بندرکنگ نام شهری در استان هرمزگان است که بخشی از بندر لنگه به حساب میآید. این شهردارای جاذبههای گردشگری مختلفی است و بافت تاریخی نسبتاً بزرگی دارد. بیشتر تاریخچه بندرکنگ به بندر بودن آن مربوط میشود. در گذشته این شهر مکانی برای تجار بود و کشتیهای بزرگی نیز در آن پهلو میگرفتند که از آنها برای تجارت به هند، بصره، ممباسا و کشورهای آفریقایی استفاده میشد. حالا مدیرکل میراث فرهنگی و گردشگری هرمزگان از احتمال ثبت جهانی شدن این بندر خبر میدهد.
بندرکنگ تا بندرعباس ۱۶۵ کیلومتر فاصله دارد و مساحت کلی این شهر ۵ کیلومتر مربع است. در زمانهای گذشته، پرتغالیها بر خلیج فارس و مناطق اطراف آن تسلط داشتند و گفته میشود که در این دوران، بندرکنگ یکی از مراکز مهم دولت پرتغالیها بوده است. در آن زمان در بندرکنگ لنگرگاهی ساخته شده بود که کشتیهای بزرگ پرتغالیها در آنجا لنگر میانداختند. یک قلعه بزرگ به عنوان مرکز حکومت در آنجا وجود داشت که اکنون نیز آثاری از آن در کنار دریا در زمان جزر آب دیده میشود.
کنگ با کمک تمام ایران جهانی میشود
بندر کنگ آنقدر قدمت و اهمیت دارد که بتواند چشم جهانیان را به سمت خودش بگرداند و به همین خاطر مدیرکل میراث فرهنگی و گردشگری هرمزگان از احتمال ثبت جهانی شدن این بندر خبر میدهد. رضا برومند با اشاره به اینکه بندرکنگ به عنوان پایگاه مرکزی مناطق جنوبی کشور مد نظر است، میگوید: «برگزاری همایش منطقهای جنوب و همچنین ایجاد پایشگاههای وابسته در شهرستانهای اطراف باعث گستردگی آثار ناملموس از بندرکنگ به دیگر شهرستانها میشود.» وی استفاده از پتانسیلهای شهرداران، دهیاران، خیران و علاقمندان مردمی در حفاظت از میراث ناملموس را مهم ارزیابی کرده و تصریح میکند: «ثبت آثار ناملموس حتی توسط اشخاص علاقمند موجب ثبت و پویایی این آثار میشود.»
طی سالهای اخیر شهردار کنگ تلاشهای خوبی در راستای حفاظت از بافت تاریخی این بندر انجام داده است که باعث شده مدیرکل میراث فرهنگی و گردشگری هرمزگان، شهردار کنگ را به عنوان مدیر پایگاه بندرتاریخی کنگ به سازمان میراث فرهنگی پیشنهاد کند. در همین رابطه شهردار بندر کنگ نیز با اعلام آمادگی برای مدیریت پایگاه بندرتاریخی کنگ میگوید: «از تمامی تلاش و امکانات این شهرداری برای ثبت جهانی بندرکنگ استفاده میکنیم.» ایوب زارعی با اشاره به اینکه در حال حاضر ۳۲۰ بادگیر در بندرکنگ نیاز به مرمت دارد، ادامه میدهد: «امیدواریم با حمایت سازمان میراث فرهنگی این مهم صورت گیرد.» در حال حاضر وضعیت بافت تاریخی کنگ نسبت به گذشته بهتر شده است و آگاهی مردم در زمینه حفاظت و ارزشمندی بافتهای تاریخی بیش از پیش بالا رفته است.
در بندرکنگ حدود ۵۶ هکتار بافت تاریخی وجود دارد که حرکت و اسکان در میان آنها میتواند برای گردشگران بسیار هیجان انگیز باشد. خانههای سنتی، بادگیرها و منظرهای زیبا از دریا همگی سفر به این شهر را خاطره انگیزتر میکند. از جمله جاذبههای گردشگری این منطقه میتوان به قلعه لشتان، موزه مردم شناسی، موزه شخصی محمد ابراهیمی، مجسمه لنج مسی، پارک جنگی، خانه هنرمندان، خانه صنایع دستی، قلعه پرتغالیها، خانه گلبتان، برج مدور، برکه پنج تا، برکه دریا دولت، بازار ماهی فروشان و جنگلهای حفاظت شده آکاسیاتورتلیس اشاره کرد. در مورد یکی از دیدنیهای بندر کنگ خوب است بدانیم که در سال ۱۲۷۳ لنجی شخصی در بندر کنگ ساخته شد که ۷۰۰ تن ظرفیت بار داشت. این لنج ابعاد بسیار بزرگی داشت و به همین دلیل بخش زیادی از آن در زیر آب قرار میگرفت و همین بخش را نیز با ورقهای مسی پوشانده بودند. این لنج مسی برای مقاصد تجاری مورد استفاده قرار میگرفت و ۶۰ نفر سرنشین و ۲ ناخدا داشت که وسایل مختلف را به آفریقا، هندوستان، پاکستان و یمن حمل میکرد. تنها بازمانده این لنج نقل میکند که در سال ۱۳۲۳ یک هواپیمای ژاپنی در مسیر سفر از آن فیلمبرداری کرد و روز بعد زیردریایی آن کشور به لنج حمله کرد و آن را از بین برد. در حال حاضر در همان بخشی که این لنج ساخته شده بود، تندیسی از آن را به یاد قربانیان آن حمله ساختهاند که نمادی از حدود ۱۱۳ سال پیش است.