جنگ اوکراین درحالی در آستانه یکسالگی است که ابعاد این بحران روز به روز گستردهتر میشود. هرچند برخی طرفهای بینالمللی سعی دارند با میانجیگری به درگیری بین روسها و اوکراینیها پایان دهند، اما غربیها ارادهای به توقف جنگ ندارند و با ارسال تسلیحات پیشرفته به کییف، آتش جنگ را شعلهور میکنند و روسها نسبت به از کنترل خارج شدن بحران هشدار میدهند.
دیمیتری مدودف، معاون شورای امنیت ملی روسیه روز سه شنبه در سخنانی ضمن بیان اینکه «جهان به جنگ جهانی سوم نزدیک شده»، گفت که امریکا و متحدانش با برنامههای احتمالی درخصوص حمله به روسیه، جنگ جهانی سومی را ایجاد خواهند کرد. به گزارش راشاتودی، مدودف گفت: حزب ما باید به مردم جهان کمک کند تا متوجه شوند که عملیات ویژه نظامی یک اجبار بوده و به عنوان پاسخی نهایی به زمینهسازیهای امریکا جهت حمله انجام شده است». وی تصریح کرد: «براساس وضعیت موجود، واضح و مبرهن است که جهان به خطر جنگ جهانی سوم نزدیک شده است». مدودف همچنین با اشاره به سازمان ملل و سایر نهادهای بینالمللی گفت: «یک بحران جدی در این سازمانها وجود دارد. این سازمانها برای حلوفصل مناقشات بینالمللی تأسیس شدند، اما اکنون غرب آنها را به میدان جنگ بدل کرده است.». وی در پایان افزود: «رقبای ما در حال تلاشند تا رأیهای بیشتری را در حمایت از اقدامات ضد روسی مثل فشار اقتصادی، اخاذی و رشوه سیاسی جمع کنند. با این حال، مأموریت اصلی دیپلماسی روسیه همچنان مقابله با این خط فکری غرب است.» پیشتر دیمیتری مدودف پیروان ناتو را «سگهای عقیمشده» خوانده بود و از غرب خواست توهمات خود را در مورد نابودی روسیه کنار بگذارد. مدودف و دیگر مقامات روسیه بارها نسبت به تحرکات امریکا و اروپاییها در دامن زدن به جنگ اوکراین هشدار داده و گفتهاند که حضور مستقیم ناتو میتواند منجر به جنگ جهانی سوم شود.
جنگ جهانی سوم در ابعاد گستردهتری ظاهر خواهد شد که برای جهان نگرانکننده است، زیرا دوطرف درگیر جنگ به سلاح هستهای مجهز هستند که در صورت احساس خطر ممکن است به این گزینه نهایی متوسل شوند. ولادیمیر پوتین، رئیسجمهور روسیه پیشتر به غربیها هشدار داده بود که اگر تمامیت ارضی این کشور تهدید شود مجبور خواهد شد از سلاحهای غیرمتعارف خود استفاده کند. سازمان ملل هم بارها اعلام کرده که جهان به سمت جنگ جهانی سوم پیش میرود و از روسها و غربیها خواسته خویشتنداری از خود به خرج دهند. هشدارهای روسیه به وقوع جنگ جهانی سوم درحالی است که امریکا و متحدانش تلاش میکنند تسلیحات جدید از نوع تانکهای لئوپارد ۲ آلمان را به اوکراین تحویل دهند تا شاید فرجی در عرصه میدانی حاصل شود. غربیها درحالی به موفقیت سلاحهای جدید برابر روسیه امید بستهاند که در ۱۱ ماه گذشته هزاران تن سلاح پیشرفته در اختیار کییف قرار دادند، اما موفقیتی کسب نکردند و حتی ۱۵ درصد از خاک اوکراین تقدیم روسها شد؛ بنابراین این جنگافروزیهای جدید که درگیریها را طولانی خواهد کرد ممکن است روسیه را به سمت توسل به گزینه هستهای وادار کند، چون مسکو گفته که قدرتهای هستهای در هیچ جنگی شکست نخوردهاند و تلاش برای شکست روسیه هم عواقب ناگواری خواهد داشت.
علاوه بر مسکو که نسبت به تشدید بحران هشدار میدهد، دیگر رهبران اروپایی هم چنین پیشبینیهایی دارند. الکساندر ووجیچ، رئیسجمهور صربستان در این خصوص توضیح داد که اتحادیه اروپا عملاً در حال جنگ در اوکراین است، بنابراین میخواهد «حیاط خلوت» خودش از جمله صربستان را تحت کنترل بگیرد. اما احساس این رهبر صربستان این است که درگیری در اوکراین آرام نخواهد شد، بلکه گسترش خواهد یافت. به گزارش خبرگزاری اسپوتنیک، او گفت: «خواهید دید که فقط روسیه در مقابل اوکراین نیست. بهزودی این وضعیت به مناطق دیگر گسترش خواهد یافت. این به ما بستگی دارد که کشور ما در میان آنها نباشد.»
مقابله با توسعه ناتو
با افزایش تحرکات ناتو برای نزدیک شدن به مرزهای روسیه، مسکو هم در حال ارتقای توان نظامی خود است. رئیس ستاد کل نیروهای مسلح روسیه دیروز در سخنانی گفت، اصلاحات نظامی جدید در روسیه پاسخی به احتمال گسترش اقدامات ناتو و استفاده از کییف توسط «غرب جمعی» برای به راه انداختن یک جنگ ترکیبی علیه مسکو است. به گزارش «رویترز»، ژنرال والری گراسیموف گفت: «اصلاحات در ارتش که اوسط ژانویه سال جاری میلادی اعلام شد توسط پوتین تأیید شده و در واکنش به تهدیدها علیه امنیت روسیه است. امروز چنین تهدیدهایی شامل تمایلات ائتلاف آتلانتیک شمالی برای گسترش و پیشروی به سمت فنلاند و سوئد و همچنین استفاده از اوکراین به عنوان ابزاری برای به راه انداختن جنگی ترکیبی علیه روسیه است.» بر اساس برنامه جدید نظامی روسیه، یک گروه نظامی قرار است به «کارِلینا» در شمال روسیه که هم مرز با فنلاند است، اضافه شود. این اصلاحات همچنین مستلزم دو منطقه نظامی دیگر، مسکو و لنینگراد است که پیش از ادغام آنها در سال ۲۰۱۰ وجود داشت تا بخشی از منطقه نظامی غربی باشد. در اوکراین نیز روسیه قرار است سه لشکر موتوری را به عنوان بخشی از تشکیلات تسلیحاتی متشکل در خرسون و زاپروژیا بیفزاید. ژنرال گراسیموف در ادامه تأکید کرد: «هدف اصلی از این اقدامات اطمینان از حفاظت تضمین شده یکپارچگی قلمرو و حق حاکمیت روسیه است». وی ادامه داد: «روسیه مدرن هرگز چنین شدتی از خصومت نظامی را به خود ندیده که باعث شده برای ثبات اوضاع دست به حمله بزند. روسیه و نیروهای مسلح آن امروز علیه تمامی غرب جمعی دست به اقدام میزنند.» روسیه توسعه ناتو به سمت شرق را تهدیدی برای امنیت ملی خود میداند و سعی دارد با همه توان با این برنامه مقابله کند، همچنان که حمله به اوکراین هم با هدف دور کردن ناتو از اطراف خود انجام شد.