دکتر سیدجواد کاظمیتبار (کارشناس دادهکاوی برای کشف تقلب در تراکنشهای بانکی امریکا) در نشست مبارزه با پولشویی در مرکز بررسیهای استراتژیک ریاستجمهوری گفته بود: بر اساس آمار موجود، حدود ۵۰۰ میلیارد تا ۸/۱ تریلیون دلار (بین ۲ تا ۵ درصد درآمد ناخالص ملی دنیا) حجم کل پولهای کثیف در دنیا است که ۴۷ درصد پولهای کثیف در امریکا، ۳۰ درصد در اروپا و بقیه در سایر نقاط جهان جریان دارد و ۹۹ درصد پول کثیف موفق به عبور از سیستمهای نظارتی امریکا و اروپا شده و حدود ۸۰ درصد از این پولها مجدداً برای سرمایهگذاری و ساماندهی جنایات دیگر به کار میروند.»
بازخوانی اظهارات مدیرکل نظارت بر بانکها و مؤسسات اعتباری نیز مؤید همین ادعا است که البته سهم امریکا و اروپا را ۷۰درصد پولشویی دنیا میداند و سهم ایران از پولشویی دنیا ناچیز است.
این در حالی است که وزیر امور خارجه درباره پولشویی گسترده در کشورمان خبر داده و همین موضوع و حل آن را به طور تلویحی پیوستن به FATF میداند. همچنین رئیس سازمان برنامه و بودجه در پاسخی تلویحی به اظهارات سخنگوی قوه قضائیه مبنی بر ارائه مستندات مورد ادعای وزیر امور خارجه به قاچاق و گردش مالی آن به عنوان مصادیق پولشویی اشاره کرده است. با این حال شواهد و مستندات آماری حاکی از آن است که پولشویی گسترده در کشورهای عضو FATF صورت میگیرد و سهم ایران در جهان ناچیز است.
نگاهی به تجربه کشورهای عضو FATF نشان میدهد که پدیده پولشویی بهرغم گذشت چند سال از الحاق این کشورها، همچنان با تاروپود نظام مالی و بانکی آنها درهمتنیده باقی مانده است و ضوابط این کنوانسیون بینالمللی نتوانسته از بروز این پدیده جلوگیری کند.
در همین خصوص، «عبدالمهدی ارجمندنژاد» که تا یک ماه پیش مدیرکل مقررات، مجوزهای بانکی و مبارزه با پولشویی بانک مرکزی بوده و اخیراً با حکم همتی رئیس کل جدید بانک مرکزی، بهعنوان مدیرکل نظارت بر بانکها و مؤسسات اعتباری منصوب شد، اواخر سال گذشته در خبری که در خبرگزاری رسمی جمهوری اسلامی (ایرنا) منتشر شده، اعلام کرده بود، بر اساس برآوردها، ۴۷ درصد پولشوییهای دنیا در امریکا و ۲۳ درصد در اروپا انجام میشود.
این به معنی آن است که ۳۰ درصد بقیه پولشوییها در کشورهای دیگر صورت میگیرد که اگر مراکز مالی مهمی همچون دوبی، سنگاپور، هنگکنگ، توکیو و سهم چین در اقتصاد جهان را هم در نظر بگیریم، سهم ایران و بقیه کشورها بسیار ناچیز است.
عبدالمهدی ارجمندنژاد گفته بود: بسیاری از پولشوییها در بازارها و مراکز مالی با عمق زیاد و از طریق انواع ابزارهای مالی انجام میشود که نمونه آنها را کمتر میتوان در ایران یافت و انتظار نمیرود سهم ایران در مقیاس جهانی، قابل توجه باشد؛ هرچند مجموعه دستگاههای ذیربط در این زمینه در پی آنند که همین مقدار ناچیز احتمالی را نیز به صفر برسانند.
به علاوه این سخنان درحالی است که کارشناسان اقتصادی مانند راغفر بر این باورند که خواستههای FATF تمامی نخواهد داشت و لذا سؤال این است که آیا پیوستن به این گروه مالی شرایط را برای فشار بیشتر در دوران بازگشت تحریمهای غیر قانونی فراهم نمیکند؟
ثبت پولشویی ۲۰۰ میلیارد یورویی در دانمارک
دانسکبانک دانمارک به عنوان یکی از کشورهای اصلی عضو FATF اکنون با رسوایی پولشویی ۲۰۰ میلیارد یورویی رو به رو شده است.
به گزارش فارس، هاوارد ویلکینسون، یک افشاگر دانمارکی در برابر مجلس این کشور شهادت داد که دانسک بانک به عنوان بزرگترین بانک این کشور در یکی از بزرگترین پولشوییهای تاریخ جهان دست داشته است.
به گزارش رویترز، دانمارک که یکی از اصلیترین اعضای FATF، کارگروه ویژه اقدام مالی، محسوب میشود، شاهد پولشویی ۲۰۰ میلیارد یورویی در این بانک است. افشای این ابر پولشویی باعث شد توماس بورگن، مدیرعامل دانسک بانک استعفا دهد. این حجم پولشویی بین سالهای ۲۰۰۷ تا ۲۰۱۴ رخ داده و مجموع آنها حدود ۲۲۷ میلیارد دلار برآورد شده است. بیشتر پولشوییهای انجامشده در شعب این بانک در انگلیس، قبرس، لاتویا، روسیه و استونی انجام شده است.
در این پولشویی شش عضو FATF شامل ترکیه، چین، روسیه، سوئیس، اتحادیه اروپا و انگلیس درگیر هستند.
همچنین به گزارش خبرگزاری مهر، بیش از ۹۰ درصد بانکهای بزرگ اروپایی و همچنین کشور کانادا بهطور سیستماتیک به پولشویی آلوده هستند و حتی کشور استونی، بهشت پولشویی جهان لقب گرفته است. این کشورها که عمدتاً عضو رسمی FATF هستند، هیچگاه در لیست کشورهای پرخطر قرار نگرفتهاند.
همچنین طبق گزارش والاستریت ژورنال، دوسوم بانکهای کانادا استانداردهای پولشویی را رعایت نمیکنند و این کشور مهد پولشویی در امریکای شمالی به شمار میرود. شرایط نامطلوب پولشویی در کانادا در حالی است که این کشور عضو رسمی نهاد FATF و یکی ازاصلیترین مؤسسان آن است.
اکنون این سؤال مطرح است که آیا پیوستن به FATF واقعاً برای مقابله با پولشویی در کشور گرهگشا است یا باید قوانین خود را برای پاکسازی بیشتر، تقویت کنیم.