این روز‌ها پهپادهای ایرانی در بسیاری از اخبار نظامی و مخصوصاً درباره جنگ اوکراین بر سر زبان خارجی‌ها افتاده و از توانمندی‌های آن‌ها گفته می‌شود. فقط در بخش نظامی نیست که از پهپادهای ایران استفاده می‌شود و سازنده این پرنده‌ها هم فقط در بخش نظامی نیستند. یکی از تولید‌کننده‌های پهپادهای تجاری در ایران شرکت دانش بنیان فاتح آسمان شریف است که مجموعه‌ای از نخبگان جوان دانشگاه‌های برتر کشور را دور هم جمع و اخیراً از یکی از محصولات خود به نام هدهد ۵ هم رونمایی کرده‌است. برای آشنایی بیشتر با این شرکت، هدهد ۵ و دیگر محصولات شرکت با سینا فاتحی، مسئول بازرگانی شرکت فاتح آسمان شریف گفتگو کرده ایم.
مختصری از شرکت فاتح آسمان شریف بفرمایید.
شرکت فاتح آسمان شریف از یک گروه دانشجویی سال ۸۸ شروع به کار کرده‌است. در آن زمان جمعی از بچه‌های دانشگاه شریف و دانشگاه‌های برتر تهران برخی از پروژه‌ها و کار‌ها را در حوزه‌های هوا و فضا انجام می‌دهند و از سال ۹۲ شرکت به عنوان فاتح آسمان شریف به ثبت رسید.
الان شرکت حدود یکصد نفر نیرو دارد که بیشتر آن‌ها را مهندس‌ها تشکیل می‌دهند. دلیل آن نیز این است که شرکت همچنان توانمندی تحقیق و توسعه خود را حفظ کند، اکنون نیز بیشتر این نیرو‌ها دانشجویان دانشگاه‌های شریف، تهران و امیرکبیر هستند.
حوزه اصلی کار شرکت شما چیست؟
حوزه اصلی کار شرکت فاتح آسمان شریف طراحی و ساخت سامانه‌های عمود پرواز مولتی روتور است، مولتی روتور پرنده‌هایی است که در جامعه به عنوان کوادکوپتر شناخته می‌شوند دارای چند بازو از جمله چهار، شش یا هشت بازو هستند که بسته به نوع پرنده متفاوت است و سر این بازو‌ها یکسری ملخ وصل می‌شود که این ملخ‌ها موجب پرواز پرنده می‌شوند. منظور از سامانه عمود پرواز نیز مجموعه‌ای از خود پهپاد، ایستگاه زمینی کنترلی، لینک داده، تصویر و محموله‌ای است که زیر پهپاد نصب می‌شود که تمام این‌ها به عنوان سامانه توسط شرکت تولید می‌شود و به فروش می‌رسد و از سال‌های گذشته مشتریان زیادی در حوزه نظامی و غیرنظامی داشته‌ایم
شرکت شما دانش بنیان است؟
شرکت دانش بنیان تولیدی نوع یک است. گواهی سمتا از وزارت دفاع و پروانه بهره برداری از وزارت صمت نیز دارد.
خصوصیات پهپاد هدهد ۵ چیست؟
پهپاد هدهد ۵ دارای برد ۱۵ کیلومتری است، مداومت پروازی آن بدون محموله ۶۰ دقیقه و حداکثر محموله‌ای که می‌تواند حمل کند دو کیلوگرم است که با آن محموله حدود ۴۰ دقیقه مداومت پروازی دارد، تا ارتفاع ۱۳ هزار پا از سطح دریا هم می‌تواند پرواز کند و از ۳۰۰ یا ۴۰۰ متری صدایی از پرنده به گوش نمی‌رسد.
پهپاد هدهد ۵ کاملاً الکتریکی است و به راحتی قابلیت راه‌اندازی دارد، در کمتر از ۵ دقیقه می‌توان سامانه را آماده پرواز و عملیات کرد و این عملیاتی بودن به شدت نکته مهمی است، محموله‌های مختلفی نیز در زیر این پهپاد می‌توان نصب کرد.
لینک داده و تصویر قابلیت ارسال همزمان داده و تصویر را با تأخیر کمتر از ۴۰۰ میلی ثانیه دارد و دارای پروتکل رمزنگاری شده است که می‌تواند امنیت را بالا ببرد و تداخل امنیتی را کم کند.
خلبان خودکار این پهپاد بومی است، بنابراین در موضوع پروتکل‌های امنیتی نکته حائز اهمیتی است؛ طراحی نرم افزاری ایستگاه زمینی آن کاملاً بومی و توسط نیرو‌های شرکت انجام شده‌است، کلیه اطلاعات مسیر پروازی و اطلاعات پرنده حین پرواز، شرایط محیطی اطراف پرنده و فیلم و تصاویری که ضبط می‌شود از محموله نصب‌شده زیر پرنده دریافت می‌شود و همه اطلاعات در ایستگاه زمینی قابل‌مشاهده است.
کاربران و خلبانان می‌توانند حتی به دو ایستگاه زمینی متصل شوند که یکی فیلم و تصاویری که از پهپاد ارسال می‌شود و دیگری اطلاعات پروازی را بگیرد، از این لحاظ قابلیت خوبی در بحث خلبانی می‌دهد.
خصوصیات محموله قابل نصب بر هدهد ۵ چیست؟
محموله‌ها متفاوت هستند، محموله شفق محموله نقشه برداری ما است که ۶۱ مگا پیکسل کیفیت عکس‌هایی است که با لنز فول فریم گرفته می‌شود و قابلیت چرخش در سه جهت را دارد، از این لحاظ می‌شود از آن در تهیه نقشه‌های سه بعدی هم استفاده کرد. به دلیل اینکه می‌تواند عکس‌هایی را در جهت‌های مختلف و به شکل مایل هم بگیرد، موجب می‌شود همپوشانی تصاویر بالاتر رود، در نتیجه طول مسیر کمتری را طی می‌کند و سرعت نقشه برداری بالاتر می‌رود؛ حتی می‌توانید فقط مأموریت نقشه‌برداری را به پهپاد بدهید و او خودش عملیات را به شکل خودکار انجام می‌دهد.
محموله دیگر، محموله پایش و شناسایی با نام دیده بان پنج است که برای پایش و رصد به کار می‌رود؛ مثلاً برای پایش تأسیسات صنعتی، دکل‌های بزرگ برق، پتروشیمی ها، پالایشگاه‌ها و برای اینکه بتوانند خرابی‌های صنعتی یا میزان سالم بودن تأسیسات را شناسایی کنند می‌توانند با پهپاد و با یک محموله این کار را انجام دهند؛ مثلاً در پاسگاه‌های مرزی برای شناسایی محیط اطراف و شناسایی محل خطر به کار می‌رود، دیده بان پنج دارای یک حسگر مرئی برای روز است که فول‌اچ‌دی تصویر می‌فرستد و همچنین لرزه گیر آن موجب می‌شود لرزش‌ها روی تصاویر اثری نداشته باشد و در سه جهت نیز قابلیت چرخش دارد؛ یک حسگر دید در شب هم دارد که حرارتی است و آن هم قابلیت زوم بالا تا هشت برابر دارد، در نتیجه تصاویر در شب نیز قابل‌دریافت است.
چه مقدار از هدهد ۵ ساخت داخل است؟
طراحی این محصولات و سامانه‌های آن به دست متخصصان داخلی بوده و به جز در مواردی که صرفه اقتصادی نداشته مانند موضوع باتری و موتور بقیه اجزا یا توسط خود شرکت تأمین و تولید می‌شود یا اینکه برون سپاری به شرکت‌های داخلی می‌شود، مثلاً در بحث کامپوزیت به شرکت‌های داخلی برون سپاری می‌شود، ولی طراحی و ساخت نهایی کاملاً به دست خود شرکت است.
محصولات دیگر شرکت فاتح آسمان شریف چیست؟
در شرکت محصولات دیگری مانند هدهد ۹ را داریم که کمی بزرگ‌تر از هدهد ۵ است و برای بحث حمل کالا به کار می‌رود. نمونه‌ای از آن را نیز شرکت پست در کیش استفاده کرد و در آنجا محموله‌ای حمل شد و چند روز هم با آن عملیات انجام دادند؛ سامانه قابلیت کاری او را نشان داد و در جا‌های دیگر برای حمل کالا از این پهپاد استفاده می‌شود. هدهد ۹، برخلاف هدهد ۵ که چهار روتور دارد، دارای شش روتور است و توانایی حمل کالا را تا ۱۰ کیلوگرم دارد که ویژگی ممتازی است، مداومت پرواز آن هم بدون محموله تا ۸۰ دقیقه است. همچنین پرنده هدهد ۴ را هم داریم که هیبریدی است یعنی بنزین را به انرژی الکتریکی تبدیل می‌کند؛ نمونه آزمایشی این پرنده رکورد مداومت پرواز را در کلاس وزنی خود با ۸ ساعت پرواز جابه جا کرده‌است، الان نمونه‌های شش ساعته و چهار ساعته نیز ساخته می‌شود که می‌تواند تا چهار کیلوگرم محموله را هم حمل کند و برای مصارفی که نیاز به مداومت پرواز بالاتری باشد، این پرنده به کار می‌آید.
اصلاً ساخت داخلی پهپاد‌ها در دنیای امروز چه اهمیتی دارد؟
از لحاظ اقتصادی الان استفاده از پهپاد‌ها صرفه زیادی در دنیا دارند و بازار آن نیز گسترده شده و تقریباً در بسیاری از موضوعات از آن‌ها استفاده می‌شود؛ اکنون حتی به سمت پرنده‌های حمل سرنشین نیز در دنیا رفته‌اند و شرکت ما هم در حال انجام برخی از کار‌ها در این زمینه است که امیدواریم به ثمر بنشیند. بازار پهپاد در حال گسترش بسیار است و به همین دلیل نباید از این بازار جهانی عقب بیفتیم.
از نظر امنیتی هم از آنجایی که نیازمند این هستیم هر پرنده یا شیئی که در آسمان در حال پرواز است تحت کنترل یا رصد و شناسایی باشد، به همین دلیل بومی‌سازی و خودکفا شدن در این صنعت خیلی مهم است و خدا را شکر شرکت فاتح آسمان شریف در این قضیه در حال کار است و تلاش می‌کند ان شا ءالله نیاز‌های پهپادی را در داخل تأمین کند. از این باب که پرنده‌ها باید از نظر امنیت تحت کنترل باشند، جزو مهمی است که حتماً لازم است کشور در این صنعت رشد پیدا کند و اهمیت آن در این قضیه وجود دارد.
پهپادهای داخلی با پهپادهای خارجی قابل مقایسه است؟
در مورد مقایسه قیمتی اگر هدهد ۵ را مثال بزنیم، این پهپاد در کلاس کاری خود ماتریس ۳۰۰ را دارد که تقریباً از نظر ویژگی‌ها کاملاً مشابه هم هستند، در عین حال که مداومت پروازی پرنده ما حدوداً بیشتر از ماتریس ۱۳ است و این ویژگی خیلی مهمی است. همچنین در مورد کارکرد‌ها به خصوص در نقشه برداری، چون داخلی است، موجب می‌شود خدمات پس از فروش نیز به نسبت یک شرکت خارجی بهتر ارائه شود؛ تقریباً هم در یک رنج قیمتی با نمونه خارجی قرار دارد و نشان می‌دهد ان شاءالله می‌توان در این قضیه خودکفا بود.
