محققان به تازگي گيرههاي وكيومي توليد كردند كه بازوهاي روباتيك را قادر ساخت تا اشيا را بلند كنند و آزادانه در فضا حركت دهند. اين سيستم بدون نياز به هواي فشرده براي ايجاد وكيوم كار ميكند و با انرژي كارامد، آرام و مناسب براي استفاده در اتاق تميز يا كلين روم است.
متخصصان براي سيستمهاي هوشمند انتقال مواد از بازوهاي مصنوعي استفاده ميكنند كه سيمهاي حافظهداري هستند كه درست مانند بازوهاي واقعي قابليت انعطاف و كشيدگي را دارند. اين سيمها همچنين مانند سنسور عمل ميكنند و ميتوانند حس كنند به طور مثال زماني را كه گيرهها نياز به تنظيم يا سفت شدن دارند.
اين تكنولوژي جديد كاملاً متفاوت است. گيرههاي وكيوم حافظهدار ميتوانند وكيومي قدرتمند با استفاده از يك بازوي روباتيك توليد كنند. به هيچ سيستم اضافي از جمله درايو الكتريكي يا پنوماتيكي نياز ندارند، سبك، قابل انعطاف، مقرون به صرفه و بيصدا هستند و تنها به جريان الكتريكي نياز دارند . به طور دقيقتر، به پالسهاي كوتاه جريان الكتريكي نياز دارند. يكي براي توليد وكيوم و ديگري براي آزادسازي آن. به هيچ برق الكتريكي اضافي نياز ندارند درحاليكه گيره شيئي را نگه داشته، حتي اگر آن شيء بايد براي مدت زمان طولاني نگه داشته شود يا بايد در زاويهاي نگه داشته شود.
اين تكنولوژي براساس خواص آلياژ حافظهدار نيكل- تيتانيوم است. اصطلاح «حافظهدار» به اين واقعيت اشاره دارد كه قادر به حفظ شكل خود هستند و توانايي بازگشت به شكل اوليه بعد از بدشكل شدن را دارند. اگر جريان الكتريكي از سيم ساخته شده از اين آلياژ عبور كند، سيم گرمتر ميشود و ساختار آن به گونهاي تغيير شكل ميدهد كه طول سيم كوتاهتر ميشود. محققان در اينباره ميگويند اگر جريان متوقف شود سيم خنك و طولش دوباره بلند ميشود. همچنين اصول كلي انتقال فاز در مواد را توضيح ميدهد، بنابراين سيمها بسته به اينكه جريان الكتريكي در آنها جريان دارد يا خير، مانند فيبرهاي عضلاني منقبض و منبسط ميشوند. اين سيمهاي حافظهدار بالاترين تراكم انرژي را در تمامي مكانيسم درايوهاي شناخته شده دارند كه آنها را قادر به انجام حركتهايي قدرتمند در فضاهاي محدود ميسازد.
براي ساخت گيرههاي وكيوم، محققان دستهاي از اين فيبرها را به صورت عضلهاي دايرهاي در اطراف صفحههاي فلزي نازك كه ميتواند مانند قورباغه اسباب بازي بالا يا پايين بپرد، قرار ميدهند. استفاده از پالس الكتريكي باعث منقبض شدن سيمها ميشود و صفحهها تغيير محل ميدهند. صفحه به يك غشاي لاستيكي وصل شده است و اگر اين غشا روي سطحي صاف قرار داده شود، زماني كه صفحه تغيير موقعيت دهد و آن را روي غشا بكشد، وكيومي قوي و پايدار ايجاد ميكند. با اتصال سيمها به يكديگر، حركت حاصل هم قدرتمند و هم خيلي سريع خواهد شد. چندين سيم بسيار نازك سطح وسيعي را ايجاد ميكنند كه از طريق آن گرما ميتواند انتقال پيدا كند و همچنين آنها ميتوانند بسيار سريع خنك شوند.
محققان در ادامه توضيح ميدهند در نتيجه، فيبرها به سرعت ميتوانند كوتاه و بلند شوند و اين امكان را براي گيرهها فراهم ميآورند كه اشيا را به سرعت بگيرند يا رها كنند. در حال حاضر، گيرهها قادر به نگه داشتن اشيا تا وزن چند كيلوگرم هستند. مواد تشكيل دهنده سيمها داراي ويژگيهاي حسي هستند. اگر اشيا به طور ايمن نگه داشته نشوند خود گيرههاي وكيوم آگاه هستند. سيمها تمام اطلاعات لازم را ارائه ميدهند. دادههاي مقاومت الكتريكي به طور دقيق با ميزان تغيير شكل سيمها ارتباط دارد. با تفسير دادههاي اندازهگيري، واحد كنترل، موقعيت دقيق سيمها را در هر زماني ميداند، بنابراين گيره داراي ابزاري مستقل است كه معين ميكند آيا وكيوم به اندازه كافي براي كار فعلي پايدار است يا خير؟ همچنين ميتواند در صورت خرابي يا خستگي مواد هشدار دهد.
منبع: ساينس ديلي