درباره شخصیت حضرت علی اکبر سلام الله علیه گفته شده که وی جوانی خوش چهره، زیبا، خوش زبان و دلیر بود و از جهت سیرت و خلق و خوی و رخسار، شبیهترین مردم به پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله بود و شجاعت و رزمندگی را از جدش علی ابن ابی طالب علیه السلام به ارث برده و جامع کمالات، محامد و محاسن بود. (منتهی الآمال صفحه ۶۰۱)
امام حسین (ع) در دوران سخت و خاص حیات پربرکت خود درباره شخصیت حضرت علیاکبر (ع)، فرمودند او شبیهترین مردم به پیامبر خدا (ص) است. کلام کوتاه امام درباره شخصیت حضرت علیاکبر (ع) نشان میدهد که ایشان الگو شایستهای برای جوانان است!
در توصیف که امام حسین (ع) درباره شخصیت حضرت علیاکبر (ع) فرمودند، افزون بر شباهت ظاهری (قیافه و شکل) که امری موروثی است! در شجاعت، صبر، عطوفت، مردمداری، رزمآوری و سایر فضائل اخلاقی همچنین شیوه سخن گفتن شبیهترین مردم به جدشان رسول خدا (ص) است. شاید از این منظر ما کمتر شخصیتی در تاریخ سراغ داشته باشیم که در همه ابعاد وجودی شبیه حضرت محمد (ص) باشد.
در روایتی به نقل از شیخ جعفر شوشتری در کتاب خصائص الحسینیه آمده است: اباعبدالله الحسین در روز عاشورا؛ هنگامی که علی اکبر را به میدان میفرستاد، به لشگر خطاب کرد و فرمود:ای قوم، شما شاهد باشید، پسری را به میدان میفرستم، که شبیهترین مردم از نظر خلقت و خوی و منطق به رسول الله صلی الله علیه وآله است بدانید هر زمان ما دلمان برای رسول الله صلی الله علیه و آله تنگ میشد نگاه به صورت این پسر میکردیم.
در بخشی از کتاب وسائلالشیعه که مرحوم شیخ حر عاملی آن را جمعآوری کرده آمده است که پیامبر فرمودند فردی که از همه به من شبیهتر است، هشت ویژگی دارد که اخلاق او از همه نیکوتر است، تواضع او از همه بیشتر است، به دوستان از همه بامحبتتر است، محبت او به پدر و مادر از همه بیشتر است، از همه حقپذیرتر است، زمانی که ناراحت میشود بیشتر از باقی افراد خشم خود را کنترل میکند، بهتر از همه گذشت میکند و در آخر انصاف او از همه بیشتر است و پیامبر فرمودند که دلیل شباهت حضرت علیاکبر (ع) به من وجود این هشت ویژگی در او است.»