محمد اسلامی در گفتگو با ایسنا با بیان اینکه فناوری هسته‌ای یکی از پیشران‌های اصلی و تعیین‌کننده در توسعه علم و فناوری است، گفت: حوزه هسته‌ای برخلاف اساسنامه آژانس بین‌المللی انرژی اتمی اساساً در انحصار ابرقدرت‌هاست و با ساز‌وکاری که در محیط بین‌الملل ایجاد کرده اند، اجازه نمی‌دهند این فناوری به طور استاندارد در اختیار همه کشور‌ها قرار گیرد و رفتاری مبتنی بر استاندارد دوگانه را در پیش گرفته‌اند. با ایران هم در چارچوب همین رفتارهای دوگانه برخورد می‌کنند.
ظرف یک سال هزار سانتریفیوژ IR- ۶ ساختیم
اسلامی درباره عملکرد سازمان انرژی اتمی در یک سال گذشته با اشاره به تکلیف این سازمان برای اجرای قانون اقدام راهبردی مجلس خاطرنشان کرد: روزانه تعداد قابل ملاحظه‌ای نسل جدید سانتریفیوژ‌های IR- ۶ تولید، راه‌اندازی و نصب شد و غنی‌سازی بالای ۵درصد که هدف‌گذاری قانون بود، به مرحله اجرا درآمد. نسبت به محدودیت‌هایی که برای ما در مذاکرات و برجام ایجاد شده بود و در حالی که تصور می‌کردند ما بعد از سال هشتم، دو آبشار میانی ۲۰ و ۳۰سانتریفیوژ از نوع IR- ۶ داشته باشیم، توانستیم ظرف یک سال از هزار دستگاه عبور کنیم و چند برابر تصورات آن‌ها پیشرفت داشته باشیم.
اسلامی درباره تولید و حفظ تارگت ۶۰درصد اظهار کرد: ما توانستیم اصلاحاتی را در فرایند‌های مربوط به غنی‌سازی انجام دهیم و استفاده از مواد غنی‌شده را برای بهره‌برداری عملی در زمینه‌هایی به جز تولید سوخت یا ذخیره مواد غنی‌شده آماده کنیم، مثل غنی‌سازی ۲۰درصد که برای تولید تارگت یا سوخت رآکتور تهران مورد استفاده قرار گرفته است. اما تکمیل، ادامه و تولید تارگت ۶۰درصد که در دنیا کمتر کشوری مبادرت به آن کرده است، یک کار تحقیقاتی پیشرفته بود تا ما بتوانیم با بهره‌وری مؤثر تارگت‌ها را برای تولید رادیودارو استفاده کنیم.
سند توسعه راهبردی سازمان انرژی اتمی در افق ۲۰ساله را تهیه کردیم
رئیس سازمان انرژی اتمی در ادامه این گفتگو درباره دیگر اقدامات سازمان در یک سال گذشته با بیان اینکه برای توسعه فناوری هسته‌ای در زندگی مردم و اقتصاد ملی، برنامه‌هایی را باید در دستور کار قرار دهیم، گفت: انرژی پاک از جمله انرژی هسته‌ای در مقابله با تغییرات آب و هوایی و آلاینده‌هایی که موجب تغییر اقلیم و اکوسیستم می‌شود، بسیار مهم است. ما برای توسعه صنعت هسته‌ای چشم‌اندازی را طراحی کردیم، از این رو یک سند راهبردی جامع در حال تهیه است که فقدان آن در سند جامع تحول دولت که پیش از آن در مطالعات کارگروه‌های علمی و مدیریتی و اجرایی که آقای رئیسی قبل از انتخابات تشکیل داده و آسیب‌شناسی کرده بودند، مشخص بود. ما با به کارگیری خبرگان و صاحبنظران سند توسعه راهبردی سازمان انرژی اتمی در افق ۲۰ساله را تهیه کردیم و یک هدف‌گذاری جامع به لحاظ کمی و کیفی انجام دادیم که افزودن ۱۰هزار مگاوات برق هسته‌ای به سبد انرژی کشور از جمله این برنامه هاست.
رئیس سازمان انرژی اتمی در ادامه ساخت دو واحد نیروگاه هزار مگاواتی را که در دست اجراست از دیگر برنامه‌های در اولویت این سازمان برشمرد و گفت: کار ساخت این دو واحد عقب‌ماندگی سنگینی در حدود ۲۳درصد دارد. ما سعی داریم روند ساخت این دو نیروگاه را شتاب دهیم و عقب‌ماندگی‌اش را به سرعت جبران کنیم. همچنین ساخت نیروگاه ۳۶۰مگاواتی ایرانی در دارخوین را که به دلیل عدم‌همکاری خارجی‌ها در سال۱۳۹۰ تعطیل شده بود در دستور کار قرار دادیم و دنبال آن هستیم آن را با توان داخلی بسازیم.
وی درباره دلایل این عقب‌ماندگی گفت: به دلایل گوناگون این عقب ماندگی اتفاق افتاده است، اما ربطی به برجام نداشت. ما در تلاشیم این عقب‌ماندگی بیشتر نشود، از این رو جبهه‌های کاری جدید ایجاد کرده‌ایم و به کار ساخت آن سرعت خواهیم داد. قرارداد ساخت و تکمیل واحد‌های دوم و سوم نیروگاه بوشهر «کلید در دست» است و طبق قرارداد باید ۲۰درصد از نیروی انسانی در روند ساخت و راه‌اندازی، نیروی ایرانی باشد.
نیروگاه بوشهر حدود ۸۵میلیون بشکه نفت صرفه‌جویی کرده است
رئیس سازمان انرژی اتمی گفت: در همین نیروگاه اتمی بوشهر که اولین دوره کاری‌اش برای تعمیرات را چندی پیش باید انجام می‌داد، سهم بزرگی از این کار را نیروی انسانی ایرانی بر عهده داشت. نیروگاه اتمی بوشهر الان بیش از ۵۲میلیاردکیلووات برق به شبکه وارد و حدود ۸۵میلیون بشکه نفت صرفه‌جویی کرده و به طور پایدار هزارو ۲۰ مگاوات برق به شبکه داده است.
اسلامی ادامه داد: نزدیک ۶۰ سال است رآکتور تحقیقاتی تهران ساخته شده و فعالیت می‌کند، از این رو همزمان با نوسازی بخش‌هایی از این رآکتور برای یک رآکتور تحقیقاتی جدید که در این حوزه فعال باشد، اقدام شد و این کار توسط تیم ایرانی در پژوهشگاه سازمان انرژی اتمی انجام شده که البته توسط یک شرکت اروپایی نیز در یک دهه گذشته ممیزی شده است، اما با توجه به اینکه به دلیل سیاسی آن‌ها با ما همکاری نمی‌کنند، باید خودمان دست به کار می‌شدیم، از این رو یک شرکت مقتدر و مسلط را مأمور این کار کردیم تا اولین رآکتور تحقیقاتی ۱۰مگاواتی ایرانی را با همه مفروضات و استاندارد‌های بین‌المللی۲۰۲۲ در دستور کار قرار دهد. این یک جریان خودباور است که با شناسایی ظرفیت‌های ملی نیاز‌های کشور را برآورده می‌سازد.
سؤالات آژانس مبنای پادمانی ندارد
رئیس سازمان انرژی اتمی درباره سؤالات باقی‌مانده آژانس و اینکه این سؤالات از نظر شما جدید و در قالب پادمان است یا ادامه مسائل PMD است؟ گفت: از نظر من، این‌ها همه بهانه سیاسی هستند. مشابه آنچه در PMD بود. مکان‌هایی که از آن نام می‌برند و اتهاماتی که مطرح می‌شود، همان‌هایی است که از حنجره صهیونیست‌ها و منافقین شنیده می‌شود. این‌ها سال‌هاست این حرف‌ها را تکرار می‌کنند.
وی ادامه داد: ۱۶نهاد اطلاعاتی و امنیتی امریکا و اخیراً در سال۲۰۲۲، تعداد زیادی از نهاد‌های امنیتی آنان به طور غیرمستقیم بر صلح‌آمیز بودن برنامه ایران صحه گذاشته اند. طرح مجدد سؤالات با اتهامات بی‌اساس، ابزاری است برای تخریب برنامه هسته‌ای ایران. فلسفه وجودی برجام مولود پاسخ به این اتهامات است، اما می‌بینید از همان حنجره که می‌گوید می‌خواهد صنعت هسته‌ای ما را از بین ببرد و بمباران کند، این اسناد و مدارک جعلی بیان می‌شود. این حنجره که مشخص است، متعلق به دشمن ماست و برای برنامه هسته‌ای ایران خط و نشان می‌کشد، سعی دارد از طریق اسناد جعلی به نحو دیگری به ما فشار آورد، از این رو معتقدم این سؤالات ادامه همان PMD است و اصلاً مبنای پادمانی ندارد، چون ایران سایت هسته‌ای معرفی نشده ندارد.
اسلامی در پاسخ به اینکه پس چرا قبول کردید به سؤالات آژانس در چارچوب پادمان جامع پاسخ دهید؟ اظهار کرد: در دولت گذشته متأسفانه قبول کردیم که بیایند و این مکان‌ها را ببینند. آمدند و دیدند، اما سؤالات همچنان ادامه داشت. در دوره ما گفتند اگر این‌ها را پاسخ دهید، ما این پرونده را می‌بندیم. این سؤالات چهار مورد بود. درباره یک مورد قانع شدند و گفتند که دیگر سؤالی نداریم، اما در گزارش شورای حکام مجدداً همان موردی را که بسته بودند دوباره به شکل دیگری مطرح کردند، خب اگر حسن‌نیت بود نباید آن یک مورد را دیگر می‌نوشتند.
وی تأکید کرد: این اقدامات و سؤالات در ادامه همان عملیات تخریب، ترور و خرابکاری است. این‌ها سلسله‌مسائل و پازلی برای تخریب برنامه هسته‌ای ایران است و ما این‌ها را از هم جدا نمی‌بینیم. ما حافظه‌مان را از دست نداده‌ایم. چند سال می‌گفتند در لویزان، جنوب تهران و تورقوزآباد فلان انبار است و بهمان اقدام شده است یا مدام درباره پارچین صحبت می‌کردند. چه شد؟ آمدند، دیدند و بازرسی کردند، اما چیزی آنجا نبود. این اتهام‌زنی‌ها بدجور به دل‌شان چسبیده و خوب می‌توانستند با این کار‌ها برنامه هسته‌ای ایران را معطل نگه دارند، اما دوره این چیز‌ها دیگر تمام شده است.
اگر سؤالات آژانس بسته نشود، روز «باز اجرایی» وجود ندارد
معاون رئیس‌جمهور در پاسخ به اینکه برخی گزارش‌های رسانه‌ای مدعی هستند ایران از درخواستش برای بسته شدن سؤالات پادمانی عبور کرده است؟ اظهار کرد: آنچه ما نوشتیم قاطع است. ما قصد و تأکیدمان این است که اگر برای روز «باز اجرا» این سؤالات بسته نشود، یعنی روز «باز اجرایی» وجود ندارد. عقب‌نشینی هم نکرده‌ایم و نمی‌توانیم هم عقب‌نشینی کنیم. ما نمی‌توانیم بنشینیم مردم ایران را به دلایل واهی تحریم کنند.
وی درباره اثر مذاکراتی واکنش ایران به قطعنامه شورای حکام گفت: واضح است که اقدامات ایران اثر مثبت داشت، آن‌ها همان شب تماس گرفتند و گفتند تصمیم شان این است که به برجام برگردند.
وی با بیان اینکه ما چه با برجام، چه بدون برجام برای صنعت هسته‌ای کشور برنامه داریم، اظهار کرد: برای من مهم است که هیاهوی هسته‌ای را از بین ببریم و توسعه هسته‌ای را در همه زمینه‌ها از جمله چرخه سوخت گسترش دهیم. مهم است تأثیر انرژی هسته‌ای را در زندگی مردم و اقتصاد ملی وارد کنیم. در دنیا می‌گویند شما غنی سازی برای چه می‌کنید؟ خب تهیه برنامه جامع راهبردی برای همین است. این‌ها پاسخ روشنی به این جریان انحرافی است و البته اینکه مردم ببینند انرژی هسته‌ای در خدمت پیشرفت و رفاه آنهاست.
