کد خبر: 779673
تاریخ انتشار: ۳۱ فروردين ۱۳۹۵ - ۱۶:۲۲
بارش باران چندروزه سدها را پر کرد، خانه‌ها را تخريب!
دو سه روز آخر هفته گذشته، روزهاي پر از نگراني براي اهالي بسياري از استانهاي کشور بود. روزهايي که هشدار در خصوص افزايش بارندگي و وقوع سيل، خواب را از چشم ساکنان شهرها وروستاها ربود. در بسياري از مناطق، هشدارها عينيت يافت و بارشهاي بي وقفه سيلاب هاي عظيم و بي سابقه اي را رقم زد که سبب مرگ چند تن از هموطنانمان شد. اتفاقي که دامنه آن لحظه به لحظه گسترده تر مي شد و به تخريب بسياري از راه ها، تاسيسات زيربنايي و زيرساخت ها در شهرها و روستاها، ويران شدن خانه هاي روستايي و تلف شدن دام ها، اختلال در شبکه هاي برق و مخابرات و سرريز شدن آب برخي سدهاي کشور منجر شد.
مريم احمدي

ساکنان بسياري از استانهاي کشور از گزند بارش ها و سيلاب هاي هفته گذشته در امان نماندند و تا اين لحظه امار و ارقام خسارات وارده به شهرهاي مختلف کشور روبه افزايش است. در ميان اين مناطق استانهاي خوزستان، لرستان و ايلام خسارات بيشتري ديدند و در اثر پيامدهاي وقوع طوفان و سيلاب زندگي ساکنان اين استان با مشکلات جدي روبرو شد. از سه شنبه هفته گذشته آبگرفتگی معابر و سیلابی شدن رودخانه ها،‌ در خوزستان، کهگیلویه و بویر احمد،‌ چهار محال و بختیاری،‌ ایلام، لرستان، جنوب آذربایجان غربی،‌ زنجان،‌ کردستان و کرمانشاه در اطلاعیه ستاد بحران مورد توجه قرار گرفت . روز بعد این ستاد درباره وقوع سيلاب در کرمانشاه،‌ زنجان، مرکزی،‌ قم،‌ غرب اصفهان،‌ غرب فارس،‌ شمال بوشهر و مناطق شمال استانهای قزوین، البرز،‌ تهران، سمنان و دامنه های جنوبی البرز هشدار داد. با اين حال تخريب ها از همان روزها شروع شد و با افزايش بارندگي در روزهاي بعد بيشتر و بيشتر شد.

اگرچه ستادهاي بحران در استانها و نيروهاي امدادي از جمله جمعيت هلال احمر در حالت اماده باش بودند اما ميران خسارات بيش از حد پيش بيني شده و هشدارها بود. در اثر اين سيلاب هاي بخش قابل توجهي از راه هاي روستايي و راه هاي مواصلاتي استان هاي کرمانشاه، لرستان، کهگيلويه، خوزستان و ايلام خسارات فراواني ديد، به بسياري از زيرساخت ها از جمله شبکه هاي برق و مخابرات صدمات جدي وارد شد. در اين ميان خانواده هاي روستايي به عنوان قشر آسيب پذير هم ضررهاي بسيار متحمل شدند و بسياري از انها خانه و کاشانه و دام هاي خود را از دست دادند.

اتفاقاتي که با کمي تامل باز جاي پاي اهمال کاري برخي مسئولان در انجام اقدامات پيشگيرانه را پررنگ تر از قبل نمايان مي کند. دراين ميان ضعف در مديريت بحران به عنوان يکي از مشکلات موجود در سطح مديريتي نيز بيش از پيش به چشم مي آيد!

طبق گزارشات رسيده درصد قابل توجهي از خسارات وارده به خانه هاي مسکوني به ويژه در مناطق روستايي در اثر عدم توجه به مطالعات کارشناسي در خصوص هدايت آب هاي سطحي و سيلاب ها به وقوع پيوسته است!

باز هم علاج واقعه بعد از وقوع!

در ميان خبرهايي که ساعت به ساعت از رسانه هاي مختلف در خصوص وقوع سيل و ميزان خسارات در استانهاي مختلف منتشر مي شد، بالا آمدن سريع ميزان ذخيره آب سدهاي بزرگ و کوچک و تهديدهاي ناشي از سر ريز شدن آنها بر نگراني ها مي افزود. سدهايي که مدتها لب تشنه و خشک بود و ميزان کم دبي آب آنها نامشان را بي اعتبار کرده بود حالا به يکباره بستر حجم عظيمي آب شده بودند که توان نگه داري شان را نداشتند. اتفاقي که ساکنان برخي مناطق مجاور رودخانه ها را مجبور به تخليه محل زندگي شان کرد.

در حالي که برخي مسئولان استانها دست روي دست گذاشتند تا ببينند پس از سرريز آب سدها چه اتفاقي مي افتد برخي ديگر با اقدامات عجولانه و غير کارشناسي با دست خود خسارات وارده بر مردم را تا چند برابر افزايش دادند! سد سيمره ايلام از جمله سدهايي بود که پس از بارش هاي بي وقفه ميزان آب آن به يکهزار و 100 مترمکعب رسيد و مسئولان به دليل نگراني از سرريز آب آن و جلوگيري از ايجاد رسوب در لايه هاي زيرين، دريچه خروجي پاييني سد را باز کردند. اقدامي که سبب از بين رفتن زمين هاي کشاورزي روستاهاي زيد، تلخاب و زارنگوش، از بين رفتن ده ها راس دام و نابودي دکل هاي برق اين روستاها و تحميل خسارات فراوان به ساکنان اين منطقه شد! اين درحالي است که از سالها قبل براي جلوگيري از وقوع چنين اتفاقاتي احداث سد تنظيمي در پايين دست سيمره و جابجايي و ساماندهي ابنيه کشاورزي از حريم و بستر رودخانه در دستور کار قرار گرفته بود اما ظاهرا اراده جدي براي انجام اين دستورالعمل ها وجود ندارد! اين مورد تنها يک نمونه از اتفاقاتي است که در اثر بي توجهي مسئولان به اقدامات پيشگيرانه و اهمال کاري آنها براي اقدام به موقع و اصولي رخ داد. ضمن اينکه به خوبي نشان دهنده ضعف اساسي در زمينه مديريت بحران در استانهاي آسيب پذيري چون ايلام است!

سد مخزني سرابي تويسرکان هم از جمله ديگر سدهايي بود که برخلاف تصور يک سال پس از آبگيري سرريز شد و ظرف 72 ساعت ميزان دبي آن به حد چشمگيري افزايش يافت. اگرچه وقوع اين بارش ها در سالهاي اخير بي سابقه بوده و شايد بتوان با اين توجيه از برخي اهمال کاري ها چشم پوشي کرد اما زمان احداث اين سد هم مطالعات کارشناسي بر جانمايي غير اصولي و نادرست اين پروژه تاکيد داشت چرا که در پايين دست اين سد مخزني و در حريم آب بندها و رودخانه اهالي چند روستا سکونت داشتند وجابجايي اين روستاها هم مقرون به صرف به نظر نمي رسيد! از اين رو در آخرين روزهاي هفته گذشته مسئولان تويسرکان چاره اي جز تخليه اين مناطق پيش روي خود نديدند! اقدامي که عملي شدن آن با وجود بارش هاي فراوان بسيار سخت بود و نگراني و دلهره ها را دو چندان کرده بود.

به جز اين دو نمونه، شهرها وروستاهاي بسيار ديگري هم هستند که اهالي آنها از سر بي اطلاعي و يا ناچاري در حريم رودخانه ها و محل حرکت سيلابهاي احتمالي ساکن هستند و زندگي آنها هر بار با اتفاقاتي اين چنيني در معرض خطر قرار مي گيرد! موضوعي که شايد حوادث و خسارات هفته گذشته بتواند نقطه آغاز حرکت جدي و اقدام اساسي در اين زمينه باشد.

سدها پر شد، اين گوي و اين ميدان!

گذشته از تمام حوادث و خساراتي که بارش هاي چند روز آخر هفته گذشته به ساکنان روستاها و شهرهاي استان هاي مختلف وارد کرد، پر شدن آب سدها و ذخاير آبي کشور هم از جمله پيامدهاي اين بارش هاي بي سابقه بود. بنا به گزارشات رسيده ظرفيت بسياري از سدهاي مهم و بزرگ کشور از جمله سد لتيان، دز، گتوند و زاينده رود در اثر اين بارش ها به مرز تکميل رسيد. البته برخي از اين سدها از جمله سد دزو لتيان بيش از ظرفيت هم پر شده اند.

سد لتیان به عنوان یکی از منابع اصلی تأمین آب شرب شهر تهران واقع در دره ای در میان کوه جاجرود و کوه بندک از جمله سدهايي است که ظرفيت آن در بخش رودبار قصران تکميل و دريچه هاي اين سد به منظور انتقال آب پشت سد به سمت سد ماملو باز شده است. همچنين به علت بارش باران در شهرهای الیگودرز و دورود لرستان آب این مناطق به خوزستان سرریز و موجب سرریز شدن آب سد دز با ظرفيت بيش از 3 میلیارد متر مکعب آب شده است!

کارون و زاينده رود هم روزهاي پرآبي را به خود مي بينند و سدهاي استانهاي غربي کشور هم يکي پس از ديگري به مرز تکميل ظرفيت رسيدند! شدهاي استان زنجان، کرمانشاه، چهارمحال و بختياري و کهگيلويه و بروير احمد هم سهم خود را از بارش هاي روزهاي اخير گرفته اند و سيراب و دراستانه سرريز قرار گرفته اند.

اگرچه بنا به گفته برخي کارشناسان سرريزي و پر آب شدن منابع ذخيره آبي استان هاي کشور موقتي است اما حالا وقت آن رسيده مسئولان خودي نشان بدهند و پس از ماه ها آه و فغان از کم آبي و خالي بودن سدها براي استفاده بهينه از دبي اين ذخيره ها و هدايت صحيح آنها وارد ميدان عمل شوند.

بار ش هاي پي در پي و افزايش دبي سدها نام چند استان را از ليست استان هاي خشک و بحراني خط زد. در اين ميان استان هرمزگان و تهران از جمله مناطقي است که تاکنون گزارشاتي موثقي در خصوص خروج اين استانها از بحران کم آبي منتشر شده است.

بنا به گفته رحيم ميداني معاون وزير نيرو در امور آب و آبفا ۶ کلانشهر کشور داراي وضعيت تنش آبي بودند که با توجه به بارش‌هاي اخير برخي از انها از جمله بندرعباس از تنش آبي خارج شد. چرا که در اثر اين بارش‌ها در حوضه سد شميل و نيان و سد ميناب حدود ۴۰ ميليون مترمکعب آب به منابع آب اين سدها افزوده شده که مشکلات تامين آب تابستان بندرعباس را تا حدودي مرتفع خواهد کرد.

همچنين گزارشات رسيده از وزات نيرو هم بر خروج پایتخت از شرایط فوق بحرانی خشکسالی خبر مي دهد.

نظر شما
جوان آنلاين از انتشار هر گونه پيام حاوي تهمت، افترا، اظهارات غير مرتبط ، فحش، ناسزا و... معذور است
تعداد کارکتر های مجاز ( 200 )
پربازدید ها
پیشنهاد سردبیر
آخرین اخبار