سرویس ایران جوان آنلاین: زندگی عشایری در ایران از سابقه کهنی برخوردار بوده و عشایر همیشه نقش مهمی در تاریخ این سرزمین ایفا نموده‌اند. جامعه عشایری علاوه بر حفظ و حراست از فرهنگ، سنن، آداب و رسوم باستانی از نظر اقتصادی نیز همیشه پشتوانه اقتصادی کشور بوده‌اند. خراسان شمالی و شهرستان بجنورد دارای ۸۵۰ هزار نفر جمعیت است و از شش شهر بجنورد، اسفراین، شیروان، جاجرم، مانه و سملقان و فاروج تشکیل شده است.
چند سالی است که وقتی عشایر خراسان شمالی از مناطق قشلاقی خود کوچ می‌کنند تا رسیدن به ییلاق، چند روزی در میان‌بند‌های این استان توقف می‌کنند. اما مشکل اینجاست که هر بار به ییلاق می‌رسند می‌بینند بخشی از سکونتگاه‌هایشان خورده شده و حالا باید در جای کوچک‌تری چادر بزنند. عشایر مدت زیادی در میان‌بند‌ها نمی‌مانند و حداکثر به مدت ۱۵ تا ۲۰ روز در این نقاط اقامت می‌کنند و منتظر می‌شوند تا بخش‌های ییلاقی استان از لحاظ پوشش چراگاهی و سرسبزی مراتع کاملاً آماده شود. ولی مشکلات اصلی آن‌ها با رسیدن به ییلاق‌ها شروع می‌شود؛ زمانی که به این مناطق رسیده‌اند و با اجرای یک پروژه جدید عمرانی در محل زندگی‌شان مواجه شده‌اند. بنا‌ها و ساختمان‌هایی که، چون سدی بر سر راه آن‌ها سبز شده‌اند.
زمین‌های عشایر در دست ادارات دولتی
این اتفاق نامیمون آنقدر برای عشایر تلخ و ناگوار است که صدای رئیس بسیج جامعه عشایری خراسان شمالی را هم درآورده است.
قنبرزاده با بیان اینکه عرصه میان‌بند‌ها سال به سال برای عشایر در خراسان شمالی تنگ‌تر می‌شود، می‌گوید: «خراسان شمالی دارای ۵۳۰۰ خانوار عشایری است. میان‌بند‌ها مناطقی هستند که عشایر این استان به هنگام کوچ به مناطق ییلاقی یا قشلاقی به مدت ۲۰ تا ۲۵ روز در آنجا ساکن می‌شوند. چندین سال است زمانی که این افراد به این مناطق کوچ می‌کنند با این مشکل مواجه می‌شوند که چندین هکتار از عرصه‌های میان‌بند توسط کشاورزان یا ادارات دولتی گرفته شده است. این مشکل در حال حاضر در تخته ارکان و اطراف روستای مهنان در شهرستان بجنورد به‌وضوح مشاهده می‌شود.»
وی ادامه می‌دهد: «ایل‌راه‌ها در اطراف روستای مهنان به گونه‌ای تصرف شده که حتی فضای کوچکی برای تردد دام‌ها نیز وجود ندارد و عشایر مجبور هستند تردد دام را با خودرو انجام دهند که این امر موجب بروز حوادثی نیز شده است. ادارات و سازمان‌ها قبل از تصرف این زمین‌ها در ابتدا باید مکانی برای اسکان عشایر در مناطق میان‌بند در نظر بگیرند.»، اما مدیر کل امور عشایری خراسان شمالی معتقد است زمین‌هایی که عشایر به عنوان میان‌بند در آنجا مستقر می‌شوند، زمین‌های ملی بوده و هم‌اکنون اداره کل منابع طبیعی قبل از واگذاری، استعلاماتی را از این اداره کل دریافت می‌کند. محمدرضا قلی‌پور می‌گوید: «زمین‌هایی که هم‌اکنون در آن ساخت و ساز انجام شده، زمین‌هایی بوده که در گذشته واگذار شده است.» به هر حال این درد امسال نیست که عشایر خراسان شمالی به آن دچار شده باشند، بلکه چندین سال است که وقتی عشایر از مراوه تپه به این منطقه بازمی‌گردند با ساختمان جدید که در محل زندگی‌شان ساخته شده مواجه می‌شوند.
در گذشته تعداد زیادی از خانوار‌های عشایری بعد از بازگشت از مناطق قشلاقی در محلی همچون تخته ارکان که در پنج کیلومتری بجنورد قرار دارد، اتراق می‌کردند و این امر به آن دلیل بود که عرصه برای زندگی آن‌ها نیز باز بود و آن‌ها می‌توانستند به‌راحتی کار‌های روزمره خود همچون چرای دام را انجام دهند. اما هم‌اکنون با مشکل تصاحب این زمین‌ها از سوی ادارات مختلف مواجه شده‌اند و هر سال که می‌گذرد نیز بر تعداد این ادارات افزوده می‌شود. ساختمان‌هایی که حالا ورزشگاه، بیمارستان، دانشگاه، نمایشگاه و سیلوی گندم شده‌اند و سایر ادارات هم برای عقب نماندن از این هجوم ساخت و ساز‌های خود را بر روی زمین‌های عشایر آغاز کرده‌اند.
