با داغ‌شدن اخبار مرتبط با واقعی‌شدن یارانه‌های موادغذایی و انتشار قیمت‌های کالا‌های مشمول افزایش قیمت‌ها (مرغ، تخم مرغ، گوشت، روغن و لبنیات) در فضای مجازی، تقاضا برای این کالا‌ها به یکباره افزایش یافته است. وزرای صمت و کشاورزی مدام از ذخایر کافی کالایی خبر می‌دهند و به مردم توصیه می‌کنند از خرید‌های هیجانی بپرهیزید، اما مردم همچنان نگران تأمین مایحتاج‌شان هستند.
احتکار خانگی به معنای انبارکردن کالا‌های مصرفی در منزل از سال ۹۶ رواج یافت. در آن زمان با افزایش روزانه قیمت سکه و ارز مردم به علت نگرانی از افزایش قیمت کالا‌ها در آینده بیش از میزان نیاز خود خرید کرده و آن را در منزل نگهداری می‌کردند. به عقیده کارشناسان این خطرناک‌ترین نوع احتکار است، به طوری که توازن عرضه و تقاضا را بر هم زده و موجب کمیاب‌شدن کالا‌های مصرفی و در نتیجه سوءاستفاده دلالان و نیز افزایش کاذب قیمت کالا می‌شود. در این بین نقش شبکه‌های اجتماعی و رسانه‌های بیگانه نیز قابل توجه است. شایعات بی‌اساسی که یکباره منجر به کمبود کالا در یک شهر و حتی کشور می‌شود.
اکنون با انتشار روزانه اخبار مربوط به واقعی‌شدن قیمت‌ها بار دیگر خرید‌های هیجانی مردم و احتکار خانگی به اوج خود رسیده است. در این میان دست به دست شدن قیمت‌های جدید چهار قلم کالای اصلی (مرغ، تخم‌مرغ، روغن، گوشت و لبنیات) به افزایش تقاضا دامن زده است، به طوری که به رغم وعده وزرای جهاد و صمت نسبت به فراوانی موجودی انبار‌ها، روغن و شکر در مغازه‌ها و فروشگاه‌های زنجیره‌ای کمیاب شده است.
در این خصوص سیدرضا فاطمی‌امین، وزیر صمت در حاشیه نشست مشترک وزرای صمت، جهاد کشاورزی و دادگستری، در مورد اصلاح روند تخصیص یارانه‌ها با اعلام اینکه ذخایر کالایی مناسبی در کشور داریم، می‌گوید: «مردم در روز‌های نخست اجرای طرح بزرگ جراحی اقتصادی و اصلاح نظام پرداخت یارانه‌ها از خرید‌های هیجانی که سبب التهاب در بازار می‌شود، بپرهیزند.»
وزیر صمت این جراحی بزرگ اقتصادی و اصلاح پرداخت یارانه‌ها را به نفع مردم دانسته و می‌افزاید: «یارانه‌ها به‌جای اینکه به ابتدای زنجیره (واردکنندگان) داده شود به انتهای زنجیره و مردم داده می‌شود که این موضوع در کارآمدی و بهینه‌سازی تولید مؤثر خواهد بود.»
وی با اشاره به انجام مطالعات و جلسات تخصصی در اجرای طرح تصریح می‌کند: «از نظر تأمین مواداولیه و محصولات نهایی هیچ‌گونه نگرانی نداریم و به اندازه کافی ذخایر کالایی (شامل لبنیات و کالا‌هایی مانند مرغ، تخم‌مرغ و روغن) وجود دارد، اما مهم این است که در روز‌های اجرای طرح، التهاب و نگرانی در بازار رخ ندهد.»
آرامش مردم و همراهی شبکه توزیع کالا مهم است
وزیر صمت، آرامش مصرف‌کنندگان و مردم را بسیار مهم دانسته و یادآور می‌شود: «نظام توزیع (شرکت‌های پخش، بنکداران و فروشگاه‌ها و غیره) نیز در این طرح ما را کمک کنند تا مشکلی پیش نیاید. با همراهی مردم و کاهش خرید‌های هیجانی، التهابات روز‌های نخست اجرای طرح نیز مدیریت و کنترل
خواهد شد.»
وی به رفع مشکل کمبود ماکارونی در تهران و بسیاری از شهر‌ها به‌عنوان نمونه‌ای از مدیریت این روز‌ها اشاره کرده و می‌گوید: «همان‌گونه که گفته شد در تأمین مواداولیه و تولید مشکلی نداریم، ممکن است کالارسانی و توزیع دچار اشکال شود که آن‌هم با همراهی مردم حل می‌شود.»
وزیر جهاد: مشکلی در تأمین مرغ، تخم‌مرغ و روغن در کشور نداریم
همچنین وزیر جهاد کشاورزی نیز تأکید می‌کند که در تأمین مرغ، تخم‌مرغ و روغن در وزارت جهاد کشاورزی هیچ مشکلی نداریم و به اندازه کفایت تولید می‌شود؛ همچنین در حوزه لبنیات همه فعالند.
سیدجواد ساداتی‌نژاد می‌گوید: «در زمینه خرید محصولات مازاد در حوزه مرغ، تخم مرغ و دام، شرکت پشتیبانی امور دام آمادگی کامل در استان‌ها را دارد و مشکلی از این بابت نخواهد بود. تأمین نهاده‌های دامی به طور کامل توسط وزارت جهاد انجام شده و به هیچ عنوان در تأمین روغن مشکلی نداریم، بعضاً اگر بعضی از قفسه فروشگاه‌ها خالی از روغن است به خرید مازاد برخی هموطنان برمی‌گردد و موجب می‌شود بعضی مواقع این قفسه‌ها پر و خالی شود.»
ماجرای قیمت‌های جدید روغن، مرغ و لبنیات چیست؟
فهرست قیمت‌هایی از لبنیات، مرغ، تخم‌مرغ و روغن از سه‌شنبه شب در فضای مجازی دست به دست می‌شود. قیمت‌هایی که مردم را نگران و سؤالاتی برایشان ایجاد کرده است. مردم می‌گویند هنوز یارانه ما قابل برداشت نشده، اما قیمت‌های جدید اعمال شده و فکر می‌کنند از همین امروز و فردا باید مرغ، تخم‌مرغ، روغن و لبنیات را به این قیمت‌ها بخرند، اما واقعیت این نرخ‌ها چیست؟
به گزارش فارس، پس از واریز یارانه‌های کمک‌معیشتی نامه‌ای در فضای مجازی دست به دست می‌شود. براساس این نامه نرخ جدید چهار گروه کالایی با افزایش ۲۰ تا ۴۰ هزار تومانی مواجه خواهند شد.
مردم می‌گویند چرا قیمت‌های جدید قبل از اعلام رسمی اجرا، توسط مسئولان دولتی منتشر شده است؟ مگر قرار نبود یارانه ماه اول پیش از اجرای طرح «اصلاح یارانه» قابل برداشت شود؟ علاوه بر این سؤالات، برخی این قیمت‌ها را گران‌تر از برنامه دولت می‌دانند و معتقدند که این افزایش قیمت‌ها به حدی است که یارانه‌ها پوشش نخواهد داد.
ضرورت مهار تورم انتظاری از سوی دولت
در مقابل، برخی کارشناسان این قیمت‌ها را به نسبت یارانه‌ای که پرداخت می‌شود، یعنی ۴۰۰ هزار تومان برای دهک اول تا سوم و ۳۰۰ هزار تومان برای دهک چهارم تا نهم، منصفانه می‌دانند، اما می‌گویند تورم انتظاری باید کنترل شود. برای این کار در دو بخش اطلاع‌رسانی عمومی و سازمان بازرسی و تعزیرات باید کار ویژه انجام شود.
یک منبع آگاه در خصوص قیمت‌های جدید کالا‌ها در فضای مجازی به فارس می‌گوید: قرارگاه امنیت غذایی وزارت جهاد کشاورزی ۱۹ اردیبهشت با انجمن‌ها و اتحادیه‌های تولید، درباره قیمت کالا‌ها مذاکره کرده و درباره این قیمت‌ها به توافق رسیده است، اما این قیمت‌ها نهایی نیست و باید در ستاد تنظیم بازار تصویب شود.
این منبع آگاه می‌افزاید: «قیمت‌هایی که در فضای مجازی می‌چرخد در حقیقت پیشنهاد وزارت جهاد طی هماهنگی با انجمن‌ها خواهد بود و قیمت نهایی پس از تصویب در ستاد تنظیم بازار و سازمان حمایت، توسط ستاد هدفمندی یارانه‌ها اعلام می‌شود.»
وی تأکید می‌کند: «احتمال اینکه در قیمت‌هایی که در فضای مجازی می‌چرخد، تغییراتی ایجاد شود بسیار است، ضمن اینکه دولت قرار است قبل از اعمال قیمت‌های جدید، امکان برداشت یارانه را برای مردم فراهم کند. مبلغ یارانه‌ای که برای مرد م واریز شده است حدود ۹ تا ۱۰ برابر یارانه‌های قبلی است.»
براساس این فهرست که هنوز تأیید نشده است، قیمت هر شانه تخم‌مرغ ۳۰ عددی ۹۸ هزار تومان، مرغ کیلویی ۶۴ هزارتومان، روغن سویا یک لیتر ۵۲ هزار تومان و شیر پاستوریزه ۵/۱ درصد چربی ۱۹ هزار تومان پیشنهاد شده است.
تنها قیمت ۴ گروه کالایی بیشتر می‌شود
همچنین رئیس سازمان برنامه و بودجه کشور با بیان اینکه تنها قیمت چهار کالای کشاورزی بیشتر می‌شود، در گفت وگوی تلویزیونی می‌گوید: «تنها قیمت چهار کالای مرغ و گوشت، تخم‌مرغ، لبنیات و روغن بیشتر می‌شود و نرخ جدید را سازمان حمایت از مصرف‌کننده و تولیدکننده اعلام
خواهد کرد.»
مسعود میرکاظمی با اشاره به اینکه یارانه آرد سنتی همچنان ادامه می‌یابد و قیمت نان فعلاً به همین رقم فعلی خواهد بود، می‌افزاید: «طرحی که در استان زنجان انجام می‌شود، آزمایشی است و در صورتی که موفقیت‌آمیز باشد و دولت برای قطع یارانه نان به نتیجه برسد در سایر استان‌ها ادامه پیدا می‌کند. در این طرح مردم برای خرید نان از کارت بانکی در پوز‌های هوشمندی که در نانوایی‌ها نصب شده استفاده می‌کنند و یارانه آن به ازای نان فروخته شده و به حساب نانوا‌ها واریز می‌شود.»
وی تأکید می‌کند: «میزان برخورداری مرغ و تخم‌مرغ از یارانه خوراک دام و طیور بیشتر و برخورداری گوشت از این یارانه کمتر است.»
همه درآمد‌های ارزی کشور باید به نرخ نیمایی فروخته شود
رئیس سازمان برنامه و بودجه می‌گوید: «طبق قانون بودجه ۱۴۰۱، همه درآمد‌های ارزی کشور باید به نرخ نیمایی فروخته شود و دیگر چیزی به نام ارز ۴۲۰۰تومانی وجود ندارد. بر اساس قانون باید دهک‌های درآمدی کشور مشخص و براساس آن میزان حمایت دولت روشن شود. دهک‌های پایین جامعه باید حمایت بیشتر و دهک‌های بالا باید حمایت‌های کمتر شوند تا عدالت برقرار شود.»
میر کاظمی می‌افزاید: «الان امکان برداشت یارانه واریزی وجود ندارد، چون هنوز کالا با ارز ۴۲۰۰ تومانی در جامعه توزیع می‌شود تا زیرساخت‌ها فراهم شود. یارانه ماه اول آزاد می‌شود و ماه بعد، نوبت دوم آزاد می‌شود که مردم بتوانند مایحتاج خود را خریداری کنند.»
میرکاظمی در پاسخ به این پرسش که مبلغ واریزی جدا از مبلغ یارانه‌ای است که دریافت می‌کردند یا تجمیع شده است، می‌افزاید: «تجمیع شد، در قانون بودجه ۱۴۰۱ «بند ب تبصره ۱۴» مشخص گردید که وزارت رفاه باید این پالایش را در درگاه انجام دهد و دهک‌های بالا را شناسایی و افراد جدیدی که مستحق هستند ثبت‌نام کند، چون در مقاطع مختلف پرداخت‌هایی صورت می‌گرفت که این موارد تجمیع شد و به صورت یکسان پرداخت می‌شود، البته این ماه پرداخت ۴۵ هزار تومانی را دهم اردیبهشت داشتیم و این ۳۰۰ - ۴۰۰ هزار تومان مازاد آن شد و این ماه استثنائاً این اتفاق افتاده است.»
افزایش ۶۰ تا ۸۰ درصدی قیمت جهانی موادغذایی
رئیس سازمان برنامه و بودجه می‌افزاید: «افزایش قیمت مواد غذایی از شهریور ۱۴۰۰ تاکنون بین ۶۰ تا ۸۰ درصد بود که در همه جای جهان اتفاق افتاد، ما باید اثر این افزایش قیمت را در زندگی مردم کم کنیم و این کار‌ها به همین خاطر است، یعنی یک اقدام حمایتی است و قرار است تورم را مدیریت کند و هزینه موادغذایی را برای مردم پایین بیاورد.»
وی می‌گوید: «در دولت سابق گزارش شد بانک مرکزی دلار را ۲۳ - ۲۴ تومان خرید و ۴ هزار و ۲۰۰ تومان داد و حدود ۲۰هزار تومان خلق پول کرد، چون یکی از دلایل افزایش پایه پولی و نقدینگی را اینجا محاسبه می‌کنند.»
رئیس سازمان برنامه و بودجه تأکید می‌کند: «امروز دولت وقتی این یارانه را می‌دهد دلار را ۲۴ هزار تومان نمی‌خرد که ۲۰ هزار تومان بفروشد و پایه پولی را بالا ببرد، دلار را با همان ارز نیمایی در بازار عرضه می‌کند و مردم می‌توانند خرید کنند، وارد کنندگان کالا وارد کنند، تولید کنندگان خود می‌توانند این کالا‌های اساسی و نهاده‌های دامی را وارد کشور کنند و دیگر رانتی وجود ندارد؛ خروج از این زنجیره و مدیریت کلان و نظارت، کار دولت است که در این سیستم این اتفاق می‌افتد و به این نقطه خواهیم رسید که از ظرفیت‌های کشور کمال استفاده را داشته باشیم.»
میرکاظمی تصریح می‌کند: «بعضی از اقتصاددانان می‌گویند این پولی که شما می‌دهید تقاضا را در بازار بالا می‌برد، درست است از این جهت شما نقدینگی را وارد بازار می‌کنید، ولی از طرف دیگر اصلاحاتی انجام می‌دهید، قبلاً دولت با ارز ۴۲۰۰ تومانی پول را جمع می‌کرد، امروز با ۲۴ تومان، ریال را در بازار جمع می‌کند و این خیلی می‌تواند مؤثر باشد. طبق قانون بودجه ۱۴۰۱، تمامی درآمد‌های ارزی کشور باید به نرخ نیمایی فروخته شود، دیگر چیزی به نام ارز ۴۲۰۰ تومانی وجود ندارد.»
حمایت از تولید با روش جدید
رئیس سازمان برنامه و بودجه می‌گوید: وقتی یک تولیدکننده روغن را با ارز ۴۲۰۰ تومانی خرید می‌کرد، امروز باید با ارز نیمایی خرید کند، این مابه‌التفاوتش را زیان نمی‌دهد و باید حمایت شود. این حمایت را قبلاً به آن‌ها پرداخت می‌کردیم الان به مصرف کننده می‌دهیم برای اینکه قاچاق خارج از شبکه اتفاق نیفتد و کیفیت را ارتقا دهند.
وی در پاسخ به این پرسش که آیا دولت به دنبال درآمدزایی است، می‌افزاید: «قاعدتاً اینطور نیست، امروز شرایط جهانی شرایط مناسبی نیست، باید متوجه این موضوع باشیم که امنیت غذایی در جهان دچار مشکل شد و همه به فکر حمایت از مردم‌شان هستند. سال‌های قبل ۸ تا ۱۰ میلیارد دلار صرف کالا‌های اساسی می‌شد و امروز میزان یارانه‌ای که توزیع می‌شود بالای ۲۰ میلیارد دلار است.»
نمای نزدیک
شناسایی ۲ انبار احتکار برنج و شکر دولتی در جنوب تهران
رئیس پلیس امنیت اقتصادی پایتخت از کشف ۴۸ تن برنج و شکر احتکارشده در جنوب تهران خبر داد.
به گزارش ایسنا، سرهنگ علی ولی‌پور گودرزی در این‌باره گفت: در راستای پایش، کنترل و نظارت بر بازار و جلوگیری از اخلال و احتکار کالا‌های اساسی، مأموران پلیس امنیت اقتصادی دو انبار احتکار کالای اساسی در شورآباد را مورد شناسایی قرار دادند و با حضور در محل این دو انبار مشاهده کردند که اقلام داخل آن فاقد هرگونه اسناد و مدارک، فاکتور و ثبت در سامانه جامعه تجارت است. وی با بیان
اینکه کارآگاهان این دو انبار را پلمب کردند، گفت: در مجموع ۴۲ تن برنج و شش تن شکر دولتی از این محل کشف شده و دو نفر نیز دستگیر و پس از تشکیل پرونده روانه دادسرا شدند. ارزش ریالی اموال کشف شده بالغ بر ۲۰ میلیارد ریال است.
