سوریه از سرزمینهای مهم پیدایش و استقرار تمدن روم باستان و مسیحیت است. به همین دلیل نمادها و اماکن هر دو تمدن اسلام و روم و مسیحیت در جایجای این کشور قابل مشاهده است؛ از شهر باستانی تدمر تا قلعه حلب و شهر مسیحینشین «معلولا» گرفته تا دهها مرکز و کلیسای دیگر. اما آنچه قابل توجه بیشتر است، تبدیل دیر و کلیساها به مسجد در زمان امویان است. از جمله، مسجد اموی حلب و دمشق قبل از اسلام کلیسا بودهاند، به همین دلیل زکریا و یحیی نبی در درون آنان مدفون هستند. در شهر حلب دیر مسیحیان به دلیل استقرار موقت سر مقدس امام حسین (ع) امروز مرکز شیعیان حلب است. اما آثار فرهنگی به جای مانده از صدر اسلام، خصوصاً مقابر مورد عنایت شیعیان در سوریه زیاد است. در نگاه اول بسیاری از شخصیتهای مدفون در سوریه را مدفون در مدینه یا عراق فرض میکنیم، اما با مشاهده قبرستان «بابالصغیر» متوجه خواهیم شد که حتی دو تن از همسران پیامبر اسلام (ص) نیز در دمشق دفن شدهاند. سکینه (س) دختر امام حسین وامکلثوم دختر امام علی (ع) در کنار هم در این قبرستان مدفون هستند. یکی از دختران مسلمبن عقیل و اسما بنت عمیس همسر جعفربن ابی طالب، دختر امام حسن (ع) و عبداللهبن جعفر، همسر حضرت زینب (س) نیز در این مکان مدفون هستند. علاوه بر آن بلال حبشی مؤذن پیامبر اسلام، فضه خادم حضرت زهرا (س) و عبدالله فرزند امام سجاد و عبداللهبن امام صادق (ع) نیز در باب الصغیر هستند. سرهای ۱۶ تن از شهدای کربلا که با نام ذکر شدهاند نیز در حاشیه این قبرستان مدفون است. علاوه بر مرقد زینب و رقیه (س) مقبره برخی از شخصیتهای اسلام همچون صلاحالدین ایوبی نیز در کنار مسجد بزرگ اموی دمشق است. در شهر حلب مقبرهای متعلق به محسنبنالحسین وجود دارد که طبق روایت در سفر اسرا از کوفه به شام در مسیر در شکم مادر، درگذشته و در حلب دفن شده است. در شهر درعا در جنوب سوریه نیز سکینه بنت علی (ع) دفن است که مرقد ایشان توسط تکفیریها منهدم شده است. در شهر حلب دو نفر ایرانی مربوط به قرن هفتم و قبل از آن نیز دفن هستند. شیخ شهاب الدین سهروردی فیلسوف بزرگ اسلامی (زنجانی) و عمادالدین نسیمی از شعرای ایرانی (آذربایجانی) در شهر حلب مدفون هستند. زینبیه سوریه که حدود ۲۰ کیلومتری دمشق قرار دارد مأمن و مأوای شیعیان آن کشور است شهر زینبیه نسبت به دمشق فقیرنشین است، اما نمازجمعه و مراسمات اصلی شیعیان در این مکان برگزار میشود. مساجد سوریه معمولاً آباد و پررنق است. کلیساها نیز به همین صورت سرزنده و محل رجوع مسیحیان است.
سوریه میتواند یکی از مراکز مهم گردشگری جهان باشد که اکنون به دلیل جنگ و ناامنی فروکش کرده است. اما در دراز مدت جذابیتهای مسیحی – اسلام در این کشور برای رونق این صنعت بسیار مهم است. زیست مسلمانان سنی، علوی، اثنی عشری، دروزی و مسیحی در این کشور بدون تنش است و همدیگر را به رسمیت میشناسد.
در قبرستان بابالصغیر سوریه دو تن از خلفای اموی نیز مدفون هستند و مقبرهای نیز به نام بنیانگذار سلسله اموی در وسط قبرستان قرار دارد که احتمالاً همان معاویه بن ابوسفیان است.
بازار قدیمی دمشق (بازار حمیدیه) که در حاشیه مسجد اموی است نیز از معماری رومی برخوردار است و بافت قبل از اسلام آن تقریباً حفظ شده است. البته اماکن مذهبی – تاریخی سوریه منحصر در دمشق و حلب نیست و تقریباً در همه نقاط این کشور قابل مشاهده است.
شهر معلولا در شمال غرب دمشق از شهرهای خاص مسیحیان است که مدتی در اشغال تکفیریها بوده و تا حدودی تخریب شده است. این شهر دارای کلیساها و صومعههایی است که از زیارتگاههای خاص مسیحیان است. معلولا از جهت جغرافیایی نیز بسیار زیبا و دیدنی است.
در حال حاضر حرم زینب (س) کانون تردد رزمندگان حاضر در سوریه خصوصاً ایرانیها، فاطمیون، زینبیون و حزبالله است. کانون معنویت و ادعیه آنان زینبیه است و از آنجا به خطوط مقدم جبهه (فعلاً آتشبس) اعزام میشوند. مقبره حضرت رقیه در حاشیه مسجد اموی است که نشان میدهد با حضور اسرا در مسجد مذکور همخوانی و سنخیت دارد. اما دور بودن حرم حضرت زینب از مرکز شهر دمشق نشان میدهد که سالهای بعد مجدداً به این شهر مهاجرت کردهاند.