در حالی شمال کشــور درگیر بارندگی‌های شدید و کاهش دما است که در شهر‌های جنوبی زابل، کرمان و یزد توفان ریزگردی به راه افتاده است. از همین رو روز گذشته نیز مدارس دو شهر زابل و کرمان به تعطیلی کشیده شد. کارشناسان در همین راستا از غلظت ۱۹ برابر حد مجاز ذرات معلق در استان‌های سیستان و بلوچستان، ۱۶ برابر حد مجاز در یزد و ۵ /۳ برابر حدمجاز در کرمان خبر می‌دهند. معضلی که هر ساله با شروع فصل سرد سال رخ می‌دهد و باید چاره‌ای اساسی برای رفع آن از سوی مسئولان اندیشیده شود.
این روز‌ها که ارتفاعات اردبیل با بارش اولین برف سال ۹۷ سفیدپوش شده است و استان‌های شمالی همگی میزبان بارش‌های پاییزی هستند؛ در جنوب ایران توفان گرد و غبار به پا شده است. به طوری که روز گذشته مدارس شهرستان زابل در سیستان و بلوچستان و مدارس کرمان به تعطیلی کشیده شد. معضلی که گویی قرار است هرساله رخ دهد و به قصه تکراری مردم ساکن مناطق جنوب ایران تبدیل شود. کبری رفیعی، کارشناس سازمان هواشناسی کشور در خصوص وضعیت آب و هوایی برخی از استان‌ها به «جوان» می‌گوید: «پدیده غالب در شرق استان خراسان رضوی، خراسان جنوبی و سیستان و بلوچستان وزش باد شدید پیش‌بینی شده است.» توفانی که امروز فقط به شهر‌های شرقی و جنوب شرقی بسنده نکرده و یزد و کرمان را هم درگیر کرده است. در این خصوص مدیرکل حفاظت محیط‌زیست استان کرمان می‌گوید: «میزان آلودگی هوا در برخی از نقاط استان کرمان از مرز خطرناک گذشته است.» به طوری که در شاخص کیفی آلودگی هوا با رقم ۳۵۸ در شهر کرمان در مرحله خطرناک قرار گرفته است. رضا جزینی‌زاده در این باره ادامه می‌دهد: «در حال حاضر کیفیت آلودگی هوا در شهر کرمان از ۵/۳ برابر حد مجاز گذشته است. البته این شاخص در فهرج به ۵۰۰ رسیده و ۵ برابر حد مجاز را هم رد کرده است.» گفته می‌شود که استان کرمان از دو طرف درگیر ریزگرد است و در این خصوص مدیرکل حفاظت محیط‌زیست استان کرمان بیان می‌کند: «ریزگرد‌های شهر کرمان مربوط به کانون کویر یزد و بیابان‌های بالاتر از انار بوده و کانون ریزگرد‌های شرق استان به کانون ریزگرد سیستان و بلوچستان مربوط می‌شود.» لازم به ذکر است که بر اساس گفته‌های حمیده حبیبی، رئیس مرکز پیش‌بینی هواشناسی استان کرمان غلظت ذرات معلق هوای کرمان امروز دوشنبه نسبت به روز‌های گذشته تشدید هم می‌شود. البته نیمه‌های روز احتمال رگبار نیز در این مناطق پیش‌بینی شده است.
طوفان ریزگردها هم راه درمان دارد
براساس گفته‌های کارشناسان شاخص آلایندگی ناشی از ذرات معلق در هوا بین صفر تا ۵۰ هوای پاک، ۵۰ تا ۱۰۰ هوای سالم، بین ۱۰۰ تا ۱۵۰ هوای ناسالم برای گروه‌های حساس، ۱۵۰ تا ۲۰۰ هوای ناسالم برای تمام افراد و از ۲۰۰ به بالا خطرناک است. حالا با این تفاسیر شاخص آلایندگی ناشی از ریزگردها در شهرستان زابل ۲۸۵۳ میکروگرم بر متر مکعب رسیده است. در این خصوص رئیس گروه پیش‌بینی و هشدار هواشناسی سیستان و بلوچستان می‌گوید: «با این شرایط میزان غلظت ذرات معلق در هوای شهر زابل به بیش از ۱۹ برابر حد مجاز رسیده است.» علی ملاشاهی با اشاره به اینکه توفان طی این مدت میزان دید افقی در شهرستان زهک را هم به ۳۰۰ متر کاهش داده است، ادامه می‌دهد: «بر اساس تحلیل آخرین نقشه‌ها و آینده نگری هواشناسی وزش باد همراه با گرد و خاک همچنان در شمال استان سیستان و بلوچستان ادامه دارد.» لازم به ذکر است که در پی‌افزایش غلظت گرد و غبار مدارس شهرستان هیرمند نیز روز گذشته تعطیل شدند. در حال حاضر دید افقی در فرودگاه زابل ۹۰۰ متر کاهش یافته است و احتمال لغو پرواز‌های این فرودگاه نیز ساعت به ساعت افزایش می‌یابد. همچنین به گفته محمود دیانتی، رئیس شبکه پایش هواشناسی سیستان و بلوچستان روز گذشته توفان شن با سرعت ۱۰۴ کیلومتر بر ساعت شهرستان زابل را فرا گرفته است. علاوه بر استان کرمان و سیستان و بلوچستان؛ یزد هم این روز‌ها با غلظت ۱۶ برابر حدمجاز گرد و غبار مواجه است. این نیز در حالی است که اگر مسئولان درصدد احیای تالاب جازموریان بر بیایند، حق‌آبه مردم سیستان و بلوچستان از هیرمند افغانستان را مطالبه کنند و پوشش گیاهی را گسترش دهند، شاهد این توفان‌های سهمگین نخواهیم بود. حبیب‌الله نیکزادی پناه، نماینده مردم بم در مجلس شورای اسلامی نسبت به احتمال خالی شدن روستا‌هایی که توفان مهمان همیشگی آنهاست هشدار می‌دهد.
