در بارشهای اخیر، حجمی بیش از ۹۰۰میلیون مترمکعب سیلاب توسط طرحهای آبخیزداری مهار شد. اما با وجود این، براساس نقشه سیلخیزی مخاطرات آبی کشور، محل زندگی ۶۹درصد از جمعیت کشور در بیش از ۴۵۰ شهر، مناطق مستعد سیلخیز است.
بخشی از روانآبهایی که از ارتفاعات مشرف به مناطق شهری حرکت میکنند را باید کنترل کرد تا بتوانیم هم جلوی سیلاب را بگیریم و هم از روانآبها به عنوان یک ظرفیت آبی در مجاور شهرها استفاده کنیم.
بنابراین اجرای عملیات آبخیزداری در بالادست شهرها بخشی از مدیریت روانآبها و بخش دیگر آن مدیریت سیلاب در خود محیطهای شهری است که این وظیفه برعهده شهرداریهاست.
به گفته ابوالقاسم حسینپور، مدیرکل دفتر کنترل سیلاب سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری ایران «۵۶ میلیون ایرانی در معرض تهدید سیلاب قرار دارند؛ این تعداد از جمعیت ایران ساکن نقاط سیلخیز کشور هستند.» این مقام سازمان جنگلها همچنین اضافه کرد: «۱۵میلیون نفر معادل ۱۸درصد جمعیت کشور نیز براساس این نقشه در مناطق پرخطر سیل با شدت بالا زندگی میکنند.»
در مناطق خشک دنیا جمعآوری آب باران از سطح شهرها و بام منازل مرسوم است و در مناطق خشک کشور ما نیز این دانش بومی وجود دارد و به صورت محدود و سنتی آب باران را از مناطق شهری و بامها جمعآوری و در مخازن ذخیره میکنند. با توجه به خشکسالیها در کشور لازم است که در شهرهای مختلف کشور به این نکته توجه بیشتری شود. هر چه سطوح عایق شهری بیشتر شود، بخش نفوذناپذیر زمین هم بیشتر میشود و در نتیجه میزان روانآبها نیز افزایش پیدا میکند. در این شرایط با هرگونه بارندگی، شهر دچار آبگرفتگی و تردد شهروندان با مشکلاتی مواجه میشود. این در حالی است که با مدیریت روانآبها و جمعآوری آنها نه تنها میتوان مشکلات آبگرفتگی شهرها را حل کرد، بلکه میتوان از این آب برای آبیاری فضای سبز شهرها بهره برد. در حال حاضر در بیش از 1/5 میلیون هکتار از اراضی کشور طرحهای پیشگیری و مهار سیل اجرایی شده که ۳۲۰هزار هکتار از آن در حوضههای آبخیز مشرف به شهرهای کشور است. خوشبختانه بارشهای پاییزه در کشور حدود ۳۰میلیمتر بیش از میزان حد نرمال بلندمدت بود و ۲۲استان کشور در بارشهای اخیر سهم داشتند، اما در این میان ۱۱استان هم از سیلی که بر اثر بارندگی به وجود آمد، خسارت دیدند.
در بارشهای اخیر حجمی بیش از ۹۰۰میلیون مترمکعب سیلاب توسط طرحهای آبخیزداری و آبخوانداری مهار شد که از این حجم آب میتوان، برای احیای پوشش گیاهی، حفظ خاک، تغذیه آبخوان چشمهها، چاهها و قنوات بهره برد. در حال حاضر در ۸۴نقطه کشور فعالیت آبخیزداری و آبخوانداری با بودجهای که از محل اعتبارات صندوق توسعه ملی تأمینشده در حال اجراست. حال آنکه سطح تحت پوشش فعالیتهای آبخیزداری باید گسترش یابد تا سهم بیشتری از آبهای روان را ذخیره و خسارات سیل را کاهش دهیم