پس از تهديد سوريه از طرف امريكا به بهانه تكراري شيميايي، وضعيت غيرقابل پيشبيني و حساسي ايجاد شده؛ در حالي كه وزير دفاع امريكا ميگويد قصد جنگ با سوريه را ندارد اما هواپيماهاي جاسوسي امريكا بر فراز آسمان سوريه فعاليتهاي خود را تشديد كردهاند و در همين حال ناظران با توجه به عملكرد قبلي ترامپ احتمال ميدهند هر لحظه ممكن است امريكا دست به اقدام نظامي عليه سوريه بزند.
به گزارش جوان، جيمز ماتيس در جريان سفر به اروپا گفت كه ائتلاف تحت رهبري امريكا قصد دارد همچنان بر نبرد با گروه موسوم به داعش متمركز باشد. وي ادامه داد: «ما شليك نميكنيم مگر به سوي دشمن، مگر آنكه طرف داعش باشد. ما از درگير شدن در جنگ داخلي سوريه خودداري ميكنيم، ما سعي ميكنيم اين جنگ را از طريق مشاركت ديپلماتيك حل كنيم.» اين مواضع وزير دفاع امريكا پس از آن صورت ميگيرد كه كاخ سفيد اواخر دوشنبه شب طي بيانيهاي مدعي شد دولت سوريه براي يك حمله شيميايي ديگر عليه مخالفان آماده ميشود. در اين بيانيه هشدار داده شده كه دمشق در صورتي كه مرتكب اين اقدام شود بايد هزينه آن را بپردازد. مقامات سوريه اين ادعاي امريكا را رد و بهانهاي براي حمله ديگر عنوان كردند. علي حيدر، وزير آشتي ملي سوريه اعلام كرد كه كشورش هرگز از سلاح شيميايي عليه هيچ كس حتي تروريستها استفاده نكرده و اتهامات كاخ سفيد هشداري براي جنگ ديپلماتيك عليه سوريه در شوراي امنيت است.
پروازهاي غيرعادي
اين اولين بار نيست كه امريكاييها به بهانه سلاح كشتار جمعي سوريه را هدف قرار ميدهند. حدود دو ماه قبل مخالفان سوري مدعي شدند ارتش سوريه از سلاح شيميايي در شهر خان شيخون واقع در استان ادلب استفاده كرده است. دونالد ترامپ رئيسجمهور امريكا بدون اينكه منتظر نتيجه تحقيقات درباره درستي ادعاي مخالفان باشد، دستور حمله موشكي به يك پايگاه هوايي در مركز سوريه را داد. با توجه به سابقه ترامپ ناظران احتمال حمله بعدي را دور از ذهن نميدانند. در همين حال، منابع آگاه ميگويند كه شاهد پرواز غيرعادي هواپيماهاي جاسوسي امريكا در آسمان سوريه هستند و گويا امريكا در حال فراهم كردن مقدمات يك عمليات است. اين منابع به شبكه خبري الميادين گفتند كه حركت غيرعادي هواپيماهاي جاسوسي امريكا نشان ميدهد امريكا در حال فراهم كردن مقدمات يك كار است. همچنين رسانههاي صهيونيستي از احتمال حمله پيشدستانه در سوريه خبر دادند. پايگاه خبري «دبكا فايل»، نزديك به منابع نظامي و امنيتي رژيم صهيونيستي بامداد چهارشنبه مدعي شد احتمال دارد دولت «دونالد ترامپ»، رئيسجمهور امريكا در ساعتهاي آتي به سوريه «حملات پيشدستانه» انجام بدهد. دبكا فايل نوشته نشانهها در واشنگتن و خاورميانه حاكي از آن هستند كه دولت ترامپ قصد انجام يك عمليات نظامي عليه ارتش سوريه و نيروهاي همپيمان آنها را دارد.
تلاش واشنگتن براي يافتن بهانهاي جهت اقدام نظامي در سوريه در حالي است كه نيروهاي دولتي و متحدانشان توانستهاند طي چند هفته گذشته پيشرويهاي قابل توجهي داشته باشند و برخلاف خواست واشنگتن بر مرزهاي غربي عراق رسيدند. ناظران معتقدند امريكا تلاش ميكند با انجام حمله جديد صحنه جنگ سوريه را وارد مرحله جديدي بكند. عبدالباري عطوان، تحليلگر معروف عرب در روزنامه مستقل رأياليوم نوشت: دولت دونالد ترامپ احساس ميكند چيزي نمانده كه جنگ در سوريه را ببازد. همچنين از آنجا كه چيزي نمانده كه داعش پايتخت خلافت خودخواندهاش در عراق (موصل) و در سوريه (رقه) را از دست بدهد، دلايل حضور نيروهاي امريكا و ائتلاف بينالمللي در حال منتفي شدن است، به همين دليل دولت امريكا ميخواهد وارد مرحله جنگهاي ساختگي با دولت سوريه شده و بهانههاي واهي جديدي را به منظور ادامه جنگ براي طولانيترين مدت ممكن بتراشد. عبدالباري عطوان در ادامه مقاله خود نوشت: «ما نميدانيم كه بهاي اين امر چه خواهد بود، اما در مقايسه با آنچه در آوريل گذشته رخ داد، بعيد نيست ايالات متحده و همپيمانانش دست به حملهاي ساختگي در سوريه بزنند و موشكهاي تام هاوك را براي حمله به مواضع نظامي در سوريه شليك كنند و وارد فاز دوم جنگ يعني مرحله تغيير نظام شوند كه اين امر ممكن است به جنگ جهاني بينجامد، چراكه روسها به خويشتنداري خود و پذيرش اهانتها ادامه نخواهند داد.» هر چند گزارشهاي منتشر شده حاكي از اختلاف جدي در ميان مقامات نظامي و سياسي امريكا درباره حمله نظامي در سوريه است. بر اساس گزارشها جيمز ماتيس شديداً با هر گونه اقدام نظامي عليه نيروهاي دولتي سوريه مخالفت ميكند. پايگاه اطلاعرساني «هيل» وابسته به كنگره امريكا گزارش داد، مواضع كاخ سفيد نگرانيهايي را در ميان منتقدان «دونالد ترامپ» رئيسجمهور امريكا به وجود آورد مبني بر اينكه امريكا بدون يك راهبرد شفاف، به سوي جنگ داخلي سوريه در حال حركت است.
حمايت انگليس و فرانسه
انگليس و فرانسه كه نقش مهمي در حمايت از گروههاي مسلح در سوريه داشتند، از تصميم دولت ترامپ براي حمله به سوريه حمايت كردند. كاخ اليزه اعلام كرد، رؤساي جمهوري فرانسه و امريكا در تماسي تلفني توافق كردند تا در صورت انجام يك حمله شيميايي ديگر در سوريه دست به اقدامي مشترك بزنند. در اين گفتوگوي تلفني رئيسجمهوري فرانسه گفت كه اگر حمله جديد شيميايي در سوريه رخ دهد، پاريس دست به حملات هوايي يكجانبه عليه اهداف ميزند. روز سهشنبه نيز وزير دفاع انگليس اعلام كرده بود در صورت وقوع حمله شيميايي جديد در سوريه از اقدام نظامي امريكا عليه دمشق حمايت ميكند. تلاش دولتهاي غربي براي متهم كردن دولت سوريه به استفاده سلاح شيميايي در حالي است كه گزارشهاي معتبري از جعلي بودن اينگونه اتهامات منتشر شده است. سيمون هرش، خبرنگار امريكايي كه به دقيق بودن اطلاعاتي كه مطرح ميكند و منابع موثقش در محافل بزرگ ژنرالهاي نظامي و مسئولان كاخ سفيد، وزارت خارجه و وزارت دفاع مشهور است در مقالهاي مهم در روزنامه دي ولت آلمان اخيراً فاش كرد كه سازمان اطلاعات امريكا به ترامپ گفته است كه هيچ شواهدي مبني بر اين امر ندارد كه دولت سوريه در حمله شيميايي در خان شيخون در نزديكي شهر ادلب در آوريل گذشته دست داشته باشد. هرش به نقل از منابع نظامي گفت كه ترامپ اجازه شليك ۵۹ موشك به پايگاه نظامي الشعيرات در حمص را با وجود اين هشدارها از سوي دستگاههاي اطلاعاتياش داد كه اين امر باعث نارضايتي شديد مسئولان در نهاد نظامي امريكا شد.
واكنش متحدان دمشق
ايران و روسيه دو متحد كليدي سوريه نسبت به هر گونه عواقب اقدام يكجانبه امريكا هشدار دادند. وزارت امور خارجه روسيه روز چهارشنبه در بيانيهاي اعلام كرد، ادعاهاي مطرح شده توسط كاخ سفيد مبني بر اينكه دمشق در حال آمادهسازي براي حملهاي شيميايي است، نوعي «دعوتنامه» براي تروريستهاست تا حملات جديدي را با استفاده از تسليحات شيميايي در سوريه انجام دهند. همچنين بهرام قاسمي سخنگوي وزارت امور خارجه كشورمان در واكنش به اظهارات و مواضع اخير مقامات امريكايي كه تحت عنوان «حملات پيشگيرانه» به سوريه به بهانه استفاده احتمالي دولت اين كشور از سلاحهاي شيميايي صورت گرفته است، هشدار داد و از جامعه بينالمللي خواست در برخورد با اين ماجراجويي، به عواقب و اثرات آن بر وخامت اوضاع امنيتي و انساني منطقه بينديشند.
بازديد بشار اسد از پايگاه «الحميميم»
رئيسجمهور سوريه روز سهشنبه براي اولين بار از پايگاه هوايي الحميميم در غرب سوريه كه محل به پرواز درآمدن هواپيماهاي روسيه در سوريه هستند بازديد كرد. تصاويري كه توسط پايگاههاي اجتماعي منتشر شده بشار اسد، رئيسجمهور سوريه را در حالي نشان داده كه در كابين يكي از جنگندههاي روسي نوع سوخو ۳۵ نشسته و از سلاحها و نظاميان و خودروهاي زرهي اين پايگاه در نزديكي لاذقيه سوريه ديدن ميكند. خبرگزاري سانا اعلام كرد اسد در اين بازديد تأكيد كرده مردم سوريه هرگز حمايتهاي برادران روس خود را در جنگ فراموش نخواهند كرد. پايگاه لاذقيه از سال ۲۰۱۵ مركز اقدامات نظامي مسكو در حمايت از نظام سوريه بوده است. اسد طي چند روز گذشته بازديدهايي از مناطق شمال و شمال غربي دمشق و احياناً برخي مناطق خارج از پايتخت داشته است. وي نماز عيد فطر را نيز روز يكشنبه در استان حماه برگزار كرد و روز سهشنبه نيز از زخميهاي ارتش و خانوادههايشان در روستاهاي حومه حماه بازديد كرد.