حتماً شرایطی برای شما پیش آماده که با خود گفتهاید ایکاش دهانم را بسته بودم. بیشتر مواقع در زندگی، بسته نگاه داشتن دهان بهتر از باز کردن آن است، اما گاهی برای انجام کارهای اداری، یک گفتوگوی دوستانه و حتی ابراز محبت، نیاز به باز کردن دهان خود دارید. شاید هیچ چیز ناخوشایندتر از بوی بد دهان برای یک زوج جوان نباشد. در واقع تحمل این بوی بد برای مدت طولانی غیرممکن است. مطالعات پزشکی نشان داده بوی بد دهان به گروه خاص و کوچکی از مردم منحصر نمیشود و افراد بسیاری به این مشکل مبتلا هستند، ولی، چون بدن غالباً با این بوها سازگاری پیدا میکند، آن را احساس نمیکنند.
بوی بد دهان در صبح وقتی از خواب بیدار میشوید، باعث میشود وقتی از کنار عزیزانتان رد میشوید، خودتان ناخودآگاه سریع جلوی دهانتان را بگیرید. مسواکزدن، استفاده از نخ دندان یا شویندههای دهان در شب قبل به نظر هیچ تاثیری روی بوی دهانتان وقتی صبح از خواب بیدار میشوید، ندارد. البته این مسئلهای متداول است، زیرا دهان در زمان خواب به حالت هضم و استراحت میرود. جرمهایی که بهعلت وجود باکتری در دهان شما نقش میبندد، عمده علت بوی بد دهان است. گاهی اوقات وجود عفونت یا اشکالی در ریهها باعث این بوها میشود. سریع خوردن غذا یکی دیگر از علل این مشکل است. بوی موادی همچون سیر یا پیاز میتواند از طریق خون وارد ریهها شده و بوی بد دهان را پدید آورد. سیگار نیز یکی دیگر از مقصران است. بوی بد دهان، ترشحات چرکی بینی و بروز سردردهای خفیف و همچنین احساس سنگینی در سر میتواند از علائم سینوزیت مزمن باشد.
پژوهشگران میگویند ۸۵ درصد علت بوی بد دهان به عواملی، چون خشکی دهان، کمی ترشح بزاق به ویژه هنگام خواب، رعایت نکردن بهداشت دهان و دندان، استفاده نکردن از خلال دندان، مسواک نزدن، پوسیدگی دندان و التهاب لثهها برمیگردد.
یک روش ساده برای رفع بوی بد دهان در هنگام صبح، پاک کردن سطح زبان با مسواک است تا با این روش فضای مناسبی برای رشد باکتریها فراهم نشود. بنابراین باید در کنار نظافت دندان، نظافت زبان را هم رعایت کرد.
افرادی که از خشکی دهان رنج میبرند اغلب به دلیل مصرف برخی انواع دارو به این وضع دچار میشوند. افرادی که بهداشت دهان را رعایت نمیکنند نسبت به افراد دیگر بیشتر دچار بوی نامطبوع دهان میشوند. بوی نامطبوع دهان در صبح غالباً به عدم ترشح بزاق مربوط میشود. در طول روز در دهان مقدار قابل توجهی بزاق تولید میشود، اما هنگام خواب تولید بزاق کاهش مییابد. ترشح بزاق برای پاکسازی دهان از ذرات باقی مانده غذا ضرورت دارد، چون محل مناسبی برای انباشت باکتری است. کاهش تولید بزاق موجب خشکی دهان شده و این وضعیت به باکتریها اجازه میدهد رشد و ترکیبهای ناپایدار گوگرد تولید کنند که عامل بوی نامطبوع دهان است. طرز خوابیدن نیز بر شدت و تکرار بوی بد دهان در صبح تاثیر میگذارد. خروپف کردن یا تنفس از دهان در طول شب احتمال بدبو شدن دهان را بالا میبرد. بیشتر کسانی که از دهان تنفس میکنند، دهانشان را شبها باز میگذارند و این باعث خشک شدن بیشتر دهان شده و باکتریهای بیشتری هم رشد خواهند کرد. واقعیت این است که هر زمان بزاق داخل دهان کم شود، توانایی دهان برای مبارزه با باکتریهایی که موجب بوی بد میشوند هم کاهش مییابد. باکتریهای ایجادکننده بوی نامطبوع مشکلاتی را برای سلامتی بهوجود میآورند. به گفته پزشکان، اولین عامل تنفس نامطبوع، مشکلات دهان و دندان مانند التهاب لثه یا پیوره میباشد که خود در بروز بیماریهای قلبی و سکته مغزی نقش داشته و عملکرد سایر اعضا و بافتهای بدن را مختل کنند.
در اینجا ۱۳ راهکار که به کمک آنها میتوانید بوی دهان خود را متوجه شوید و کنترل کنید میآوریم:
۱- اولین روش استشمام بوی نامطبوع توسط خود فرد است که معمولاً در مواقع شدید بودن این وضعیت، بوی بد دهان به سادگی قابل تشخیص است.
۲- در روش دوم متخصصان توصیه میکنند جلوی آینه ایستاده و زبانتان را نگاه کنید. یک زبان صورتی و براق یعنی تنفستان تازه و خنک است ولی اگر یک لایه سفید رنگ روی زبانتان باشد، احتمال این وجود دارد که تنفستان بدبو باشد.
۳- روش دیگر این است که مچ دستتان را با زبان خیس کنید. وقتی خشک شد آن را بو کنید. اگر بویی احساس کردید، نشانه این است که تنفستان بد بو شده است.
۴- دهانتان را مرتباً و کامل تمیز کنید. دو عامل اصلی بوی بد دهان، باکتریها و باقیماندههای غذا در دهان هستند. صدها حفره و شکاف در دهان شما وجود دارد که به این متجاوزان ناخوانده جای میدهد. مسواک زدن کافی نیست.
۵- زبانتان را تمیز کنید. زبان شما مانند فرشی میماند که در لا به لای پرزهایش تمام آن مواد بدبو را پنهان میکند. وقتی مسواک میزنید، از همان مسواک برای ساییدن بر روی سطح زبان و پاک کردن آن استفاده کنید. تمام طول زبان از جمله انتهای مرتبط با حلق را تمیز کنید.
۶- از نخدندان استفاده کنید. استفاده از نخ دندان را مانند مسواک زدن به عادت خود تبدیل کنید. نخ دندان را بعد از عبور از لا به لای دندانها بو کنید. احتمالاً متوجه میشوید بوی بد دهان شما از کجا میآید.
۷- دهانتان را مرطوب نگه دارید. دهانی که خشک شود، بد بو است. دهان شما هنگام خواب بزاق کمتری ترشح میکند و بزاق دهان دشمن بوی بد دهان است چراکه نه تنها این بزاق باکتریها و باقیمانده غذا را به پایین میشوید، بلکه دارای خاصیت ضدعفونیکننده و آنزیمی برای کشتن باکتریها نیز هست.
۸- آب بنوشید. نوشیدن آب لزوماً تولید بزاق را افزایش نمیدهد، ولی دهان را میشوید.
۹- تحقیقات نشان داده انجیر، میوهای مقوی و شیرین است که موجب از بین رفتن بوی بد دهان میشود. بیماریهای سیستم گوارشی و اختلال در عملکرد کلیه و کبد، از مهمترین عوامل سیستمی در بوی بد دهان است.
۱۰- پژوهشگران ژاپنی میگویند، مصرف منظم ماست، بوی بد دهان را کاهش میدهد چراکه ماست سرشار از باکتریهای سودمند است و گاهی از خمیر دندانهای قوی و خوشبوکننده بهتر عمل میکند.
۱۱- آدامس جویدن علاوه بر پنهان کردن بوی بد دهان باعث تحریک غدد بزاق دهان میشود. نعنا کمکی به تحریک بزاق دهان نمیکند. نوع آدامس را با دقت انتخاب کنید. هر نوع آدامسی به دلیل تولید بزاق بیشتر باعث بهبود بوی بد دهان میشود، اما بعضی عملکرد بهتری برای مقابله با بوی بد دهان دارند. طعم دارچینی به نظر میرسد در کاهش تعداد باکتریهای دهان مؤثرتر باشد.
۱۲- موز بخورید. آیا میدانستید رژیم غذایی کمکربوهیدرات باعث بوی بد دهان به نام «تنفس کِتونی» میشود؟ اساساً وقتی بدن شما برای تولید انرژی به جای تبدیل کربوهیدرات به انرژی، از تبدیل چربی استفاده میکند، تولید «کتون» شروع میشود که در دهان شما نیز آزاد میشود. متأسفانه کتونها بوی بدی میدهند. سعی کنید کربوهیدراتهای مفیدی مانند سیب و موز را در رژیم غذایی خود بگنجانید.
۱۳- اگر تمامی مراحل بالا را امتحان کردهاید و مشکل شما حل نشد، با دکتر مشورت کنید. شاید نیاز به درمان دارید. جدا از بیماریهای دهان و دندان بیماریهایی مانند سنگ لوزه که توده غذایی، خلط و باکتری است که به صورت نقاط سفیدی روی لوزه ظاهر میشود و با عفونت گلو اشتباه میشود یا کتو اسیدوسیس دیابتی که تولید «تنفس کتونی» میکند، هر دو باعث بوی بد دهان میشوند. این ماده در عرق بدن نیز آزاد میشود و بوی بد مداوم بدن میتواند از دیگر نشانهها باشد.
برگرفته از سایت:
Every Day – WebMD و سیمرغ