حواشی داوری تنها مختص فوتبال نمیشود و در دیگر ورزشهای تیمی نیز چالشهای زیادی وجود دارد. شاید اگر هیاهوی والیبال نیز همانند فوتبال بود، امروز شاکیان از داوری این رشته جور دیگری انتقاد میکردند.
والیبال ایران در یک دهه گذشته پیشرفتی چشمگیر را تجربه کرده و به یکی از بهترین تیمهای جهان بدل شده است. این پیشرفت روی بیشتر ارکان والیبالمان تأثیر گذاشته، اما متأسفانه داوری این رشته سود کمی از جهانی شدن والیبال برده است. لیگ برتر والیبال طبق برنامه برگزار میشود و نقطه اشتراک بازیهای این فصل اعتراضات دائمی به قضاوت داوران بوده است. در هر مسابقه معمولاً چند بار به تصمیمات داوری اعتراض میشود و بعضاً همین اعتراضها به جنجال ختم شده است. مربیان و بازیکنان تیمهای مختلف روی این مسئله اتفاقنظر دارند و بعضاً مواردی پیش آمده که حتی تیم برنده نیز نتوانسته است اشتباهات داوری را منکر شود.
کار به جایی رسیده است که رفتهرفته کنترل اعتراضات سخت خواهد شد و بازیها را بیشتر از قبل تحتتأثیر قرار خواهد داد. مشکلات داوری والیبال نیز چیزی شبیه مشکلات داوری فوتبال است. این رشته المپیکی خود را به جمع برترینهای جهان رسانده، در عرصه مربیگری نیز پیشرفتهای خوبی داشته و حتی سکان هدایت تیم بزرگسالان نیز به کادرفنی ایرانی سپرده شده است. بااینکه در جبهه تولید مربی و ارتقای آنها در سطح بینالملل، حوزه داوری از پیشرفت جا مانده و نتوانسته است همسو با والیبال ملی پیشروی کند. اگرچه تکستارههای داوری این رشته در رقابتهای بینالمللی شناختهشده هستند، اما قضاوتهای پرابهام و مسئلهبرانگیز در لیگ زنگ خطری است برای والیبال ایران. قطعاً افزایش سوتهای اشتباه نتایج بازیها را تحتالشعاع قرار میدهد و تعداد معترضان و منتقدان را بیشتر میکند.
با توجه به وضعیت والیبال کشورمان انتظار میرود فدراسیون پیش از آنکه دیر شود و بحرانی غیرقابل مهار به وجود بیاید، باید از طریق کمیته داوران برنامهریزی ویژهای جهت ارتقای سطح داوری این رشته انجام دهد. در این میان تیمهای متضرر علاوه بر پایین بودن سطح قضاوتها، به نحوه چینش داوران برای بازیهای مختلف نیز اعتراض دارند. بدون شک این موضوع متوجه کمیته داوران فدراسیون است و آنها باید پاسخگوی انتقادهای مطرحشده باشند. برگزاری کلاسهای داوری، اعزام داوران به دورههای آموزشی خارجی و انتخابهای سختگیرانه داوران برای هر مسابقه، از جمله راهکارها برای کاهش شکایتها در لیگ برتر هستند، ضمن اینکه تیمها این انتظار را دارند کمیته داوران با بررسی دقیق شکایات و عملکرد هر داور، نسبت به برخورد جدی و بدون اغماض با خاطیان احتمالی اقدام کند؛ اتفاقی که گویا در والیبال ایران چندان مرسوم نیست.
به هیچوجه نباید اجازه داد بحران داوری در لیگ برتر بیشتر از این شود. فوتبال میتواند درس عبرت خوبی برای سایر رشتهها باشد. تصمیمات عجیب و سوءمدیریتها داوری فوتبال را به قهقرا کشانده و دیگر خبری از حضور داوران ایرانی در لیست الیت قاره آسیا نیست. فدراسیون والیبال باید قبل از آنکه فرصتها از دست برود، در این حوزه نیز ورود کند و ارتقای داوری را در دستور کار قرار دهد؛ رشتهای که دیگر همه از آن انتظار کسب رتبههای برتر جهان را دارند و باخت به تیمهای درجه یک دنیا ناکامی محسوب میشود، نباید الان اندرخم قضاوتها در لیگ داخلیاش باشد. آموزش و تربیت داوران کار سختی نیست که داورزنی و همکارانش از پس آن برنیایند. فقط بحث سرمایهگذاری و اولویتها مطرح است و امیدواریم داوری نیز جزو اولویتهای فدراسیون قرار بگیرد.