سرویس بین الملل جوان آنلاین: دولت ترامپ دیروز معافیت‌های مرتبط با همکاری‌های صلح‌آمیز با ایران در مراکز هسته‌ای اراک، بوشهر و فردو را تمدید کرد. این بدان معناست که طرف‌های شریک ایران در برجام یعنی اتحادیه اروپا، چین و روسیه می‌توانند در چارچوب این توافق به همکاری هسته‌ای خود با ایران ادامه دهند، ولی همکاری آن‌ها برای گسترش همکاری‌های هسته‌ای در توسعه این سه سایت تحریم شده است. در بخشی از بیانیه وزارت خارجه امریکا دراین باره آمده است: «از روز ۴ می‌کمک به گسترش نیروگاه هسته‌ای بوشهر فراتر از واحد رآکتوری کنونی، می‌تواند تحریم‌پذیر باشد.» به نوشته بلومبرگ، واشنگتن، به‌رغم این دوره معافیت این همکاری‌ها را از ۱۸۰ روز به ۹۰ روز کاهش خواهد داد. تمدید معافیت‌های همکاری هسته‌ای تنها شامل همکاری تحقیقاتی و غیرنظامی است و کشور‌های دارای معافیت می‌توانند به همکاری با ایران در اراک، بوشهر و فردو ادامه دهند. با این حال، امریکا دو معافیت مربوط به همکاری‌های هسته‌ای شرکای برجام با ایران را لغو کرده است. این دو معافیت مربوط می‌شود به انتقال آب سنگین مازاد به عمان و مبادله اورانیوم غنی شده با کیک زرد. در بیانیه وزارت خارجه امریکا آمده است: «فعالیت‌ها برای انتقال اورانیوم غنی‌شده به خارج از ایران در ازای اورانیوم طبیعی هم می‌تواند تحریم‌پذیر باشد. ایران باید تمام فعالیت‌های حساس اشاعه‌ای، از جمله غنی‌سازی را متوقف کند و ما اقداماتی را که از ادامه غنی‌سازی حمایت کند، نخواهیم پذیرفت.»
این بدان معنا است که امریکا با ممنوع کردن انتقال اورانیوم غنی شده ایران به خارج، ایران را حتی از غنی‌سازی پیش‌بینی شده در برجام هم محروم کرده است. در مورد انتقال آب سنگین مازاد به عمان نیز در بیانیه وزارت خارجه امریکا آمده است: «ما همچنین دیگر اجازه ذخیره‌سازی آب سنگین تولیدی مازاد بر محدودیت‌های فعلی ایران را نمی‌دهیم؛ چنین آب سنگینی دیگر نباید به هیچ نحو در دسترس ایران باشد.» امریکا با صدور این بیانیه، عملاً کشور‌های باقی‌مانده در توافق هسته‌ای را از اجرای مفادی از این توافق از جمله تسهیل انتقال آب سنگین مازاد ایران به عمان، تبادل اورانیوم غنی‌شده با کیک زرد و همچنین همکاری روسیه در زمینه توسعه نیروگاه بوشهر منع کرده است. وزیر خارجه ایران در گفت‌وگو با لوبلاگ در پاسخ به این پرسش که «آیا فکر می‌کنید، دولت ترامپ عمداً سیاست تحریم را با هدف وادار کردن ایران به انکار برجام دنبال می‌کند یا اینکه تفسیر متفاوتی از اقدامات تنش‌زای کنونی آن‌ها دارید؟» گفته: «قطعاً فردی (عنصری) در دولت ترامپ وجود دارد که به دنبال تحریک ایران به امید وضع انواع تحریم‌ها است. یکی از این اقدامات وادار کردن ایران به ترک برجام است، اما سناریو‌های شوم دیگری نیز وجود دارد از جمله ایجاد یک حادثه به منظور آنکه بتوانند برنامه و طرح‌های خود را پیش ببرند.»
جنگ ترامپ؟
وزیر خارجه ایران همچنین در خصوص وعده‌های نامزد‌های دموکرات انتخابات ریاست‌جمهوری ۲۰۲۰ امریکا در خصوص پذیرفتن مجدد برجام و واکنش احتمالی ایران به اینگونه پیشنهادات گفت: «این یک موقعیت فرضی است که تا ۲۰ ماه دیگر ممکن است عملی شود یا عملی نشود و به تحولات حال و آن زمان بستگی دارد. مسئله مهم این است که ما به امریکا به عنوان یک دولت دموکرات یا جمهوریخواه نگاه نمی‌کنیم بلکه به عنوان دولتی نگاه می‌کنیم که باید جدی باشد و از خود حسن‌نیت نشان دهد. هرکس در واشنگتن قبل از پذیرش مجدد برجام، باید نشان دهد که این اقدام آن‌ها برای یک رویه جدی و نه یک توجیه سیاسی است.» لوبلاگ در ادامه به سراغ موضع اروپا رفت و سؤال کرد: در حالی که اروپا فقط به ۱۰ درصد از تعهدات خود عمل کرده چه چیزی از برجام باقی مانده است؟ آیا نباید ایران نیز همانند آن‌ها اقدام کرده و زمین بازی را ترک کند؟ ظریف می‌گوید که اروپا تنها به یک درصد تعهدات خود عمل کرده است. محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران گفت: کشور‌های اروپایی تنها یک درصد از تعهدات برجامی خود در قبال ایران را انجام داده‌اند. وزیر امور خارجه ایران افزود: اروپا به کمتر از ۱۰ درصد از تعهداتش عمل کرده است؛ در واقع، بیش از ۱۰۰ درصد در بیانیه‌های عمومی و کمتر از ۱ درصد در پایبندی واقعی به تعهداتش. ظریف اضافه کرد: اگر اروپا می‌خواهد در موقعیتی باشد که بخواهد مطالبه مطرح کند بایستی برای آن هزینه کند. اگر این کار را انجام ندهد خطر فروپاشی کل توافق وجود دارد. وزیر خارجه ایران درباره اینکه وضعیت یکجانبه بودن در برجام تا کجا ادامه خواهد یافت، گفت: به کلام ساده، من به رئیس مجمع عمومی که کنفرانسی در خصوص چندجانبه‌گرایی برگزار کرده بود، گفتم: شما نمی‌تواند به صورت یکجانبه حامی چندجانبه‌گرایی باشید. لوبلاگ در ادامه به سراغ مواضع ترامپ رفت و سؤال کرد: شما گفته‌اید که ترامپ شخصاً به دنبال جنگ با ایران نیست. اما این فقط ترامپ نیست که فشار‌های همه‌جانبه را به کار بسته تا روابط ایران و امریکا را وارد بحران و جنگ کند. وزیر خارجه ایران در این خصوص گفت: خود رئیس‌جمهور ترامپ گفته است که خواستار آغاز یک جنگ نیست. من چیزی را تفسیر نمی‌کنم. وی در حین و بعد از مبارزات انتخاباتی گفته بود که جنگ‌های امریکا در منطقه فاجعه‌بار بوده است و به همین دلیل معتقدم که مشاوران وی و آن‌هایی که از بیرون به وی نفوذ دارند، به او در جهتی که موجب تنش‌های بیشتر می‌شود، فشار می‌آورند و این واقعیت امر است.
