براساس اعلام وزارت اطلاعات بیش از ۹ هزار حساب بانکی پس از پایش دقیق و مستمر مسدود شده است، از قرار معلوم صاحبان این حساب‌های بانکی در زمینه معاملات غیرمجاز ارزی و همچنین رمزارزی فعالیت گسترده‌ای داشته‌اند.
بنا بر اظهارات یک مقام آگاه، در اقدام اخیر وزارت اطلاعات، ۹۲۱۹ حساب بانکی متعلق به ۵۴۵ نفر مسدود شده که گردش مالی این حساب‌ها در سال گذشته به ۶۰ هزار میلیارد تومان می‌رسد، همچنین در سال گذشته در راستای برخورد سیستمی با اخلالگران ارزی، مجموعاً بیش از ۱۳ هزار حساب بانکی متعلق به ۸۷۳ نفر مسدود شده بود که گردش مالی آن‌ها نیز در طول سال ۱۴۰۰ به بیش از ۱۱۴ هزار میلیارد تومان می‌رسد.
نکته جالب توجه این است که اعلام دستگیری پنج اخلال‌گر ارزی و مسدودسازی حساب‌های بانکی فعالان غیرمجاز ارزی در آذر ماه سال گذشته، دقیقاً مصادف با آغاز ریزش دلار از کانال ۳۱ هزار تومان بود که به نوعی نشان‌دهنده تأثیر اقدامات این چنینی بر فروکش کردن فعالیت‌های غیرقانونی است.
حال همزمان با اجرای طرح مردمی‌سازی یارانه‌ها و ایجاد التهاب در بازار کالا‌های اساسی، طی روز‌های اخیر بار دیگر تحرکات دلالان و فعالان غیرمجاز ارزی شدت گرفته است.
معاملات شبانه و کانال‌های اعلام نرخ ارز در فضای مجازی، طی سال‌های اخیر به عنوان یک عامل اثرگذار در بازار ارز عموماً با تکیه بر اخبار سیاست خارجی و یا خبرسازی‌های داخلی معمولاً در شرایط غیرمعمول مانند روز‌های ابتدایی پس از اعلام نرخ جدید برخی کالا‌های اساسی، فعالیت خود را افزایش داده و غالباً نرخ ارز را بالاتر از ارقام معاملات واقعی عنوان می‌کنند. همین امر موجب می‌شود برخی از اقدامات بانک مرکزی به منظور مداخله در بازار، تأثیر متناسب نداشته باشد.
به گواه نظر کارشناسان اقتصادی رصد مستمر حساب‌های بانکی معامله‌گران و بررسی و پایش تراکنش‌های مشکوک می‌تواند نقش مؤثری در جلوگیری از معاملات غیرمجاز ارزی داشته باشد که این امر در نهایت منجر به جلوگیری از خروج سرمایه و کاهش ارزش ریال می‌شود.
خرید، فروش و نگهداری بی‌ضابطه ارز در حکم قاچاق است
از سوی دیگر، براساس قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز هرگونه خرید و فروش ارز در بستری غیر از صرافی‌ها مجاز و بانک‌ها غیرمجاز بوده با این وجود شاهد خرید و فروش گسترده ارز در خیابان و صفحات مجازی هستیم، از سوی دیگر عدم اجرای قانون مبارزه با پولشویی توسط بانک‌ها، فرصتی را فراهم کرده است که سودجویان از حساب‌های اجاره‌ای برای پیشبرد اهداف خود بهره برند.
معاملات رمزارزی از دیگر مسائلی است که منجر به اختلال در بازار ارز می‌شود. در سایه نبود قوانین مرتبط در این حوزه، صرافی‌های غیرمجاز به صورت شبانه‌روزی مبادلات قابل توجهی انجام می‌دهند، اما قانوناً هیچکدام از دستگا‌ها متولی نظارت بر آن‌ها نیستند. اطلاعیه اخیر وزارت اطلاعات نشان می‌دهد که به منظور حفظ آرامش در بازار ارز، مبادلات رمزارزی نیز در چتر اطلاعاتی دستگاه‌های نظارتی قرار دارد.
تداوم مداخله به منظور شناسایی اخلالگران ارزی
در این‌باره، ساسان شاه‌ویسی، کارشناس اقتصادی، در گفتگو با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری فارس با اشاره به اقدام وزارت اطلاعات در خصوص مسدودسازی حساب‌های بانکی اخلالگران ارزی گفت: ابزار‌های مداخله‌گر و کنترلی دولت در نظام ارزی به دلیل تمشیت امور بازار است. به عبارت دیگر در شرایطی که بازار دچار آشفتگی و بی‌قراری می‌شود، ضروری است تا نهاد‌های نظارتی به بازار ورود کنند.
وی افزود: زمانی که بازار در شرایط بی‌ثباتی و سوداگری وجود دارد، باید مداخلاتی از جانب دولت به جهت مدیریت شرایط به وجود آمده صورت بگیرد. این موضوع در همه اقتصاد‌های جهان به عنوان یک اولویت مطرح است.
شاه‌ویسی ادامه داد: تجربه‌های گذشته نشان می‌دهد که در هر دوره‌ای که نهاد‌های نظارتی و ابزار‌های کنترلی در بازار بورس، ارز، سکه و طلا ورود نکرده‌اند، هرج و مرج‌هایی در فرآیند‌ها به وجود آمده و از این جهت مداخله در بازار‌ها ضروری است.
این کارشناس اقتصادی با اشاره به ضرورت همکاری سایر نهاد‌ها با وزارت اطلاعات و دیگر نهاد‌های کنترلی و نظارتی، گفت: یکی از پیشروترین نهاد‌ها در این حوزه وزارت اطلاعات است که با بهره‌گیری از ابزار‌های خود از خروج سرمایه‌های ریالی کشور جلوگیری می‌کند.
وی با بیان این که برخورد‌ها و مداخله‌های نهاد‌های نظارتی باید در بازار تداوم داشته باشد، افزود: در کنار این برخورد‌ها به نظر می‌رسد که ضروری است تا سیاست‌های هماهنگ و هم‌وزن نظیر هدایت جریان‌های مالی به سمت تولید، از جانب دولت پیاده‌سازی شود.
شاه‌ویسی بیان کرد: انتظار از نهاد‌های نظارتی و اطلاعاتی برای ساماندهی تمام و کمال بازار‌ها بی‌جهت است، ضروری است تا نهاد‌هایی نظیر تعزیرات، نیروی انتظامی، ستاد مبارزه با مفاسد اقتصادی و سایر نهاد‌های تنظیم‌گر بازار نیز به این مسئله ورود کنند تا اثر بخشی آن افزایش یابد. البته که نقش سازمان حمایت از مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان نیز می‌تواند نقش برجسته‌ای در این حوزه ایفا کند.
به گزارش فارس، بر اساس آنچه که گفته شد شیوه‌ها و مسیر‌های مختلفی برای تداوم فعالیت‌های غیرقانونی در بازار ارز وجود دارد و حال نیاز است دستگاه‌های اجرایی با اجرای دقیق قانون، قوه قضائیه با برخورد شدید با اخلالگران و مجلس با نظارت و وضع قوانین، گام‌های لازم در خصوص توقف این فعالیت‌های مخرب را بردارند.
