سالهاست که وضعیت صیادان، پرورش دهندگان و صادرکنندگان آبزیان بوشهر اصلاً خوب نیست و به خاطر نابسامانی و تنگناهای فراوان در این حوزه، باید گفت فعالان این عرصه به جای صید، خودشان در تور مشکلات گرفتار شدهاند. با توجه به وجود ظرفیتهای فراوان در عرصه پرورش ماهی در بوشهر، انتظار میرود ضمن ایجاد زیرساختهای مناسب برای اجرای طرحهای کارآمد، تسهیلات مورد نیاز نیز در اختیار سرمایهگذاران قرار گیرد. برهمین اساس حالا قرار است طرح پرورش ماهی با استفاده از آب دریا در مساحتهای کوچک در منازل روستاهای ساحلی استان بوشهر انجام شود که میتواند نقش مهمی در اشتغال و تولید داشته باشد.
بوشهر دارای ۷۰۰ کیلومتر نوار ساحلی است که باید علاوه بر پرورش میگو، برای توسعه طرحهای پرورش ماهی نیز اقدامات لازم در استان انجام شود. برخورداری از سواحل طولانی و همجواری با خلیجفارس یکی از مهمترین ظرفیتها در بوشهر است که فرصتهای فراوانی را در اختیار مردم این استان قرار داده است، اما هنوز نه تنها برنامهای مشخص برای بهرهمندی از این ظرفیت ارائه نشده است، بلکه همان شیوههای سنتی هم آنقدر درگیر مشکلات و گرفتاریها هستند که کارد را به استخوان رساندهاند.
کنترل صید بیرویه، تأمین سوخت مورد نیاز گشتهای کنترل ذخائر دریایی، ضرورت حرکت در جهت آبزیپروری، تأمین زیرساختهای سایتهای پرورش میگو، حل مشکل مالکیت اراضی پرورش میگو، لحاظ کردن کنشها و واکنشهای جامعه صید و صیادی پیرامون تصمیمهای دستگاههای اجرایی و همچنین واگذاری کنترل ذخائر دریایی به محیط زیست از جمله خواستههایی است که طی دهههای اخیر بارها و بارها عنوان شده و با اینکه مسئولان امر هم با نظر مساعد و روی باز آنها را پذیرفتهاند، اما هرگز کاری در جهت بهبود اوضاع انجام ندادهاند.
به طور مثال وقتی در سال ۹۳ وزیر جهاد کشاورزی وقت به بوشهر سفر کرده بود با بیان اینکه مسائل و مشکلات حوزههای پرورش میگو، نخیلات و صنایع فرآوری خرما در این استان بررسی شد و برای حل این مشکلات با همکاری مسئولان استان راهکارهای مناسب در نظر گرفته میشود، گفت: «امیدواریم نارساییهایی را که در بخش آبزیپروری وجود دارد با مشارکت مسئولان شیلات، استاندار بوشهر و فعالان این بخش برطرف کنیم و این منطقه به ظرفیت لازم در پرورش و تولید آبزیان دست یابد.»
ناگفته نماند وی تأکید کرد توسعه صنایع فرآوری سبب افزایش ارزش افزوده محصولات آبزیان میشود، به همین دلیل توجه به این بخش از ضروریات است!
اواخر سال گذشته، نماینده مردم بوشهر، گناوه و دیلم در مجلس نیز با اشاره به موارد مطرح شده در رابطه با مشکلات کشاورزی و آبزیپروری بوشهر گفت: «این استان به عنوان قطب تولید میگوی پرورشی کشور با ظرفیت ۲۰ تا ۲۵ هزار تن در سال به شمار میآید، برای تولید خوراک این واحدهای پرورش میگو در استان به صورت پلنت در کارخانهها نیاز مبرم به مواد اولیه کنجاله سویا وجود دارد.»
عبدالکریم جمیری ادامه داد: «در شرایط کنونی وضع تحریمها و بالا رفتن قیمتها تأمین این ماده اولیه و ضروری را برای کارخانههای تولید خوراک آبزیان استان با مشکلات جدی مواجه کرده و فرآیند تولید در کارخانهها کند و بعضاً متوقف شده است.»
به گفته این مسئول، با توجه به اهمیت اقتصادی صنعت میگوی پرورشی در استان از لحاظ ارزآوری و ایجاد اشتغال در مناطق ساحلی و به منظور جلوگیری از وقفه در تولید سهمیه ویژه کنجاله سویای مورد نیاز، برای کارخانههای تولیدکننده خوراک آبزیان پرورشی اختصاص یابد. در یک کلام باید گفت، به رغم طرحهای عظیمی که در حوزه پرورش میگو در بوشهر اجرا شده و بخش عمده میگوی پرورشی کشور توسط پرورش دهندگان این استان تولید میشود و این صنعت در حال گسترش است، اما در زمینه پرورش ماهی آنگونه که باید کاری انجام نشده و کارهای زیادی روی زمین مانده است.
حمایت از پرورش دهندگان ماهی در روستا
پرورش آبزیان یکی از مهمترین ظرفیتهای خلیج فارس در بوشهر است که کنار منابع نفت و گازی میتواند کمک شایانی به شکوفایی اقتصاد این منطقه کند و بر همین اساس دوباره طرحهایی ارائه شده که اگر اجرایی شوند اینبار تحولی در این منطقه به وجود میآید.
مدیرکل شیلات بوشهر با بیان اینکه با توجه به ظرفیتهای بسیار خوبی که در استان وجود دارد، توسعه طرحهای پرورش آبزیان را در این استان در دستور کار داریم، میگوید: «اجرای طرحهای آبزیپروری باعث تأمین نیازهای مردم به این آبزیان میشود. حفظ ذخائر دریایی که با تهدید جدی روبهرو هستند از دیگر مزایای اجرای طرحهای آبزیپروری است.»
علی بازدار ادامه میدهد: «بوشهر قطب میگوی پرورشی کشور است و با توسعه زیرساختها و تصویب طرحهای مختلف شاهد اجرای سطح زیر کشت و تولید میگوی پرورشی در استان خواهیم بود.»
آنطور که متولیان امر در بوشهر عنوان میکنند قرار است حمایتهای ویژهای از طرحهای آبزیپروری در سطح استان انجام شود که پرورش ماهیان دریایی در روستاهای ساحلی از برنامههای مهمی است که در دستور کار قرار گرفته است.
در همین رابطه مدیرکل شیلات بوشهر با بیان اینکه طرح پرورش ماهیان دریایی با استفاده از آب دریا در مساحتهای کوچک در منازل روستاهای همجوار دریا با طرح پایلوت در روستای تنبک شهرستان کنگان کلید خورده است، میگوید: «پیش بینی میشود به تدریج شاهد توسعه آن در سایر نقاط استان باشیم. برای حمایت همه جانبه از چنین پروژههایی حمایت خود را اعلام کرده و خواستار ورود چنین پتانسیلهایی در عرصه تولید محصولات شیلاتی هستیم.»
برنامهریزی برای تولید ۳ هزار تن ماهی پرورشی
چندی پیش نیز استاندار بوشهر به اهمیت توسعه طرحهای آبزیپروری در استان اشاره کرده و خواستار حمایت ویژه از پروژههای پرورش ماهی و میگو در سطح سواحل استان بوشهر شده بود.
احمد محمدیزاده از آغاز اجرای طرحهای بزرگ و مهم در پرورش ماهی و میگو در بوشهر خبر داده و گفته بود: «در سواحل استان حرکت بزرگی در عرصه پرورش ماهی در قفس با هدفگذاری تولید ۵۰ هزار تن آغاز شده است.» وی با بیان اینکه امسال برای تولید ۳ هزار تن ماهی پرورشی برنامهریزی شده است، ادامه داد: «به ظرفیت هزار تن قفس پرورش ماهی راهاندازی میشود و طرحهای مرتبط با این حوزه با جدیت در دستور کار قرار خواهد گرفت.»
اجرای طرحهای پرورش ماهی علاوه بر حفظ ذخائر دریایی نقش مهمی در ایجاد اشتغال، درآمدزایی و همچنین ارزآوری خواهد داشت.