ایجاد شده، شاهد سیلو‌هایی استاندارد هستیم، به هر حال سیلو‌های مجهز به دستگاه‌های نگهداری، هوادهی و آفت‌کش می‌تواند به نوعی مانع از یکسری تغییرات در محموله‌های مانند سویا شود. در حالی فرایند خودسوزی و تخریب سویا فرایندی طبیعی اعلام شد که در این بین نمی‌توان از جریان تأخیر‌هایی که در ترخیص کالا وجود دارد، ورود نکردن به موقع صاحب کالا و شرایط نگهداری آن در افزایش موارد تخریب کالا‌های اساسی چشم‌پوشی کرد و تمامی آن را به ذات کالا ربط داد، این در حالی است که در شرایط جوی بنادر گرما و رطوبت بالایی وجود دارد و هر کالایی که به موقع ترخیص و تخلیه نشود می‌تواند در آستانه تخریب قرار گیرد. اگر کالایی حساس به این شرایط باشد، به طور حتم حجم بالایی از آن در آستانه فاسد شدن قرار خواهد گرفت؛ موضوعی که بار‌ها نسبت به آن هشدار داده شده ولی توجهی به آن نشده‌است و به نمونه‌هایی مانند جریان آلوده‌شدن ۵هزار تن ذرت، جو‌های حشره زده، جو‌های جوانه‌زده یا برنج‌هایی که در آستانه فساد بوده، منتهی شده‌است.
