این پرسشی است که دهه‌ها و شاید سده‌های متمادی، ذهن برخی صاحب‌نظران را به خود مشغول کرده است؛ چراکه فهم این مساله می‌تواند پیامدهای بسیار مهمی داشته باشد. به همین منظور، از اوایل قرن نوزدهم، رشته بین‌رشته‌ای «روانشناسی سیاسی» به‌تدریج مطرح شد تا صاحب‌نظران این رشته، برای درک نحوه رفتار سیاستمداران، عقایدشان، نحوه تعامل احزاب مختلف با یکدیگر و نتایج رفتارهای سیاسی برای اولین‌بار از توضیحات اجتماعی و شناختی استفاده کنند.
در این یادداشت می‌خواهم، «یکی» از مهم‌ترین و اساسی‌ترین منابع و ملاک‌های تصمیم‌گیری رهبر انقلاب اسلامی را با استفاده از جدیدترین بیانات ایشان موردتوجه قرار دهم تا هرکس می‌خواهد نحوه و منطق مواجهه رهبر انقلاب اسلامی را با موضوعات مختلف دریابد و تحلیل کند به این ملاک و منبع توجه داشته باشد.
ویژگی‌ها و ابعاد شخصیت آیت‌الله خامنه‌ای، ویژگی‌ها و ابعاد بسیار متنوعی است تا جایی‌که به اعتراف حتی منتقدان منصف ایشان، جامعیت آیت‌الله خامنه‌ای، حداقل، کم‌نظیر است! یکی از وجوه و ابعاد مهم این شخصیت، انس با قرآن و باورمندی نسبت‌به وعده‌ها و وعیدهایی است که در ضمن آیات این کتاب الهی آمده است.
این بعد از شخصیت رهبر انقلاب اسلامی، در مواقعی ازجمله برخی بیانات عمومی، آشکار می‌شود و یک نمونه از این بیانات، آن بود که هفته گذشته در دیدار با مسوولان ارشد قوه‌قضاییه مطرح شد. باور آیت‌الله خامنه‌ای به آیات قرآن را دقت کنید؛ «قرآن، فرمایش صریح حضرت رب جل جلاله به ماست، در این که العیاذبالله یک ذره مبالغه و خلاف و این‌ها وجود ندارد.» گفتن این عبارت حرف تازه‌ای نیست و هر مسلمان آشنا به مفاهیم دینی علی‌القاعده این نکته را می‌داند و به آن توجه هم می‌کند، لیکن آنچه مهم است باور عمیق به این مساله و تحقق آن در فرایند تصمیم‌گیری و جلوه‌گر شدن چنین باوری در رفتار و گفتار است که این باور را ما در رهبر انقلاب به‌طور ملموس مشاهده می‌کنیم.
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در همین دیدار پس از مرور فشرده وقایعی از اوایل دهه۶۰ ازجمله حادثه تروریستی حزب جمهوری اسلامی و شهادت شهیدبهشتی و یاران ایشان، بحثی را راجع به قوانین و سنت‌های الهی در قرآن موردتوجه قرار دادند و به مرور برخی از این سنت‌ها پرداختند.
همراهی خداوند با متقین، نصرت الهی، صدق خداوند، نتیجه استقامت در راه خدا، شرایط ازدیاد نعمت و نتیجه کفران نعمت، رفتار مومنانه در برابر هراس‌افکنی دشمن و پیامدهای دنیاگرایی و آخرت‌گرایی، ازجمله سنت‌ها و قوانین خداوند بود که ایشان در این سخنرانی به آن‌ها اشاره کردند.
آیت‌الله خامنه‌ای، با طرح پرسشی، کارکرد سنت و قانون خداوند را اینگونه توضیح دادند که: «سنت الهی یعنی قانون چه جوری عمل می‌کند؟ قانون یک موضوع دارد، یک حکم دارد؛ شما خودتان را با آن موضوع منطبق کنید، نتیجه قطعا مترتب خواهد شد... بروبرگرد ندارد.»
پایان‌بخش این یادداشت کوتاه، جمع‌بندی حضرت آیت‌الله خامنه‌ای از بخش اول بیانات خود پیرامون قوانین و سنت‌های الهی است: «قوانین الهی قوانین متقنی است، با کسی هم قوم و خویشی ندارد خدا. اینکه ما بگوییم ما مسلمانیم و شیعه‌ایم و جمهوری اسلامی هستیم و پس ما هرکاری که دل‌مان می‌خواهد بکنیم، نه، ما با دیگران هیچ فرقی نداریم. اگر چنانچه خودمان را با موضوع آن سنت‌های دسته اول (وعده‌ها) تطبیق کردیم، نتیجه‌اش آن (پیروزی و نعمت) است؛ اگر با موضوع سنت‌های دسته دوم (وعیدها و هشدارها) تطبیق کردیم، نتیجه‌اش این (شکست و عذاب) است، بروبرگرد ندارد.»
