در جریان ناآرامی‌های اخیر همانطور که انتظار می‌رفت خروج نقدینگی حقیقی از بازار سرمایه تشدید شد و در همین حال شاهد روند صعودی نرخ ارز و طلا و سکه بودیم، برخی تحلیلگران بر این باورند کشور‌های تحریم‌کننده وقتی حوصله‌شان از صبر و مقاومت و پایداری کشور‌های تحریم‌شده سر می‌رود و در جریان مذاکرات با این کشور‌ها نیز دست‌شان خالی می‌شود، از طریق اقدام‌های سیاسی غافلگیر‌کننده و ایذایی تلاش می‌کنند با تشدید تحریم‌ها، کشور‌های مقاوم هدف را بیش از پیش تحت فشار و تنگنا قرار دهند تا آن‌ها را به زانو دربیاورند و به مقاصد و خواسته‌های خود برسند، از همین رو اقتصاد ایران به طور مجدد با ریسک‌های تحمیلی از خارج از کشور روبه‌رو شد که بالطبع این وضعیت می‌تواند تبعات منفی را به همراه بیاورد ولی با هوشمندی سیاستگذار، این تبعات منفی قابل مدیریت و کنترل است.
بی‌شک کشوری که تحت تحریم‌های ناعادلانه و ظالمانه غربی قرار دارد و در گذشته نیز به تصور باور وعده غربی‌ها مبنی بر آزادسازی درآمد‌های بلوکه‌شده و رفع تحریم‌ها زیاده‌روی‌هایی در حوزه استقراض داخلی و رشد هزینه‌های اسمی جاری بودجه داشته، مدیریت فضای اقتصادی و کسب و کارش برای سیاستگذارانش از اهمیت زیادی برخوردار است، زیرا اگر این تحریم‌ها بیش از یک دهه به طول انجامیده باشد، در عمل آسیب‌های زیادی را رقم زده و وضعیت احیای سرمایه گذاری در اقتصاد را نیز شکننده کرده است.
با آغاز به کار دولت سیزدهم، مجموعه سیاست‌هایی در کشور رقم خورد که اعتماد تا حدودی به حوزه سرمایه‌گذاری در حوزه اقتصاد بازگشت، به طوری که شاهد صدور مجوز‌های جدید سرمایه‌گذاری و عملیاتی شدن این مجوز‌ها بوده‌ایم و در کنار این مهم نیز دولت در بعد تأمین مالی شرایطی را فراهم آورد که هم عقب‌ماندگی در سرمایه‌گذاری ثابت در حوزه ماشین‌آلات تا حدودی جبران شود و هم شاهد رشد تولید ناخالص داخلی و احیای بنگاه‌ها باشیم. نتایج آمار مراکز رسمی از حوزه تولید ناخالص داخلی اقتصاد ایران نشان می‌دهد دولت سیزدهم در سال ابتدایی مدیریت بدون اینکه برجام به احیا برسد تا حد قابل قبولی موفق بوده است، البته منکر کاستی‌ها نمی‌شویم، اما موفقیت مذکور برای وضعیت کشوری که در تحریم است، قابل پذیرش می‌باشد و همین وضعیت می‌تواند فضایی را ایجاد کند که سرمایه‌گذاران بدون احتیاج به احیای برجام به شکل قطعی تصمیم خود را برای ورود به حوزه‌های تولیدی عملیاتی کنند که این اتفاق بی‌شک برای کشور‌هایی که مدت‌هاست چشم به شطرنج اندیشه‌های مذاکرات هسته‌ای با ایران دارند، اصلاً مطلوب نیست.
وقتی دولت سیزدهم می‌تواند سال ابتدایی خود را بدون احیای برجام با رشد اقتصادی مثبت به اتمام برساند و کمر برای کنترل تورم و ریشه‌های تورم در سال دوم خود می‌بندد، طبیعی است که اتاق جنگ اقتصادی علیه ایران را که همانا وزارت خزانه‌داری امریکاست نگران و ناراحت می‌کند، زیرا بیش از یک دهه تحریم علیه ایران انجام گرفته است تا دست آخر امریکا و همپیمانانش شاهد به زانو درآمدن ایران باشند، حال آنکه ایران در حال خروج از کانال تنگنای اقتصادی ایجاد شده توسط تحریم‌کنندگان است. به هر روی طبیعی بود که بعد از آنکه در دور پایانی مذاکرات، ایران از مواضع تعیینی خود عقب‌نشینی نکند، غربی‌ها همچون گذشته از طریق حرکت‌های ایذایی بخواهند به هر طریق ممکن چالش‌های جدیدی را برای کشور ایجاد کنند. برتری رسانه‌ای آن‌ها در دنیا این امکان را فراهم می‌کند که به هر بهانه‌ای یک موضوع را در نظر افکار عمومی کشور‌های هدف چنان بزرگنمایی کنند که احساسات پاک بشری، دستمایه فعالیت‌ها و منافع سیاسی آن‌ها شود و اینجاست که باید گفت چگونه حقوق بشر را پایمال منافع خود می‌کنند، زیرا از یک طرف ملت‌ها را تحریم می‌کنند و آن‌ها را تحت فشار اقتصادی و معضلات ناشی از فقر و آسیب‌های اجتماعی قرار می‌دهند و از طرف دیگر مدعی حقوق همین ملت‌ها می‌شوند تا دولت‌های همین کشور‌ها را برای عقب‌نشینی از مواضع مبتنی برتأمین حقوق ملت‌شان تحت فشار مجدد اقتصادی و سیاسی قرار دهند.
به هر ترتیب پیران سیاست‌باز غربی شاید بازی‌های سیاسی را خوب بلد باشند، اما دست خدا بالاترین دست‌هاست و توطئه‌های آن‌ها را برملا خواهد کرد، از این رو هر چند امروز فضای احیاشده شکننده اقتصاد ایران طی یک سال اخیر برای سرمایه‌گذاری به طور مجدد با ریسک مواجه شده است و همین وضعیت زمینه‌ساز تشدید خروج نقدینگی از بازار سرمایه و بانک برای خرید طلا و ارز و سکه یا شاید سرمایه‌گذاری در خارج از کشور شده است، ولی امید می‌رود با هوشیاری دولت این فضا به زودی تحت کنترل قرار گیرد تا روند سرمایه‌گذاری در حوزه تولید و اعمال سیاست‌های اصلاحی در اقتصاد برای مهار بخش‌های غیرمولد با خلل قابل توجهی مواجه نشود. متأسفانه طی روز‌های ناآرام هفته‌های اخیر شاهد خسارت‌های اقتصادی در کشور بوده‌ایم که تخریب اموال عمومی و به آتش کشیدن ساختمان‌های بانک‌ها و آسیب دیدن لاجرم کسب و کار‌های مرتبط با اینترنت و فضای مجازی و خروج نقدینگی از بازار سرمایه و بانک به مقصد بازار‌های موازی با نقدشوندگی بالا تنها بخشی از آن است که وزیر اقتصاد نیز روز گذشته به آن اشاره کرد.
توافقاتی با چین برای فروش نفت
صورت گرفته است
به گفته سخنگوی دولت و وزیر اقتصاد، ثبات و چشم‌انداز بازار سرمایه برای دولت همواره مهم بوده است، متأسفانه از خرداد ماه اتفاقی رخ داد که علاوه بر کل جهان بر ما هم اثر گذاشت، ناآرامی‌های اخیر هم چشم‌انداز منفی را بیشتر می‌کند، اما از سوی دیگر وزیر اقتصاد یک خبر خوب هم داشت، به گفته وی در مورد فروش نفت توافقاتی با چین صورت گرفته است، دولت مصمم است تعامل خود را با شرکای راهبردی همانند چین ادامه بدهد.
سیداحسان خاندوزی، سخنگوی اقتصادی دولت صبح دیروز در نشست خبری درباره قرارداد ۲۵ ساله ایران و چین با بیان اینکه سیاست دولت در دیپلماسی اقتصادی فعالانه است، گفت: در عمل، دیپلماسی اقتصادی با محوریت کشور‌های همسایه دنبال می‌شود، از طرفی اقتصاد‌های مؤثری مانند اقتصاد چین در نگاه ما مهم هستند و نگاه دولت این است که فارغ از اینکه هر اتفاقی بین ایران و کشور‌های دیگر در حوزه اقتصاد رخ دهد، روابط خود را با چین گسترش دهیم.
خاندوزی با اشاره به دیدار رؤسای جمهور ایران و چین تصریح کرد: مسئولان دو کشور بر اجرای این قرارداد و توافق تأکید کردند. در مورد موضوع فروش نفت بین ایران و چین نیز توافقاتی صورت گرفته است که در صورت محقق شدن، گزارش عملکرد آن را ارائه خواهیم کرد.
رشد ۸۰ درصدی بازار متشکل ارزی
هر چند خبر رشد نرخ ارز تا مرز ۳۳ هزار تومان در برخی رسانه‌ها مورد توجه قرار گرفته و نرخ سکه طلا نیز به مرز ۱۵ میلیون و ۳۵۰ هزار تومان رسیده است، اما رئیس‌کل بانک مرکزی با بیان اینکه روز‌های آینده خبر‌های خوبی از آزادسازی پول‌های بلوکه‌شده اعلام می‌کنیم، گفت: معاملات بازار متشکل ارزی امسال نسبت به سال قبل ۸۰ درصد رشد کرد. علی صالح‌آبادی، رئیس‌کل بانک مرکزی در حاشیه این مراسم رونمایی از درگاه یکپارچه اعلام نرخ ارز صرافی‌ها بیان کرد: با هماهنگی و همکاری با وزارت امور خارجه پیشرفت‌های خوبی در زمینه آزادسازی پول‌های بلوکه‌شده ایران در خارج کشور انجام شده است که فعلاً جزئیات آن را اعلام نمی‌کنم ولی در روز‌های آینده خبر‌های خوبی در عمل منتشر خواهد شد.
وی تصریح کرد: منابع ارزی، جزئی از دارایی‌های ملت ایران است و باید در راستای منافع کشور مورد استفاده قرار بگیرد. رئیس‌کل بانک مرکزی همچنین خبر داد: از ابتدای سال جاری تاکنون در شش ماه اول ۲۲ میلیارد و ۴۳۰ میلیون دلار در سامانه نیما معاملات ارزی انجام شده است، در حالی که سال گذشته در این مدت ۱۲ میلیارد و ۳۶۲ میلیون دلار معامله بوده که معاملات امسال نسبت به سال قبل ۸۰ درصد رشد داشته است.
