جشنواره فرهنگي امام رضا(ع)، بزرگترين رخداد فرهنگي است كه با رويكرد اشاعه فرهنگ رضوي در كشور برگزار ميشود؛ رويدادي كه امسال وارد دوازدهمين دوره فعاليت خود شده و چند سالي است كه با همكاري نهادهاي فرهنگي، توانسته است برنامههاي خود را در سطح بينالمللي گسترش دهد و در زمينه صدور فرهنگ رضوي در ساير نقاط جهان موفق ظاهر شود. تا برگزاري دوازدهمين دوره اين جشنواره عظيم فرهنگي كمتر از يك ماه فاصله داريم، «جوان» به منظور اطلاع از نحوه برگزاري اين دوره و برنامههاي بنياد امام رضا(ع) براي گسترش فرهنگ رضوي، گفت و گوي كوتاهي با سيد جواد جعفري مديرعامل بنياد بينالمللي امام رضا(ع) و دبير دوازدهمين جشنواره بينالمللي امام رضا(ع) انجام داده است.
امسال جشنواره بينالمللي امام رضا (ع) وارد دوازدهمين دوره فعاليت خود خواهد شد. با توجه به گسترش فعاليتهاي اين جشنواره در سطح ملي و بينالمللي، دلايل موفقيت جشنواره را در چه عواملي ميدانيد؟اساساً معتقديم كه يك رويداد فرهنگي بايد سه مشخصه قابليت نهادسازي، جريانسازي و فرهنگسازي داشته باشد تا بتواند داراي ماندگاري و تأثيرگذاري باشد. در دوازدهمين دوره از اين جشنواره اين سه مشخصه به عنوان سه راهبرد اساسي مطرح شدهاند. ابتدا دهه كرامت به عنوان يك نهاد فرهنگي و معنوي در داخل و خارج كشور بستر فعاليتهاي فرهنگي را به وجود آورده است، دههاي كه با ميلاد حضرت معصومه (س) آغاز و در آن جشن ميلاد حضرت امام رضا(ع) و حضرت شاهچراغ(ع) نيز برگزار ميشود. طي اين دهه جشنهاي مردمي به صورت خودجوش در سراسر كشور برگزار ميشود. دوم اينكه در سطح ملي و بينالمللي جريان جشنواره امام رضا(ع) به فرايندي 365 روزه تبديل شده است. همه قدمگاههاي امام رضا (ع) به عنوان سالروز ورود امام(ع) جشن برگزار ميكنند.
بقاع متبركه در سراسر كشور نيز ويژهبرنامههايي در دهه كرامت دارند، همچنين جشنواره زير سايه خورشيد نيز طي اين دهه برگزار ميشود كه نشانهاي از جريانسازي جشنواره امام رضا(ع) است. در عرصه فرهنگسازي هم فرهنگ رضوي به عنوان فرهنگ اسلامي وارد مراكز علمي و فرهنگي كشور شده است و در بسياري از خانوادهها شاهد حضور فرهنگ رضوي هستيم و اميدواريم در آينده نزديك فرهنگ رضوي به عنوان سبك زندگي در سراسر كشور جاري شود.
به فرهنگسازي و سبك زندگي اشاره كرديد، جشنواره امام رضا(ع) تا به حال چه اقدامي در راه پيادهسازي فرهنگ رضوي انجام داده است؟ما دو رويكرد هماهنگ را در موضوع فرهنگ رضوي در كانون توجه قرار دادهايم. ابتدا سياستهاي جشنواره كه ترويج فرهنگ رضوي در جامعه است كه نكته بارز آن در سبك زندگي رضوي است. امسال از سوي مقام معظم رهبري به عنوان سال اقتصاد و فرهنگ نامگذاري شده است؛ پيش از اين نيز معظمله در سفر به خراسان شمالي پيرامون سبك زندگي نكات مهمي را بيان نمودند. ما سعي داريم با همكاري دانشگاهها و پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي در حال پيادهسازي آن هستيم كه شاهد آثار خوب آن نيز هستيم. بخش ديگر ترويج سبك زندگي رضوي توسط تشكلهاي مردمي است. مؤسساتي در حوزه فرهنگ رضوي تأسيس شدهاند كه به صورت خودجوش در حال شكلگيري و ترويج فرهنگ رضوي هستند كه اين فرهنگ همان فرهنگ اسلامي و سبك زندگي اسلامي است.
يكي از اقدامات قابل توجه جشنواره امام رضا(ع) كه پيش از اين سابقه نيز نداشته است، برگزاري جشن ورود امام رضا(ع) به ايران و حركت كاروانهاي نمادين در مسير حركت امام(ع) است. چطور شد به اجراي اين طرح رسيديد و امسال نيز برنامه خاصي در اين زمينه داريد؟وقتي يك نهاد تأسيس ميشود بايد نسبت به حوزه فرهنگي خود آگاهي داشته باشد و براي آن برنامهريزي كند و آن برنامهها را به مرحله اجرا بگذارد. اين مسير به جريانسازي فرهنگي منجر ميشود. يكي از برنامههاي ما براي پيادهسازي فرهنگ رضوي، بازسازي هجرت تاريخي امام رضا(ع) از مدينه تا مرو است، لذا در مسير هجرت امام، هر استاني در تقويم كاري خود روزي را به عنوان روز ورود ثامن الحجج(ع) دارد كه در آن روز كاروانهاي نماديني به حركت درميآيند و مراسم بزرگداشت ورود امام رضا (ع) برگزار ميشود. ما امروز از مرز شلمچه كه مرز ورود امام رضا (ع) به ايران و به تعبير مقام معظم رهبري مرز ورود تشيع به ايران است، با بزرگداشت شهداي هشت سال دفاع مقدس آغاز ميشود. اين مسير در ادامه از ارژن بهبهان، اقليد فارس، ابركوه يزد، نيشابور و سرخس عبور كرده و از آنجا به سمت مرو ميرود كه با كمك دولت دوست و همسايه تركمنستان تا شهر تاريخي مرو نيز اين مسير جشن گرفته ميشود. هم اكنون ما در حال مذاكره براي ادامه اين مسير از شهر مدينه تا بصره هستيم، اين مسئله در دستور كار قرار گرفته است و اميدوارم در سالهاي آينده بتوانيم مسير مدينه تا مرو را داشته باشيم.
از نظر كمي، جشنواره دوازدهم داراي چه خصوصياتي است؟31 استان كشور ميزبان برگزاري جشنواره هستند كه با دو رويكرد ملي و محلي جشنهاي امام رضا(ع) را برگزار ميكنند. در خارج از كشور نيز در 75 كشور و 200 نقطه جهان اين جشنها برگزار ميشود. به لحاظ توسعه كمي برنامهاي از قبل تعريف شده است، ما معتقديم جشنهاي دهه كرامت بايد در طول سال انجام شود. امسال از 20 ارديبهشت تا دهه كرامت يعني حدود 6-5 ماه برنامه تعريف و اجرا كردهايم كه بخشي از آنها به عنوان فرهنگ رضوي در استانها برگزار شدهاند. با اين برنامه عملاً جشنهاي دهه كرامت از 10 روز به شش ماه رسيده است و اميدواريم با افزايش ظرفيت و توان اجرايي، اين برنامهها را در كل سال اجرا كنيم.
امسال همچنين از 16 شخصيت برجسته فرهنگي كه خدمات قابل توجهي در گسترش فرهنگي رضوي داشتهاند، در شب ميلاد امام رضا (ع) تجليل به عمل خواهد آمد كه هشت نفر از آنها مربوط به خارج از كشور هستند. اين افراد توسط دو كميته داخلي و خارجي شناسايي شدهاند كه نام آنها در زمان مناسب اطلاعرساني خواهد شد.