یکبار دیگر فصل برداشت محصولی از راه رسید و مشکلات، معضلات همیشگی، بیبرنامگی مسئولان و ضرر و زیان کشاورزان رخ نمایان کرد. گوجه فرنگی بوشهریها به بار رسیده و تعیین تعرفه صادرات برای این محصول باعث شده است تا بازار فروش دچار کسادی شود. یکبار دلال میآید، یکبار آفت، یکبار سیل و طوفان و خشکسالی و حالا بالابودن تعرفهها کشاورزان را گرفتار مشکل جدیدی کرده که نمیتوانند محصول خود را بفروشند. هر چه هست، مسئولان برنامه مشخصی برای مدیریت کشت و برداشت و فروش محصولات کشاورزی ندارند، زیرا انتظار بر این بود ضمن تعیین الگوی کشت، خرید قراردادی محصولات جدیتر دنبال شود تا کشاورزان بدانند چه محصولی را با چه میزان و کیفیتی باید تولید کنند و با چه قیمتی از آنها خریداری میشود.
انگار مسئولان نمیدانند هر منطقه از ایران، ظرفیت تولید چه محصولاتی را دارد و این محصولات در چه فصولی به ثمر میرسند. چون همیشه غافل هستند و برنامهای برای ساماندهی وضعیت موجود ندارند. بوشهر به عنوان قطب تولید گوجه فرنگی به ویژه گوجهفرنگی خارج از فصل میتواند علاوه بر تأمین نیاز داخلی، بخشی از تولیداتش را به کشورهای دیگر صادر کند. در روزهایی که سرما مانع از تولید گوجه فرنگی در دیگر نقاط کشور میشود، بوشهر با انبوهی از این محصول روبهروست که حاصل دسترنج کشاورزانش است.
بالارفتن هزینهها و روی دست ماندن محصولات
سالانه بیش از ۶۰۰ هزار تن گوجهفرنگی خارج از فصل در بوشهر تولید میشود که بخشی از این محصول در داخل استان مصرف میشود؛ بخش برای تأمین نیاز دیگر نقاط کشور ارسال و بخشی از این محصول نیز به خارج از کشور صادر میشود.
صادرات این محصول یک مزیت بسیار مهم برای گوجهکاران محسوب میشود و بسیاری از فعالان این عرصه با توجه به سودی که در صادرات است، وارد عرصه کاشت گوجهفرنگی میشوند.
کشاورزان با وجود افزایش چشمگیر هزینههای تولید از جمله تأمین بذر، نشا، کود، سم، آبیاری، نیروی انسانی و دیگر خرجها همه توان و سرمایه خود را در این مسیر به کار میگیرند تا بتوانند درآمدی کسب کنند، ولی برخی قوانین و مصوبات باعث تغییر در معادلات میشود.
تعیین تعرفه صادرات برای گوجهفرنگی باعث شده است تا بازار فروش محصول دچار کسادی شود و در این شرایط بسیاری از کشاورزان با مشکلاتی برای فروش تولیدات خود روبهرو باشند.
تعیین تعرفه چالش جدی صادرات
کشاورزان بوشهری معتقدند، عدم توجه مسئولان به مشکلات آنان میتواند باعث ضرر و زیان شدیدی شود و انتظار میرود حمایتها به صورت ویژه در دستور کار قرار گیرد. هم اکنون تعرفه سنگینی برای صادرات این محصول تعیین شده است و تجار تمایلی برای صادرات این محصول پرهزینه ندارند و همین موضوع باعث بر هم خوردن تعادل بازار میشود.
یکی از کشاورزان که سالهاست در عرصه تولید گوجهفرنگی مشغول به فعالیت است با ابراز نگرانی از وضعیت بازار گوجهفرنگی در فصل برداشت میگوید: «تعیین تعرفه برای صادرات گوجهفرنگی باعث افت شدید قیمت شده است. وقتی که دولت یک تعرفه سنگین را برای صادرات این محصول تعیین کرده، تجار تمایلی برای صادرات این محصول پرهزینه نخواهند داشت و همین موضوع باعث بر هم خوردن تعادل بازار میشود.» کشاورزان خواستار ورود دولت به ویژه وزارت جهاد کشاورزی به این موضوع شدند و درخواست دارند، دولت باید همین امروز وارد عرصه حمایت از کشاورز شود و ضمن جدیت در خرید تضمینی این محصول، نرخ خرید تضمینی را بالا ببرد.
دولت خرید تضمینی کند
با گذری به دنیای کشاورزانی که گوجه کاشتهاند، معلوم میشود متأسفانه برنامهریزی دقیقی برای ورود این محصول به بازار نشده و انتظار میرود مدیریت بهتری در زمان عرضه در بازار به وجود بیاید.
گوجه کاران خواستار خرید تضمینی گوجهفرنگی توسط دولت شده و میگویند: در صورتی که خرید تضمینی در دستور کار دولت قرار گیرد، آنان میتوانند هزینههای خود را تأمین کنند؛ ضمن اینکه اگر مسئولان حمایت کافی را از کشاورزان نداشته باشند، ضرر هنگفتی نصیب آنها میشود و در سالهای بعد هم قادر به تولید نخواهند بود.
بعد از اعلام وضعیت سخت کشاورزان بوشهری، رئیس مجمع نمایندگان استان با بیان اینکه بوشهر از قطبهای تولید گوجه فرنگی است که در نقاط مختلف استان کشاورزان مشغول فعالیت در این عرصه هستند، به پیگیری مستمر جهت رفع مشکلات گوجه کاران اشاره کرده است و میافزاید: «طی تماس با وزیر جهاد کشاورزی خواستار اقدام سریع در ارائه راهکار و رفع مشکل فروش محصول گوجه فرنگی کشاورزان بوشهر شدیم.» غلامحسین کرمی ادامه میدهد: «وزیر جهاد کشاورزی برای رفع این مشکل و با هماهنگی صورت گرفته رئیس سازمان تعاونی روستایی کشور را به استان اعزام میکند تا تصمیمات لازم و سریع به صورت میدانی در منطقه گرفته شود و تا رفع کامل مشکل، ایشان در بوشهر مستقر خواهند بود.» به گفته این مسئول، طبق تصمیمات اتخاذ شده با وزیر جهاد کشاورزی خرید محصول کشاورزان از طرف سازمان تعاون روستایی باید در خود مزرعه انجام شود.
در همین راستا، نماینده مردم دشتستان در مجلس شورای اسلامی نیز با بیان اینکه ارتباط مستمری با کشاورزان و همچنین وزیر و دیگر مسئولان حوزه کشاورزی در سطح ملی و استانی داریم، میگوید: «به همراه اعضای مجمع نمایندگان بوشهر با وزیر جهاد کشاورزی دیدار کردیم و مسائل و مشکلات کشاورزان را مطرح و خواستار تسریع در حل مسائل و مشکلات کشاورزان شدیم.»
ابراهیم رضایی اضافه میکند: «مجدداً به صورت تلفنی با ساداتینژاد وزیر جهاد کشاورزی مسائل و مشکلات را مطرح کردیم و خواستار افزایش نرخ خرید تضمینی محصول کشاورزان و همچنین افزایش نرخ خرید تضمینی گوجه فرنگی شدیم.» وی با اشاره به وعده وزیر کشاورزی برای پیگیری مستمر مسائل و مشکلات کشاورزان تولیدکننده گوجهفرنگی خاطرنشان میکند: «انتظار این است که با رسیدگی فوری به این موضوع، زحمات کشاورزان به هدر نرود.» رضایی، حذف تعرفه صادرات را بسیار مهم خواند و میافزاید: «در روزهای برداشت گوجهفرنگی، وضع تعرفه روی صادرات این محصول موجب کاهش شدید قیمت آن شده است و اگر به همین روال ادامه یابد با ورشکستگی فراگیر کشاورزان روبهرو خواهیم بود.» در کنار حمایتی که انتظار میرود مسئولان از تولیدکنندگان حوزه کشاورزی داشته باشند، تعیین الگوی کشت که در آن نوع محصول و میزان تولید مشخص باشد، از ضروریات است.