سرزمین کردستان در تاریخ معاصر ایران، با اتفاقها و حوادث گوناگون عجین بوده است. تحرکات جداییطلبانه در این خطه، از سال ۱۳۲۴ و با حلول جمهوری مهاباد شکل دیگری به خود گرفت و کمابیش ادامه داشت. پس از پیروزی انقلاب اسلامی نیز کردستان بیش از یک دهه دستخوش آشوبهای بسیاری بود. مدتی این خطه روی آرامش به خود دید تا اینکه دوباره نامهایی، چون پژاک، کومله، دموکرات و شیطنتهای هرازگاهیشان بر سرزبانها افتاد. اما اعتقاد بر این است که عموم مردم کردستان خود را ایرانی میدانند و در این راه شهید هم دادهاند. با همراهی رضا رستمی از فعالان فرهنگی استان کردستان، گزارشی از روستایی با ۲ هزار سال قدمت تهیه کردهایم که مردم آنجا زیر پرچم نظامی اسلامی ۴۱ شهید دادند. «پایگلان» نمونهای از وحدت قوم کرد با دیگر اقوام ایرانی را به خوبی نشان میدهد.
۲ هزار سال قدمت
روستای پایگلان از توابع بخش ژاورود شهرستان سروآباد در ۴۵ کیلومتری این شهر واقع شده است. بر اساس شواهد موجود این روستا حدود ۲ هزار سال قدمت دارد و از کهنترین آبادیهای کشور است. وجود دو قلعه باستانی «لاقا» و «بایزیدی» گواهی بر قدمت این روستا است.
پایگلان دارای مردمانی متدین، با شهامت و ایثارگر است و با ورود اسلام به منطقه جزو اولین مناطقی بوده که دین اسلام را پذیرفته است. مسجد عبداللهی در روستای پایگلان متعلق به سده اول هجری است و همچنین آورده شده که این روستا در قرن هشتم هجری یکی از مراکز تربیت علمای بزرگ بوده است. مرحوم ملاقاسم پایگلانی از عالمان مشهور قرن یازدهم است، کمی پیشتر از او مرحوم ملا احمد استاد و ملا مصطفی بیسارانی در این دیار به تربیت طلاب علوم دینی مشغول بودهاند. تا ۴۰ سال قبل نیز روستای پایگلان دارای یکی از حوزههای علمیه شاخص و فعال بوده است. با چنین پیشینهای اغلب اهالی پایگلان تحصیلکرده و از علما، پزشکان، مهندسان، اساتید و دبیران استان کُردستان هستند.
همراه انقلاب
روستای پایگلان تا ۱۰ سال پیش دارای ۳۵۰۰ نفر جمعیت بود. از این حیث بیشتر به یک شهرک میماند تا روستا، اما به دلیل مهاجرت، اکنون رشد منفی داشته و جمعیت آن حدود ۱۶۰۰ نفر است. مردم روستای پایگلان با چنان پیشینه دینی محکمی، از اولین روزهای پیروزی انقلاب اسلامی به دفاع از نظام نوپای اسلامی برخاستند و با ورود عناصر ضدانقلاب به منطقه در برابر آنها موضع گرفتند. شاید ضد انقلاب فکر میکردند که مردم یکی از قدیمیترین روستاهای کردستان، به شعارهای جدایی طلبانه آنها لبیک بگویند، اما پایگلانیها نه تنها با آنها همراه نشدند که به دلیل ایستادگی قاطعانه در برابر این گروهکها، بسیاری از مردم روستا مجبور به مهاجرت شده و در استان کرمانشاه به سازمان پیشمرگان مسلمان کُرد ملحق شدند.
جالب است بدانیم که روستای پایگلان با آن پیشینه و اصالت کردیاش، جزو معدود روستاهایی کُردستان است که مردم آن یکپارچه و متحد در برابر دشمنان انقلاب اسلامی صف آرایی و در این راه شهدای بسیاری نیز تقدیم کردند. این روستا به تنهایی ۴۱ شهید دارد. شهدایی که همه در مصاف با دشمنان انقلاب اسلامی به شهادت رسیدهاند: شهید محمدصدیق امینی، شهید رحمان رحیمپور، شهیدحسن رحیمپور، شهید شمسالدین مجیدی، شهید رحمان حسنی، شهید محمدسعید پورمحمد، شهید محمدصادق پورمحمد، شهید عرفان لطفی، شهید بختیار امینی، شهید شادمان مرادی و... از جمله شهدای این روستا هستند.
خانواده بختیاری
پایگلان از بدو پیروزی انقلاب اسلامی تا کنون رزمندگان بسیاری را معرفی کرده است. هم اکنون نیز دارای مجاهدانی است که مقابل توطئههای اخیر ضدانقلاب قد علم میکنند. خانواده بختیاری که دو برادر شهید در مسیر آرمانهای نظام اسلامی دادهاند، نمونه بارزی از خانوادههای پایگلانی هستند که تمامی اعضای آن رزمندهاند.
مرحوم کاک ولی امینی پدر شهیدان بختیار و محمدصدیق امینی، زاده روستای پایگلان است. او که در دهه ۳۰ به شهرستان سنندج مهاجرت کرده و در محله قطارچیان ساکن شده بود، از فعالان انقلابی کردستان به شمار میرفت. همسرش جیران حسامی علاوه بر اینکه مادر دو شهید است، برادران رزمندهای هم داشت. برادر کوچکترش مرحوم حسین حسامی هم خودش از رزمندگان دفاع مقدس بود و هم پدر شهید جلال حسامی است.
کاک ولی پدر شهیدان امینی در دوران انقلاب همراه فرزند بزرگش شهید محمدصدیق امینی مرتب در راهپیماییهای علیه رژیم شاه فعالیت چشمگیری داشت. بعد از پیروزی انقلاب نیز امینیها همگی لباس رزم پوشیدند. کاک ولی از پاسداران انقلاب اسلامی شد و پسرانش را نیز با خود همراه کرد. نهایتاً در این مسیر بختیار و محمدصدیق امینی به شهادت رسیدند و به آسمان ستارگان شهدای پایگلان پیوستند.