در طول دفاع مقدس یکسری عملیات برون مرزی و کماندویی توسط رزمندگان انجام میگرفت که عمده این عملیات را قرارگاه رمضان هدایت میکرد. عملیات فتح ۹ در هجدهم مرداد ۱۳۶۶ یکی از همین عملیات کماندویی بود که در عمق خاک دشمن بعثی انجام گرفت و ضرباتی به او وارد کرد. مروری کوتاه بر عملیات برون مرزی کشورمان در دفاع مقدس را پیشرو دارید.
قرارگاه رمضان
بعد از آنکه جبهه جنوب به واسطه انجام عملیات رمضان و سپس فرو رفتن دشمن در لاک دفاعی تا حد زیادی قفل شد فرماندهان به این نتیجه رسیدند که با تأسیس یک قرارگاه برون مرزی، در عمق خاک دشمن به او ضربه بزنند و به این طریق تحرک را به جبهههای دفاع مقدس بازگردانند. ماه رمضان سال ۱۳۶۲ قرارگاه رمضان با فرماندهی سردار نقدی تشکیل شد که عمده فعالیتهایش در جبهههای شمال غرب و غرب کشور بود، چراکه طبق وظایف این قرارگاه، باید از پتانسیل نیروهای مردمی عراق خصوصاً اکراد معارض با حزب بعث استفاده میشد و با بهرهگیری از قدرت این معارضان، به عمق دشمن نفوذ کرد و با او جنگید.
سلسله عملیات فتح
سلسله عملیات فتح که همگی برون مرزی بودند، با استفاده از نیروهای کماندویی سپاه و قرارگاه رمضان و همین طور کمک اکراد معارض با حکومت بعث، از اواسط ۱۳۶۵ در استانهای شمالی عراق انجام شدند. بر همین اساس عملیات فتح یک در مهر ۶۵ به جهت ضربه زدن به تأسیسات نفتی عراق از جمله پالایشگاه نفت کرکوک انجام گرفت. فتح یک در عمق ۱۸۰ کیلومتری خاک دشمن بود و یک حرکت جسورانه و متهورانه به شمار میرفت. سپس به ترتیب سلسله عملیات فتح یکی پس از دیگری تا سال ۶۶ ادامه پیدا کردند.
سریع و پیدرپی
یکی از خصوصیات سلسله عملیات فتح این بود که به سرعت و با فاصله کمی از هم انجام میگرفتند. به عنوان نمونه عملیات فتح ۷ اوایل تیر ۱۳۶۶ در منطقه عمومی حلبچه انجام گرفت و سپس عملیات فتح ۸ اواخر همان ماه در موصل انجام شد، یعنی در عرض یک ماه دو عملیات برون مرزی ایران، استانهای شمالی عراق را مورد حمله قرار دادند. سپس کمتر از یک ماه بعد و در هجدهم مرداد ۱۳۶۶، عملیات فتح ۹ در منطقه عمومی خورمال (استان سلیمانیه) انجام گرفت.
عملیات نصر
وقتی نام سلسله عملیات فتح میآید، ناگزیر باید به سلسله عملیات نصر نیز اشاره کرد. مجموعه عملیات فتح را سپاه در عمق خاک عراق انجام میداد و سلسله عملیات نصر را هم ارتش جمهوری اسلامی ایران با هدف عقب راندن دشمن از مرزهای خودی در مناطق غرب و شمالغرب انجام میداد. شروع عملیات نصر از سوی ارتش مقارن با انجام عملیات فتح ۵ در فروردین ۱۳۶۶ بود. بعد از آن به ترتیب دیگر عملیات نصر همانند عملیات فتح با فاصله زمانی کم از یکدیگر انجام گرفتند. به عنوان نمونه عملیات نصر ۲، ۳ و ۴ جملگی در خرداد ۱۳۶۶ با فاصله زمانی کوتاه از یکدیگر انجام گرفتند. به شکل کلی عملیات محدود نصر به جهت ضربه زدن به نیروها و امکانات دشمن و همین طور تصرف نواحی و شهرهای مرزی دشمن در جبهه غرب و شمالغرب انجام میگرفتند.
فتح ۹
فتح ۹ در تداوم عملیات چریکی نیروهای خودی در عمق خاک دشمن، به منظور انهدام پایگاههای ارتش بعث در مرداد ۶۶ انجام گرفت. رمز عملیات «یا رسول الله» بود و در منطقه عمومی خورمال استان سلیمانیه عراق انجام میگرفت.
در عملیات فتح ۹ نیروهای قرارگاه رمضان همراه پیشمرگان کُرد در قالب یک نیروی واحد عمل کردند و موفق شدند دشمن را در ارتفاعات استراتژیک «خورنوزان» مشرف بر روستاهای «بانشار و بالانیه» منهدم و پایگاههای این مناطق را تصرف کنند. در این عملیات تلفات قابل توجهی به دشمن وارد شد و همچنین جاده آسفالته خورمال به سیدصادق که از طریق آن امور پشتیبانی خطوط مقدم قوای دشمن انجام میگرفت زیر دید و تیر مستقیم رزمندگان قرار گرفت.