قم مرکز شیعیان جهان است؛ شهری مذهبی و مهاجرپذیر که سالانه جمعیت زیادی از داخل و خارج از کشور برای زیارت حرم مطهر حضرت فاطمه معصومه (س) راهی این شهر میشوند، به خصوص نوشیعههای غیرایرانی که بسیاری با شرایط خیلی سخت و مشکلات متعددی (به دلیل تغییر دین و طرد شدن از طرف خانوادهها) مواجه هستند، به قم سفر میکنند تا در بستری مناسب معارف اهل بیت (ع) را بیاموزند، برای همین این شهر را به عنوان مأمن میشناسند، شهری که مأمن و مأوای مهاجرینی است که حقیقت ناب اسلام شیعی را دریافتهاند و از کشورهای خود و بعضاً موقعیتهای خوب اجتماعی و اقتصادی که داشتهاند، دل کندهاند تا فضای معنوی قم را بچشند و سیراب شوند، بنابراین این رسالت ما را به عنوان انصار میزبان بیشتر و حساستر میکند، اما متأسفانه وقوع برخی اتفاقات در این شهر مذهبی جای تعجب دارد، از جمله معماری موجود در قم وقتی وارد شهر میشویم، نهتنها هویت مذهبی ندارد، بلکه گاه سایه سنگین معماری رومی و غیرایرانی جلوه میکند که زیبنده این شهر با آن قدمت اصیل دینی و مذهبی نیست.
قم البته شهری است بیابانی که به دلیل نداشتن آب شیرین از فضای سبز کمی برخوردار است، با وجود این، بسیاری به عشق معارف اهل بیت و همسایگی خواهر امام به آن نقل مکان کردهاند و این مشکلات برایشان کمتر اهمیت دارد، اما چه باید کرد که سرمایهداری به این شهر مذهبی هم رحم نکرده و فارغ از معماری ناهمگون شهری، اتفاقات دیگری نیز در این مکان مقدس در حال وقوع است و «سرای ایرانی» یکی از مهمترین این اتفاقات است؛ مجموعهای که تبلیغاتش شبکههای صداوسیما و رسانههای مختلف را پر کردهاست و به مدد تکنیکهای تبلیغاتی و تأثیرگذاری بر مخاطب، به یکی از مهمترین مراکز خرید کشور تبدیل شدهاست. زنگ خطری که متأسفانه باعث تخریب بسیاری از نمادهای قم شدهاست و مهمترین آن مفهوم حجاب است، هر چند اخیراً اقداماتی از سوی مدیریت این مجموعه در بحث حجاب صورت گرفتهاست، اما اصلاً کافی نیست و نمودی ندارد و همین باعث اعتراضات زیادی از سوی مردم متدین و مذهبی قم شدهاست. از سویی در تبلیغات این مجموعه آنقدر که تجملات و مصرفگرایی پررنگ است، هیچ بانوی چادری در آگهیهای شهری و تلویزیونی دیده نمیشود و این شایسته شهر قم نیست. یکی دیگر از وجوه تخریب فرهنگی این مجموعه، نوع بیان و چگونگی تبلیغات آن است که فقط ایرانیان را مخاطب قرار میدهد، در حالی که قم را باید شهری بینالمللی دانست. همانطور که تمام ارزشهای آن در ارزشهای شیعی و اسلامی خلاصه میشود و مانند آهنربایی مستبصرین را جذب میکند. چیزی که اگر از قم گرفته شود، این شهر هویت خود را از دست میدهد، اما شاهدیم که عمداً یا سهواً مدام در تبلیغات از ایرانی بودن مجموعه و خریداران گفته میشود، حتی در بنرها و بیلبوردهای شهری به خصوص در خود شهر قم اشارهای به جامعه مهاجران شیعه نمیشود. در واقع نژاد در این تبلیغات پررنگ است و نوع بشر که اسلام بر آن تأکید دارد، محلی از اعراب ندارد و همین تعجب و حس غربت نوشیعههای مهمان را در این شهر برانگیختهاست؛ چنانکه چندی پیش در جمع دوستان نوشیعه وقتی صحبت از تبلیغات رسانهها و تأثیرگذاری آنها شد، خیلی گلایه داشتند که چرا جامعه مهاجران شیعه نمودی در رسانهها و تبلیغات قم ندارند و این ظرفیت نادیده گرفتهمیشود. مگر نه اینکه ایران امالقرای جهان اسلام است و باید به عنوان مرکز تشیع جهان و امت واحده اسلامی عمل کند؟!
قم جمعیت زیادی از ساکنان نوشیعه را میزبانی میکند و درست نیست حس غربت و بیگانه بودن را در وجود افرادی که کیلومترها از کشور و سرزمین خود به عشق اسلام و معارف اهلبیت (ع) مهاجرت کردهاند، ایجاد کنیم.