امروز اگر سری به خیابان های شهرها بزنیم، هر صنفی برای خودش یک راسته مخصوص دارد، به جز کتابفروشیها...
اصلا باید از چندین خیابان عبور کنید، کلی هم پرس و جو کنید تا یک مغازه کتابفروشی با چراغ روشن پیدا شود!
کاهش سرانه مطالعه و کتابخوانی هم جمله تکراری است که در مناسبتهای مختلف از زبان بسیاری از مسئولان می شنویم؛ اما آیا تاکنون از خود پرسیدهاید که سهم من در رونق و ترویج کتاب و کتابخوانی چقدر است؟
مهندس حسین سعیدی؛ مدیرعامل انتشارات آستان قدس رضوی (به نشر) بااشاره به ورود آستان قدس رضوی از سال 1365 در عرصه تولید کتاب، کارنامه این انتشارات را در سال گذشته مرور می کند.
آقای سعیدی چه شد که آستان قدس رضوی در حوزه تولید کتاب ورود پیدا کرد؟
آستان قدس رضوی با هدفگذاری دقیق و سنجیده، از سال 1365 با تأسیس انتشارات آستان قدس رضوی (به نشر) تلاش کرده است که سهم قابل توجهی را در عرصه کتاب و کتابخوانی و صنعت نشر کتاب داشته باشد، از این رو شاهد آن هستیم که با پیروزی انقلاب اسلامی بسترهای لازم برای شروع جریانی نو و کارآمد در حوزه نشر و کتاب فراهم شد، جریانی که در مدت زمان کوتاه فراگیر شد و دو مقوله کتاب و نشر را به مجرایی بزرگ و کارآمد تبدیل کرد. اکنون پس از 30 سال از حضور به نشر در عرصه چاپ، این مرکزِ تولید کننده کتاب، در بین حدود صدها ناشر فعال کشور به خوبی جای خود را باز کرده است و برای بسیاری از دوستداران یار مهربان نامی آشناست.
در مورد کارنامه نشر این مرکز در سال گذشته برایمان توضیح دهید و اینکه چه تعداد کتاب و محصول فرهنگی را منتشر و روانه بازار نشر کرده است؟
در سال گذشته با توجه به افزایش حجم تولیدات در زمینههای مختلف، آمار نشر انتشارات آستان قدس رضوی در گروههای مختلف و ردههای سنی کودک، نوجوان و بزرگسال نیز با افزایش چشمگیری مواجه بود؛ خوشبختانه به نشر در سال 95 مؤفق شد 466 کتاب و محصول فرهنگی را تولید و روانه بازار کند که شامل 415 کتاب در شمارگان یک میلیون و 69 هزار و 400 و 170 محصول فرهنگی متنوع است.
اشاره کردید که تولیدات این مرکز در سال 95، قابل مقایسه با تولیدات دو دهه گذشته نیست، در این باره بیشتر توضیح دهید.
مقایسه آمار تولیدات طی سه دهه اخیر حاکی از آن است که انتشارات آستان قدس رضوی (به نشر) جهش فوق العادهای را در تولید کتاب و محصول فرهنگی داشته است، به طوری که سال 1395 نسبت به سال قبل از آن از نظر تعداد عنوان بیش از 200 درصد رشد داشته است و رکورد تولید را شکسته است، تولیدات این مجموع از 220 اثر در سال 94 به 466 اثر در سال 95 رسیده که از تعداد 215 کتاب برای نخستین منتشر شد.
همچنین از سال 88 که تولید محصول فرهنگی در دستور کار بهنشر قرار گرفت، این مرکز طی 7 سال تنها 63 محصول فرهنگی را منتشر کرده بود، ولی در سال گذشته این آمار به 170 محصول فرهنگی متنوع رسید که تعداد 148 عنوان چاپ نخست و 22 عنوان تجدید چاپ بوده است.
یکی از اقدامات خوب بهنشر در سالهای اخیر تولید محصولات فرهنگی و سوغات فرهنگی زائر برای گروههای سنی مختلف بوده، در مورد این محصولات توضیح دهید.
ظهور و رشد سریع وسایل دیجیتال، پیشرفت نشر در حوزههای دیجیتال و تقاضا برای محصولات فرهنگی- بومی به خصوص در حوزه کودک باعث شد که بهنشر علاوه بر تولید و عرضه کتاب به تولید و عرضه کالاهای فرهنگی همچون نوشت افزار، دفتر، دفترچه و ... سوغات فرهنگی زائر روی آورد. از این رو در سال گذشته دفتر، لیوان، ساک دستی، مدال سینه، جامدادی، پاکت اسکناس و... در 179 طرح متفاوت و با تنوع 28 کالا تولید شده است.
یکی از رویکردهای جدید در حوزه توزیع کتاب، ورود ناشران در عرصه الکترونیک است، آیا به نشر هم نیز در این زمینه ورود پیدا کرده است؟
انتشارات آستان قدس رضوی بنا دارد توجه ویژهای به نشرالکترونیک داشته باشد؛ از این رو فایل 527 عنوان از کتابهای بهنشر برای بارگذاری در درگاههای مختلف (طاقچه، پاتوق) آمادهسازی شده که از این تعداد 180عنوان در درگاه طاقچه و 72 عنوان در درگاه پاتوق بارگذاری شده است.
همچنین به منظور دسترسی راحتتر علاقهمندان به کتابها و محصولات این موسسه، افراد علاوه بر حضور در فروشگاههای 12 گانه بهنشر در سطح شهر مشهد و نمایندگیهای سراسر کشور، میتوانند به نشانی اینترنتی مراجعه کرده یا از طریق سامانه پیامکی به شماره 30003209 یا با شماره 09027652008 از طریق تلگرام با این انتشارات تماس برقرار کرده و کتاب و کالای فرهنگی مورد علاقه خود را خریداری کنند.
پیشبینی شما برای تولیدات بهنشر در سال 96 چه تعداد کتاب است؟
هدف ما این است که رویکرد اصلی ما در تولیدات کتاب و محصولات در سال جدید در حوزه دین و معارف باشد و در نظر داریم در سال جاری 900 اثر و محصول را تولید و روانه بازار کنیم که شامل کتابهای چاپ اول، تجدید چاپ و بازسازی است. شعار ما برای سال جاری این است که هر روز یک کتاب منتشر کنیم.
این انتشارات در سال جدید چه محورهایی را برای تولید کتاب دنبال میکند؟
بهنشر در سه دهه فعالیت خود در 24 حوزه مختلف کتابهایی را روانه بازار نشر کرده است، از این رو با بررسیهای تخصصی و کارشناسی صورت گرفته این مرکز انتشاراتی در نظر دارد تا تولیداتش در سال جاری با رویکرد دینی و معارفی باشد و از جمله این محورها میتوان به «قرآن و متون دینی»، «امام رضا(ع)»، «زائر و زیارت»، «سایر معصومان(ع)»، معارف اسلامی»، «سبک زندگی»، «ارزشهای نظام ولایی» و «عمومی» به عنوان محورهای کلی تولید در سال 96 اشاره کرد.
برای اینکه یک کتاب در انتشارات بهنشر تولید شود، چه روندی طی میشود؟
به طور میانگین روند تولید هر کتاب یک سال زمان میبرد که به طور خلاصه شامل باز تولید، تدوین برنامه، سفارش جذب، ارزیابی، آماده سازی متن، آماده سازی گرافیک و تصویر، شاپ و اقدامات پس از چاپ می شود.