در حالی که انتظار میرفت با اصلاح بودجه عمومی و بودجه شرکتهای دولتی در جنگ اقتصادی که امریکا علیه ایران بهراه انداخته است، اتفاق مثبتی در تاریخ اقتصاد ایران در سال آتی روی دهد، رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس آب پاکی را روی دست همه ریخت و گفت: «مجلس نمیتواند تغییرات زیادی در بودجه پیشنهادی دولت اعمال کند، بنابراین شاکله لایحه بودجه پس از بررسیهای مجلس تغییرات زیادی نمیکند.»
پورابراهیمی در گفتوگو با خبرگزاری مهر از لابی و فشارهای دولتیها در ایام بررسی لایحه بودجه گلایه کرد و گفت: «ما فقط میتوانیم ۱۰درصد در بودجه ۹۸ تغییر ایجاد کنیم که ۹۰درصد این ۱۰ درصد تغییرات نیز پیشنهادات دستگاههای اجرایی است.»
پورابراهیمی گفت: «لایحه بودجه ۹۸ را متناسب با جنگ اقتصادی تدوین نکردهاند.» سهم صندوق توسعه ملی از درآمدهای نفتی در سال ۹۸، پس از ایراداتی که رهبر انقلاب به لایحه گرفتند، حدود ۲۰ درصد افزایش یافت که با سهم واقعی صندوق از درآمدهای نفتی که ۳۴درصد است، ۱۴درصد فاصله دارد.»
وی در پاسخ به این پرسش که آقای آشنا نیز اخیراً گفتهاند پشت هر تبصره بودجه، یک قبیله خوابیده است. این چانهزنیهای سیاسی چقدر در تدوین بودجه سالانه تأثیرگذار است، گفت: «لایحه بودجه هر سال از سوی دولت به مجلس ارائه میشود و مجلس تغییر خاصی در لایحه بودجه ایجاد نمیکند. تغییرات مجلس در لایحه بودجه بسیار جزئی است. اگر تغییرات زیادی از سوی مجلس در لایحه بودجه ایجاد شود، شورای نگهبان آن را رد میکند و مغایر با قانون اساسی میداند.»
گرفتار آدمهای دولت در مجلسیم
وی در پاسخ به این پرسش که چه مقدار رایزنیهای معاونان پارلمانی وزارتخانهها و مسئولان دستگاهها در تغییرات لایحه بودجه در مجلس تأثیرگذار است، اظهار داشت: «بیشتر تغییراتی که در لایحه بودجه در مجلس ایجاد میشود، به پیشنهادات ارکان دولت است. به عبارت دیگر، ما در حال حاضر گرفتار آدمهای دولت در مجلس هستیم. لابیهایی که برای اصلاح یا تغییر بودجه صورت میگیرد، از سوی ارکان دولت است. تنها ۱۰ درصد لایحه بودجه با پیشنهادات نمایندگان تغییر میکند که ۹۰ درصد این ۱۰ درصد تغییرات نیز پیشنهادات دستگاههای اجرایی است. پشت همه تغییرات در لایحه بودجه دولت است. وزارتخانههایی که نمیتوانند با سازمان برنامه و بودجه به توافق برسند، سعی میکنند از طریق کمیسیونهای مجلس به اهداف خود دست یابند.»
وی در برابر پرسش دیگر در خصوص اینکه دولت به دستگاههای اجرایی بخشنامه کردهاست که حق ورود به مجلس و لابی را ندارند، آیا این امر موجب کمرنگتر شدن حضور دولتیها در مجلس شده است، گفت: این افراد اگر به مجلس نیایند نیز بیرون از مجلس اقدامات خود را پیگیری میکنند.
نفت اصلیترین موضوع در ساختار بودجه است
وی در برابر این پرسش که آیا دولت سهم درآمدهای نفتی را در بودجه سال ۹۸ کاهش داده است، گفت: نفت اصلیترین موضوع در ساختار بودجه است. سازمان برنامه و بودجه باید بتواند با استفاده از ظرفیتها و توانمندیهای داخلی و بدون اتکا به نفت، لایحه بودجه را تدوین کند. سازمان برنامه و بودجه در واکنش به پیشنهاد نمایندگان مبنی بر لزوم تدوین بودجه بدون نفت اعلام کرد: «ما نمیخواهیم دشمنان ما فکر کنند که ایران نمیتواند نفت خود را به فروش برساند.»
وی گفت: «بر اساس فاکتورهای علمی، جایگزینی درآمدهای واقعی به جای درآمدهای نفتی امکانپذیر است. ۳۰ تا ۴۰ درصد از منابع قابل وصول مالیاتی در کشور تبدیل به فرار مالیاتی میشود. در صورتی که این منابع شناسایی شوند، سالانه ۳۰ تا ۴۰ هزار میلیارد تومان میتوانیم از محل فرارهای مالیاتی درآمد داشته باشیم.»
وی در پاسخ به این پرسش که آیا دولت به تکلیف برنامه ششم مبنی بر شناسایی اموال دستگاههای اجرایی اقدام کردهاست، گفت: «طبق برنامه ششم توسعه و قانون رفع موانع تولید رقابتپذیر، دولت مکلف به احصای داراییهای خود شد. بند «پ» ماده ۱۰ برنامه ششم توسعه اعلام میکند که «سامانه جامع اموال دولت» باید راهاندازی شود و داراییهای دولت مورد بررسی قرار گیرد تا دولت به پشتوانه این اموال، اقدام به انتشار صکوک کند.»
ارزش اموال دولت۱۰ برابر حجم کل نقدینگی است
وی افزود: «چندی قبل خزانهداری کل کشور گزارشی در مورد نقدینگی کشور و ارزش داراییهای دولت ارائه داد. در این گزارش اعلام شد ۱۶۰۰هزار میلیارد تومان حجم نقدینگی موجود در کشور است. طبق این گزارش ارزش اموال دولت، معادل ۱۰ برابر حجم نقدینگی و حدود ۱۶هزار هزار میلیارد تومان است. این اموال در فاز اول شناسایی اموال دولت مورد شناسایی قرار گرفتهاند. کل بودجه عمومی کشور حدود ۴۰۰ میلیارد تومان است. اگر این داراییها مورد استفاده قرار گیرد، تحول بزرگی در اقتصاد کشور رخ خواهد داد.
ارزش اموال دولت، معادل ۱۰ برابر حجم نقدینگی و حدود ۱۶ هزار هزار میلیارد تومان است.
پیشنهاد تغییر کاربری مدارس
وی افزود: در برنامه ششم توسعه به آموزش و پرورش اجازه تغییر کاربری دادیم. آموزش و پرورش دارای ۶۰ کیلومتر بَر تجاری است. اگر آموزش و پرورش همین ۶۰ کیلومتر را تغییر کاربری دهد و با واگذاری مدارس در مکانهای تجاری، داخل خیابانها اقدام به مدرسهسازی کند، چندین برابر بودجه سالانه خود، درآمد خواهد داشت؛ در این صورت میتواند درآمدهای حاصل از تغییر کاربری را در بانکها سپردهگذاری کرده و با سود ۱۵ درصد اوراق مشارکت منتشر کند، در چنین شرایطی تحول اساسی در منابع آموزش و پرورش ایجاد خواهد شد.»
اخیراً آقای نوبخت اعلام کرد که سالانه ۹۰۰ هزار میلیارد تومان یارانه به افراد پرداخت میشود که یک سوم آن یارانه نقدی و دو سوم آن یارانه پنهان است. ۹۰۰ هزار میلیارد تومان معادل ۵/۲ برابر بودجه سال ۹۸ است. دولت باید برنامهریزی کند.
علاوه بر این دولت امسال ۱۴ میلیارد دلار به واردات کالاهای اساسی اختصاص دادهاست که نوعی یارانه پنهان است، اما کالاهای اساسی با قیمت یارانهای به دست مردم نمیرسد، بلکه چند برابر قیمت به مردم فروخته میشود، یارانه پنهانی که از این طریق پرداخت میشود، حدود ۱۰۰ هزار میلیارد تومان و معادل یک چهارم حجم بودجه است.
وی به طرح تعیین عوارض بر بنزین که در کمیسیون اقتصادی تدوین شدهاست، اشاره و تأکید کرد: «پیشنهاد کمیسیون اقتصادی، وضع عوارض بر مصرف بنزین است، در این ساز و کار قیمت بنزین و گازوئیل ثابت نگه داشته میشود و دولت سهمیه ۶۰ لیتری برای خودروهای سواری خصوصی در نظر میگیرد. مازاد بر این سهمیه نیز تا ۸۰ لیتر با قیمت ۱۵۰۰تومان، از ۸۰ لیتر تا ۱۲۰لیتر ۲ هزار تومان از ۱۲۰ لیتر تا ۱۵۰ لیتر ۳هزار تومان و از ۱۵۰ لیتر به بالا قیمت بنزین ۵هزار تومان محاسبه خواهد شد.»