تالاب گاوخونی سراسر خشک شده و کابوس خشکیدگی این پهنه ۴۷هزار هکتاری در نبود برنامهای برای تأمین حقابه ادامه دارد.
تالابی که در سال آبی ۱۴۰۱- ۱۴۰۰ از حدود ۹۷۵ میلیون مترمکعب آبی که وارد سد زایندهرود شد، هیچ سهمی نداشت و سال آبی کنونی که سه ماه از آن میگذرد، با توجه به خالی بودن فعلی سد، تشنگی گاوخونی به دست فراموشی سپرده شده و دغدغه و اولویت مسئولان تأمین آب آشامیدنی است و پس از آن صنعت و کشاورزی در اولویت تخصیصها قرار میگیرند.
حالا معاون محیطزیست طبیعی و تنوع زیستی اداره کل حفاظت محیط زیست اصفهان با بیان اینکه متأسفانه خشکسالی و سایر عوامل انسانی باعث شده که ذخیره سد زایندهرود در کمترین میزان خود باشد و اکنون حجم مناسبی برای رهاسازی ندارد و از این رو در سال جاری تاکنون تصمیمی در خصوص رهاسازی آب برای تالاب گرفته نشده است، میگوید: «طی یک سال آبی گذشته متأسفانه حقابهای برای تالاب گاوخونی رهاسازی نشد بهرغم اینکه چندین نوبت رهاسازی آب برای کشاورزی در نیمه اول صورت گرفت.»
حسین اکبری با اشاره به اینکه برای رهاسازی حقابه گاوخونی پیگیری شد، ادامه میدهد: «تلاش ما بر این بود زمانی که برای کشاورزی آب رهاسازی شده برای محیط زیست نیز کسری از حقابههای کلی که گاوخونی نیاز دارد رهاسازی شود، اما متأسفانه نشد و اکنون ذخیره سد زایندهرود نیز در حداقل است و برنامهای برای رهاسازی وجود ندارد، اما طی یک سال آبی گذشته همانند سالهای قبل و دو دهه اخیر حقابهای برای گاوخونی داده نشد.»
به گفته این مسئول، باید توجه داشت محیط زیست با دستگاههای دیگر همکاری، مشارکت کارشناسی و علمی دارد و نتایج این همافزایی سبب شده تا اگر بارشها و ذخیره سد در پاییز و زمستان پیشرو بهبود یابد بتوانیم برای تالاب گاوخونی رهاسازی آب را امسال داشته باشیم.
وزارت نیرو تصمیم بگیرد
مدیرکل دفتر حفاظت و احیای تالابهای سازمان حفاظت محیطزیست کشور با بیان اینکه طبق قانون این سازمان مکلف به تعیین نیاز آبی تالابها و وزارت نیرو موظف به تأمین آب برای آنهاست، میگوید: «با پیگیریهایی که انجام دادیم، نیاز آب محیطزیستی تالاب گاوخونی را بارها طی مکاتبات متعدد به وزارت نیرو اعلام کردیم و وزارت نیرو مکلف است برنامه تخصیص خود را بر مبنای شرایط اقلیمی تعیین کند و حقابه به گاوخونی تخصیص دهد.»
آرزو اشرفی زاده با اشاره به اینکه متأسفانه در سالهای اخیر هیچ آبی به تالاب گاوخونی نرسیده است، خاطرنشان میکند: «در سال ۱۳۹۸ نیز که بارندگیهای شدید داشتیم و بیش از ۲ هزار میلیمتر در کوهرنگ بارندگی شد، باز هم به گاوخونی آب قابل توجهی داده نشد. باید توجه داشت که علاوه بر حقابه گاوخونی، آبی باید برای جریان پایداری رودخانه زاینده رود نیز وجود داشته باشد، زیرا این آب، نیاز آبی پایداری سرزمین است که حتماً باید تأمین شود.»
بنا به آخرین آمار هواشناسی استان اصفهان تحلیل شاخص استاندارد بارش، تبخیر و تعرق در یک دوره ۱۰ ساله تا سال ۱۴۰۰ نشان داد که درجههای خفیف تا بسیار شدید خشکسالی بلندمدت بسیاری از مناطق حوضه تالاب گاوخونی را فرا گرفته است به گونهای که ۱/۸۸ درصد از آن درگیر خشکسالی بوده و فقط ۸/۱۱ درصد از مساحت این حوضه شرایط نرمال و ۲/۰ درصد شرایط ترسالی دارد.